اشهد ان محمداً رسول الله

 گواهی می‏دهم که همانا محمد فرستاده خداست جل جلاله و باید که چون این شهادت دهد، به اقتضای آن رفتار کند و مقتضای آن اینکه، اوامر و نواهی آن حضرت را (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمانبرداری نماید.
چنانکه حق تعالی فرماید: و ما اتیکم الرسول فخذوه و ما نهیکم عنه فانتهوا سوره حشر آیه 7 آنچه آورده است شما را رسول، فراگیرید و از آنچه بازداشته است شما را، از آن باز ایستد.
حی علی الصلوة بشتاب! روی آر به نماز، ترغیب به نماز در اذان، از آن جهت است که وضع اذان از برای اخبار است به دخول وقت. چه، معنی اذان اشعار است، یعنی: آگاه گردانیدن.
حی علی الفلاح بشتاب! روی آر به کاری که موجب فوز و رستگاری و ظفر یافتن به سعادت عظمی است در آخرت.
حی علی خیر العمل بشتاب! روی آر به بهترین کار که نماز به درگاه ایزد بی‏نیاز است.
نزدیکی بندگان نماز است - معراج روندگان نماز است
موقوف علیه کل طاعات - سرکرده جمله عبادات
رکن شرع و ستون دین است - شاید گفتن که دین همین است
قد قامت الصلوة به تحقیق که برپا شد نماز. یعنی: هنگام شروع آن فرا رسید. و این کلمه مخصوص اقامت است و در اذان نیست.
نیز در آخر هر یک تکبیر و تهلیل دعاهای مخصوص باید گفت.
و همه اذکار در هر کدام دو نوبت است، مگر تکبیرهای اول اذان که چهار نوبت باید گفت و تهلیل در آخر اقامت به یک نوبت...
و اذان را بلند و به تأنی باید گفت و اقامت را آهسته‏تر و تندتر و وقف در اواخر و فواصل هر دو باید نمود.
و فاصله میان هر دو، به دو رکعت نماز، یا یک سجده، یا یک نشستن، یا یک گام برداشتن، یا به گفتن یک تسبیح یا تحمید است.
اللهم اجعل قلبی بآراً و عملی سآرا، و عیشی قآراً واجعل لی عند قبر رسولک محمد صلی الله علیه و آله مستقراً و قراراً
بار خدایا، بگردان دلم را نیکی کننده، و عمل مرا مسرور و خوشحال گرداننده، و رزق و روزیم را تازه بتازه آینده، و زندگانی مرا در خوشی و شادمانی گذرنده، و بگردان از برای من نزد قبر پیغمبر خود، حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)، مکان و منزلی در دنیا و جای اقامت و درنگ در آخرت.

منبع: کتاب اسرار نماز ملا محسن فیض کاشانی