بسترهاي آساني نماز

 چنان كه گفته شد، نماز با همه سادگي و آساني براي بسياري از انسانها سخت است و بارها ديده شده كه حتي مسلمانان نيز از انجام آن غافل شده و نماز نمي گزارند. ريشه اين سختي در بينش و نگرش افراد است، چرا كه رفتار آدمي متاثر از آنهاست و همين بينش و نگرش است كه كارها را حق و باطل، درست و نادرست، مفيد و بيهوده، سخت و آسان مي كند. بارها ديده شده كه كارهاي بسيار سخت به سبب نوع نگرش افراد، كارهايي بسيار ساده و آسان جلوه مي كند و در مقابل، برخي از كارهاي آسان چنان سخت مي نمايد كه شخص هيچ گرايشي به انجام آن نشان نمي دهد. چرا كه نگرش انسان به موضوع مي تواند كاه را كوه و كوه را كاه سازد. كسي كه اراده قوي به انجام كاري داشته باشد و مانند عشاق شود، در آن صورت هيچ سد و مانعي نمي تواند در برابر اراده او ايستادگي كند و تاب بياورد.
براي اين كه اقامه نماز با رعايت تمامي حدود و احكام و آداب و شرايط آن براي شخص آسان شود، مي بايست به حوزه نگرش ها و بينش هاي او رفت و تغييرات و تصرفاتي در آن حوزه ايجاد كرد تا روحيه و روان شخص دگرگون شود.
خداوند در آيات 45 و 46 سوره بقره، مهمترين و اصلي ترين عامل در آساني اقامه نماز از سوي انسان را، ايمان به لقاءالله و بازگشت به خدا مي داند. به نظر مي رسد كه در انجام اين عمل آسان سازي نيازي به قطع و يقين نيست، بلكه همين اطمينان كه از آن به ظن نوعي نيز ياد مي شود، كفايت مي كند.
به سخن ديگر، براي آسان شدن، بر شخص، لازم نيست كه او به مقام شهود قطعي و يقيني برسد و كشف الغطايي براي وي رخ دهد و دوزخ و بهشت را به چشم سر يا دل ببيند (تكاثر، آيات 5 تا 7)، بلكه گمان، ظن نوعي و اطمينان كه از آن به علم عرفي نيز ياد مي شود، در اين مساله كفايت مي كند. همين كه انسان از دايره شك و ترديد بيرون رود و احتمال كوچكي دهد كه خدايي و آخرت و حساب و كتابي است، به نماز رو مي آورد و براي رهايي از آتش دوزخ احتمالي، نماز براي او آسان مي شود؛ چنان كه اگر كسي احتمال دهد كه در بيابان پيش رو، با فقدان آب مواجه خواهد شد، تحمل حمل مقداري آب براي او آسان مي شود و باجان و دل، آن را با خود حمل مي كند و مشكلات حمل را اصلا ناديده مي گيرد.

عليرضا شعاعي
kayhannews.irمنبع