عبادت شبانه در ادیان گذشته

   عبادت و راز و نیاز شبانه ، ناله شبانه و.... در ادیان پیشین و سیره صالحان گذشته بوده است . گویی تا بوده رسم بر این بوده که شب میعادگاه عاشقان باشد، گویا خصلت عشق است که درشب خواب از دیده فراق زده مبتلایانش بگیرد. «شب ز سودای سر توام خواب کجاست.»
و ترجیح محبوب این است که رخ در نهان بگشاید که دیده اغیار در خواب است و دیده عشاق در خون تا جایی که خداوند عشق به خود را عبادت شبانه بیان می فرماید:
ای فرزند عمران ، دروغ می گوید آن کس که گمان می کند مرا دوست می دارد و همین که شب می رسد از من روی می گرداند و می خوابد، مگرنه این است که هر محبی خلوت با محبوب خویش را می خواهد؟ هان ای فرزند عمران بدان که من بر احبای خود مطلع هستم ...
از روی مشاهده با من خطاب می کنند واز روی حضور با من سخن می گویند، ای فرزند عمران ! در تاریکی شب از قلب خویش برای من خشوع را نثار کن و از بدن خویش خضوع را و از چشمانت اشک را که تو مرا نزدیک خواهی یافت . (1)
1- حر عاملی / کلیات حدیث قدسی / ص 165