نماز مغرب و نافله­ های آن

همه دیده ­ایم که پس از غروب خورشید سرخی­ای در سمت شرق آسمان پدید می­آید و کم کم به سمت مغرب حرکت می­کند و در ناحیه­ ی مغرب مدتی می ­ماند و سپس ناپدید می­گردد. سرخی یاد شده، در حرکت از مشرق به مغرب همین­ که از وسط آسمان عبور کرد، غروب شرعی حاصل می­شود. و این لحظه، لحظه ­ای است که نمازگزار می­تواند نماز مغرب را آغاز کند و روزه ­دار می­تواند افطار نماید.([1])

وقت فضیلت نماز مغرب از غروب شرعی آغاز می­شود و تا آن­گاه که سرخی پدیدار گشته­ی در ناحیه ­ی مغرب باقی است ادامه دارد.

درازای وقت فضیلت نماز مغرب در شب­ های سال میان 44 دقیقه تا 52 دقیقه در نوسان است و شرح آن چنین است:

یکم فروردین = 44 : 00 یکم اردیبهشت = 47 : 00 یکم خرداد = 52 : 00

یکم تیر = 56 : 00 یکم مرداد = 52 : 00 یکم شهریور = 47 : 00

یکم مهر = 44 : 00 یکم آبان = 44 : 00 یکم آذر = 46 : 00

یکم دی = 48 : 00 یکم بهمن = 46 : 00 یکم اسفند = 44 : 00

یکی از مراجع عظام تقلید، پس از این که وقت فضیلت نماز مغرب را همین گونه که ما این­جا بیان کردیم دانسته است، می­فرماید: این برای غیر مسافر است، امّا مسافر؛ وقت فضیلت نماز مغرب برای او، تا یک چهارم شب ادمه می­یابد.([2])

وقت نافله ­ی مغرب که 4 رکعت است و پس از نماز مغرب خوانده می­شود، تا وقتی است که سرخی سمت مغرب آسمان، باقی باشد یعنی تا پایان وقت فضیلت نماز مغرب.

گفتنی است که میان نمازهای مغرب و عشا، جدای از 4 رکعت نافله­ی مغرب، خواندن دو رکعت نماز غفیله نیز مستحب است و وقت آن همان وقت نافله­ی مغرب است.

نماز غفیله کیفیت ویژه­ای دارد که در رساله­های عملیه و جاهای دیگر، شرح داده شده است.

[1]. برخی از فقهای ما، مغرب شرعی را هم­زمان با غروب آفتاب دانسته ­اند؛ چنان­که اهل سنت نیز همین نظر را دارند محمدجواد مغنیه، الفقه علی المذاهب الخمسة، چاپ مؤسسه الصّادق ـ تهران ـ 1377، ص 80 ، پاورقی1.

[2] . آیةالله العظمی، سیستانی دام ظلّه، منهاج الصّالحین، ج 1، ص 168.