نماز حقيقي، معاشقه با خداوند

در مرتبۀ برتر و والاتر، انسان به مقامي مي‌رسد که علاوه بر صحّت نماز و افزون بر اينکه نماز او به واسطۀ رعايت تقوا و حضور قلب، مقبول واقع مي‌شود، از اوّل نماز تا آخر نماز با خداوند تعالي مکالمه و معاشقه دارد و حق‌تعالي به او و نمازي که به جا مي‌آورد، آفرين مي‌گويد. اين نماز، دم مرگ به فرياد انسان مي‌رسد و به او کمک مي‌کند تا به آساني و در حالي که با نشاط است، از دنيا برود.

وقتي آدمي در حمد و سورۀ نماز، به راستي توجه داشته باشد که خداوند با او حرف مي‌زند و در ذکر رکوع و سجده و مابقي اذکار نماز، متوجه باشد که در حال حرف زدن با خداوند تعالي است، نماز او مبدّل به مکالمه و سپس معاشقه با حق‌تعالي مي‌شود و از اين جهت افضل اعمال است. وقتي انسان در نماز دست‌هاي خود را بلند مي‌کند و «الله اکبر» مي‌گويد، معنايش اين‌ است که همه چيز پشت سر او و خداوند در پيش روي او قرار مي گيرد و خود را در محضر خداوند مي‌يابد. نه اينکه مي‌داند، بلکه در آن موقع جداً خدا را مي‌يابد. مثل وقتي که تشنه است و آب مي‌خورد و سيراب مي‌شود و سيراب شدن را مي‌يابد.

ديدن خداوند و يابيدن حق‌تعالي در نماز، نزد بزرگان اهل معرفت، امري عادي است. امام حسين «سلام‌الله‌عليه» در دعاي عرفه مي‌فرمايند: کور باد چشمي که خدا را نبيند. «عَمِيَتْ عَيْنٌ لَا تَرَاك‏»[1]. شبيه اين جملۀ نوراني را ائمۀ طاهرين«سلام‌الله‌عليهم» و من جمله اميرالمؤمنين«سلام ‌الله ‌عليه» در نهج البلاغه دارند[2] .

اگر از من بپرسند که والاترين لذت براي بزرگان، به خصوص والاترين لذّت اهل بيت«سلام‌الله‌عليهم» چيست؟ مي‌گويم: نماز.  چنان‌که پيامبر اکرم«صلي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلّم» فرموده‌اند: «قُرَّةُ عَيْنِي فِي الصَّلَاة»[3]

«الرَّكْعَتَانِ فِي جَوْفِ اللَّيْلِ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنَ الدُّنْيَا وَ مَا فِيهَا»[4]

بالاترين لذت براي اميرالمؤمنين«سلام‌الله‌عليه» اين است که در دل شب بگويد: «الله اکبر» و نماز شب بخواند و گريۀ شوق کند و در آن حالت، مدهوش شود. اهل بيت«سلام‌الله‌عليهم» گاهي در نماز و يا در غير نماز، مدهوش مي‌شدند. بي‌هوش نمي‌شدند، بي‌هوشي براي ما است، بلکه مدهوش مي‌شدند. به اين معنا که هيچ کسي و هيچ چيزي در نظر ايشان نبود و هيچ چيزي و هيچ کسي نمي‌ديدند و تصور نمي‌کردند، جز خداند تعالي و  معلوم است که بالاترين لذت براي يک انسان همين است.

1. اقبال الاعمال، ص 349، دعاي عرفه

2. نهج البلاغه، حکمت 179

3. الخصال، ج ‏1، ص 165

4. وسائل‏الشيعة، ج 8، ص 156

منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله مظاهری