توصيه‌هايي براي نيل به خشوع در نماز

چه بسا افرادي هستند كه ميل زيادي براي رسيدن به خشوع در نماز دارند؛ ولي معمولاً موفق به اين امر نمي‌شوند.
براي تحصيل اين حالت و توجه بيش‌تر در نماز موارد ذيل توصيه مي‌شود:
1. به‌دست آوردن آن چنان معرفتي كه دنيا را در نظر انسان كوچك و خدا را در نظر انسان بزرگ كند، تا هيچ كار دنيوي نتواند به هنگام راز و نياز با معبود نظر او را به خود جلب و از خدا منصرف سازد.

2. توجه به كارهاي پراكنده و مختلف، معمولا مانع تمركز حواس است، و هر قدر انسان، توفيق پيدا كند مشغله‌هاي مشوش و پراكنده را كم كند به حضور قلب در عبادات خود كمك كرده است.

3. انتخاب محل و مكان نماز و ساير عبادات نيز در اين امر، اثر دارد، به همين دليل، نماز خواندن در برابر اشياء و چيزهايي كه ذهن انسان را به خود مشغول مي‌دارد مكروه است، و همچنين در برابر درهاي باز و محل عبور و مرور مردم، در مقابل آئينه و عكس و مانند اينها. به همين دليل، مساجد هر قدر ساده‌تر و خالي از زرق و برق و تشريفات باشد بهتر است؛ چرا كه به حضور قلب كمك مي‌كند.

4. پرهيز از گناه نيز عامل مؤثري است؛ زيرا گناه قلب را از خدا دور مي‌سازد،‌ و از حضور قلب مي‌كاهد.
تعلق به امور دنیایی سبب عدم حضور قلب در نماز و حواس پرتی و بالاخره عدم خشوع مي‌گردد

5. آشنايي با معني نماز و فلسفه افعال و اذكار آن، عامل مؤثر ديگري است.

6. انجام مستحبات نماز و آداب مخصوص آن، چه در مقدمات و چه در اصل نماز نيز كمك مؤثري به اين امر مي‌كند.

7. اين كار،‌ مانند هر كار ديگر نياز به مراقبت و تمرين و استمرار و پي‌گيري دارد، بسيار مي‌شود كه در آغاز انسان در تمام نماز يك لحظه كوتاه قدرت تمركز فكر پيدا مي‌كند؛ اما با ادامه اين كار و پي‌گيري و تداوم آن، چنان قدرت نفس پيدا مي‌كند كه مي‌تواند به هنگام نماز دريچه‌هاي فكر خود را بر غير معبود مطلقا ببندد. (1)