نماز همراهی با هستی
نماز همراهی با هستی
آسمانهاو کرات آنها ، زمین وکوههای آن وهمه موجودات عالم مطیع ومجری فرمانهای تکوینی پروردگار وآفریننده خود هستند وحتی به اندازه سرمویی ازوظایف خود، تخطی نمی کنند بلکه فقط درمدار ومسیر وحیطه ای که برای آنها مشخص شده اجرایوظیفه می کنند(1) .
آنچههست اینکه انجام وظیفه موجودات ، آزادانه وعالمانه یعنی از روی اختیار ودانش نیست وروح سرکشی و عصیان در آنها وجود ندارد لذا همگی به تقدیس وتسبیح حضرت حق - جل و علی – مشغول ند.
قرآنکریم درباره تسبیح همه موجودات هستی می فرماید: « تُسَبِّحُ لَهُ السَّمواتِ السَبْع وَالاَرْضِ وَمَن فیهنَّ وَانْ مِنْ شَیْ ءٍ اِلّا یُسَبِّحُ بِحَمدِهِ وَلکِنَ لا تَفْقَهُونَ تَسبیحَهُمْ اَنَّهُ کانَ حَلیماً غَفوراً.(2) » « هفت آسمان و زمین وهرچه در آنهاست همه به ستایش وتنزیه خدا مشغولند وموجودی نیست جزآنکه ذکرش تسبیح وستایش حضرت اوست ولیکنشماتسبیح آنها را فهم نمی کنید .همانا او بسیار بردبار وآمرزنده است.»
حتی غرش ابرها هم پیام آورتسبیح الهی اند:« یُسَبِّحُ ارَّعْدَ بّحَمْدِهِ.(3) »
نمازنه تنها یک تکلیف وفریضه عبادی برای انسانها است بلکه به مفاد برخی از آیات قرآنی آفریده ها ومخلوقات دیگر ، همه برای خود، نمازی دارند که غیر ازذکر وتسبیح خداست ،
آنجاکه می فرماید: « اَلَمْ ترَانّ اللَه یسبّحُ لَهُ مَنْ فِی السَمواتِ وَالارضِ وَالطَّیرِ صافّاتٍ ، کُلَّ قد عَلِمَ صلاتَهُ وتَسبیحَهُ واللهُ علیمٌ بما یفعلون(4)» « ای رسول ما ، آیا ندیدی که هرکسی در آسمانها وزمین است تا مرغ که در هوا پر گشاید ، همه به تسبیح وثنای خدا مشغولند وهمه آنانصلوات وتسبیح خود را بدانند وخدا به هر چه کنند آگاهست.»
طبرسی (ره) می نویسد:
مراد از« مَنْ» همه مکلفیناند یعنی همه آسمانی ها و زمینی ها که به زبان ،خدای را تسبیح می گویند وبرخی فرموده اند: همه مخلوقات اعم از عاقل و غیر عاقل است وبه کار بردن کلمه من که در عاقلان ، استعمال می شود از باب تغلیباست ودرمعنای جمله«کُلٌ قَد عَلِمَ صَلاتَهُ وَتَسبیحَهُ» دونظر ابراز شدهاست که:
1.ضمیر فعل « عَلِمَ » به خدا بر می گردد ، یعنی ؛ خداوند ،نماز و تسبیح وذکر هریک از موجودات را می داند.
2.ضمیر به «کُل » بر می گردد یعنی ، هریک از آسمانی ها وهر کدام ازآفریده ها ، نماز وتسبیح شان را می دانند وطریق دعا و نماز خودرا می شناسند(5)
آندسته موجودات که وجودشان آلی و بهره ده است و برای وجودی دیگر آفریده شده اند اینگونه در پی ستایش خالق خویش اند پس چرا انسان که وجودش استقلالی استوبهرهمندترین موجودات هستی می باشد با آنها همراهی نکند!(109 پس انسان نیز در قالب نماز با تمامی هستی همراهی نموده وزیباترین کرنشها را درمقابل هستی بخشی مطلق به عمل می آورد وعمل اونه از روی جهل واجبار بلکه با اختیارکامل وآگاهی وعلم به ذات خالق بی نیاز خودمی باشد.
پی نوشت ها:
1. حسن راشدی ، نماز شناسی ، ج1 ، ص 158 .
2.اسراء / 44 .
3. رعد / 13 .
4. نور / 41 .
5. فضل بن الحسن طبرسی ، مجمع البیان ، ترجمه علی کرمی ، ج 9 ص 662 وعبد الله شبر ،تفسیر القران الکریم ،ص 343.