حکمت سلام نمازگزار

یکیاز عرفای بزرگ اسلام سخنی دارد که در کتاب «سرّ الصلاة» امام خمینی (رضیالله علیه) هم آمده است. وی میگوید: کسی که در نماز حواسش پیش غیرخدا ومتوجه زندگی است، چگونه به خود اجازه میدهد در پایان نماز بگوید: «السّلامعلیکم و رحمة الله»؟ چون پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله)فرمود: «المصلّی یناجی ربّه» [1] نمازگزار، مشغول مناجات با خداست. پس با مردم و در جمع دیگران نیست. وقتی نمازش تمام شد و مناجاتش با خدای سبحان به پایان رسید، از حضور خدا برمیگردد و در بین مردم قرار میگیرد و چون وارد جمع دیگران میشود میگوید: «السّلام علیکم...». افرادی که در مجمع و مجلس در کنار یکدیگر نشستهاند، هیچ کدام به یکدیگر سلام نمیکنند؛ زیرا در حضور یکدیگرند. کسی که در آن جمع نیست و از جای دیگر وارد میشود، سلام میکند.

سلامآخر نماز نه دعاست و نه ذکر، بلکه تحیّت است؛ لذا اگر در وسط نماز، کسی عمداً بگوید: «السّلام علیکم»، نمازش باطل است. و اگر اشتباهاً گفت، دو سجده سهو دارد. سلام آخر نماز، به عنوان تحیت و درود است؛ چون نمازگزار با خدایش مناجات میکند و در بین مردم نیست، وقتی که نمازش تمام شد و از مناجاتبا خدا برگشت و زمینی شد و به جمع مردم پیوست، به مردم سلام میکند. فقها نیز گفتهاند، در نماز جماعت هنگام گفتن «السلام علیکم» امام به کدام قسمت نگاه کند، مأمومین به کدام قسمت رو کنند.

آن بزرگ عارف میگوید: من درتعجبم کسی که حواسش پیش زندگی است و اصلاً با خدا مناجات نکرده، از مردم جدا نشده، چگونه به خود اجازه میدهد که بگوید «السّلام علیکم و...» [2] ؟!

پی نوشت ها:

[1] - بحار، ج 68، 215.

[2] - برای استفاده بیشتر بنگرید به سرالصلاة امام خمینی (قدس سره)، ص 108 تا 115.