تشریع اذان

شـعـار بـسـیـار بـزرگ و حـیـرتانـگـیـز اذان نـیـز در مـاه هـشـتـم از سـال اول هـجـرت تـشـریـع گـردیـدچـنان که در بحار تصریح شده است[1] در آن روزگـار یـهـود بـراى خواندن مردم به معبد بوق مى نواختند و نصارى ناقوس مى زدند، ظـاهـرا در مـیـان مـسـلمـانان بحث شده که براى خواندند مردم به مسجد و نماز از کدام شیوه اسـتـفـاده کـنـنـد، در ایـن هـنـگـام جـبـرئیـل اذان را از طـرف خـداونـد نازل کرده است .

در کـافـى از مـصـوربـن حـازم از امـام صـادق عـلیـه السـلام نـقـل شـده کـه فـرمـود: چـون جـبـرئیـل اذان را آورد، سـر رسـول الله صـلى الله عـلیـه و آله وسـلم در آغـوش عـلى عـلیـه السـلام بـود، جـبـرئیـل اذان و اقـامـه گـفـت ، چون رسول الله صلى الله علیه و آله وسلم چشم باز کرد فـرمـود: یـا على آیا شنیدى اذان و اقامهرا؟ گفت : آرى ، فرمود: حفظ کردى ؟ گفت : آرى ، فـرمـود: بـلال را صـدا کـن و بـه او تـعـلیـم نـمـا، حـضـرت بلال حبشى را خواند و به او تعلیم فرمود[2]

عجیب است که در کتب اهل سنت اذان را مولود خوابى دانسته اند که عبدالله بن زیده دیده است . دارمـى در سـنن خود نقل مى کند: رسول خدا صلى الله علیه و آله وسلم خواست مانند یهود بـوق بـزنـنـد، بـعـد دسـتـور داد ناقوس آماده کنند، در این بین روزى عبدالله بن زید به مـحـضـر آن حـضـرت آمـده و گـفت : یا رسول الله صلى اللهعلیه و آله شب در خواب دیدم مـردى سـبـز پـوش نـاقـوسـى بـه دسـت راه مـى رود، گـفـتـم : بنده خدا این ناقوس را مى فـروشـى . گـفـت : مـى خواهى چه کنى ؟ گفتم : با آن مردم را به نماز دعوت کنم . گفت : بهتر از این را خبر ندهم ؟ گفتم : آن چیست ؟ گفت : میگویى : الله اکبر الله اکبر....

حـضـرت فـرمـود: ان شـاء الله خـواب حـقـى اسـت ایـنـهـا را بـه بـلال بـیـامـوز که صدایش از تو رساتر است چون عمربن خطاب این را بشنید با سرعت به محضر حضرت آمد و گفت : به خدایى که تو را به حق فرستاده است من هم نظیر همان خـواب را دیـده ام ، حـضـرت فـرمـود: الحـمـدلله ایـن بـاعـث شـد کـه مطلب ثابت تر شود[3]

ولى ایـن سـخـن درسـت نـیـسـت ،و از طـرف اهـل بـیـت عـلیـهـم السـلام رد شـده اسـت . در وسـائل از ابـن عقیل نقل کرده که امام صادق علیه السلام لعن کرده کسانى را که پنداشته انـدرسـول خـدا صلى الله علیه و آله اذان را از عبدالله بن زید گرفته است و فرموده : بـر پـیـامبرتان وحى نازل مى شود که شما گمان دارید که او اذان رااز عبدالله بن زید اخذ کرده است : عن الصادق علیه السلام انه لعن قوما زعموا ان النبى صلى الله علیه و آله اخـذ الاذان من عبدالله بن زید، فقال :ینزل الوحى على نبیکم فتزعمون انه اخذ الاذان من عبدالله بن زید[4]