آرامش روح و جان

نیمه‏ های شب بود که اویس پس از یک سجده طولانی سر را به سوی آسمان بلند کرد و ستاره‏ های درخشان را از نظر گذراند. شاید ستاره‏ها نیز او را می‏ نگریستندو نیایش‏ های او را می‏ ستودند. همه، آوازه او را در عبادت شنیده بودند و می‏دانستند که هر شب، اویس در دل شب بر می‏خیزد و با خدای خود راز و نیاز می‏کند. حتی برخی می‏گفتند او شب‏هایی را در حال رکوع به صبح می‏رساند، ولیاین حالت‏های اویس برای بسیاری از مسلمانان غیرقابل باور بود. برخی که اینخبر را برای دیگران نقل می‏کردند، با شگفتی آنان رو به رو می‏ شدند. آنان نمی‏توانستند بپذیرند که کسی تاب و توان این گونه شب زنده داری را داشته باشد. آنان با خود می‏گفتند: «چگونه برای انسان ممکن است تا صبح، در حال رکوع یا سجده باشد. جسم هر چقدر هم قوی باشد، تاب و توان ندارد و بی‏شک از پای می‏افتد»، ولی اویس وقتی این حرف‏ها را می‏شنید، لبخند می‏زد و سخن نمی‏گفت. اویس یکی از یاران با وفای امام علی علیه‏ السلام بود که بدون آنکه پیامبر خدا را ببیند، به او ایمان آورده بود.

روزی از روزها که اویس قرنی تنها در خانه نشسته بود، صدای در را شنید و برای گشودن در، ازجا برخاست. در را که گشود، یکی از مسلمانان بود که تا به حال چندین بار اورا دیده بود. اویس او را با خود به درون اتاق برد و در بالای اتاق نشاند. پس از آن، مرد مسلمان سخن را آغاز کرد و گفت: «آیا درست است که می‏گویند نماز شما تا صبح ادامه دارد؟ اگر چنین است من از شما می‏پرسم که چرا این همه دشواری بر خود روا می‏داری؟»

اویس مثل همیشه لبخندی زد و به آرامی به افق نگاه کرد. چه می‏توانست بگوید. پیدا بود که این مرد حقیقت نماز و عبادت را درک نکرده و حرف‏های او را نمی‏فهمد، ولی وقتی دید مرد همچنان در انتظار پاسخ اوست، گفت: «حال عبادت و نماز، وقت راحتی و آسایش مناست. ای کاش از ازل تا ابد یک شب بود و من آن شب را در رکوع یا سجده به سرمی‏بردم».

مرد پرسش کننده پس از این پاسخ، نفس راحتی کشید، ولی چیزی نگفت. برخاست و پس از خداحافظی خانه را ترک کرد. از خانه اویس که خارجشد، آرام و زیر لب این آیه را می‏خواند:

«أَلا بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛ همانا به یاد خداست که دل آرام می‏گیرد.» (رعد: 28)

او حالا می‏دانست که اگر دل آرام بگیرد، جسم نیز به آرامش می‏رسد. او از این سخن اویس چیزهای بسیاری آموخت. اویس با این حرف خود دریچه‏ای نو به رویاو گشود. آری، سخنان مردان خدا و کسانی که پیوسته در حال نمازند، در دل‏هااثر می‏کند. آنان کسانی هستند که عاقبتی نیک دارند. همچون اویس که در جنگ صفین در رکاب حضرت علی علیه‏السلام جنگید و پس از جنگی جانانه در راه خدا به شهادت رسید و آری، نام اویس هرگز از ذهن‏ها محو نخواهد شد.1

1. بهترین پناهگاه، ص 118.