عبادت عامل نجات يونس
نماز انبیاء
فَلَوْ لا أَنَّهُ كانَ مِنَ الْمُسَبِّحينَ لَلَبِثَ في بَطْنِهِ إِلى يَوْمِ يُبْعَثُونَ [۱]
و اگر او از تسبیح كنندگان نبود تا روز قیامت در شكم ماهی میماند.
او در سایهِ تسبیح پروردگار مشغول عفو خاصش شد. در این جا راه نجات مؤمنان را از غم و اندوه و گرفتاری و مشكلات همان راهی معرفی میكند كه یونس ـ علیه السّلام ـ پیموده و آن اعتراف به خطا در پیشگاه حق، و تسبیح و تنزیه و توبه و بازگشت به سوی او است.[۲]
تسبیح یونس این بود كه میگفت (لا اله الا انت سبحانك انی كنت من الظالمین)
آیه دلالت دارد بر این كه صرفاً تسبیح او باعث نجاتش شده و لازمه این گفتار آن است كه یونس گرفتار شكم ماهی نشده باشد مگر بخاطر همین كه خدا را منزه بدارد از آن معنائیكه عملش حكایت از آن میكرد و در نتیجه از آن گرفتاری كه عملش آن شده بود نجات یافته بساحت عافیت و نجات قدم بگذارد.
از این بیان روشن میشود كه عنایت كلام همه در این است كه بفهماند تسبیح او در شكم ماهی مایه نجاتش شد.
پيامها: [۳]
۱- گاهى اولتيماتوم لازم است. فَلَوْ لا أَنَّهُ كانَ مِنَ الْمُسَبِّحِينَ ...
۲- تغيير شرايط، ما را از خدا جدا نكند. «مِنَ الْمُسَبِّحِينَ»
۳- تسبيح خداوند، عامل نجات از گرفتارى ها است. حضرت يونس در شكم ماهى مىگفت: «سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ» «كانَ مِنَ الْمُسَبِّحِينَ»
۴- سابقهى درخشان، يكى از عوامل نجات است. (فرعون و يونس هر دو در دل آب اقرار كردند، ليكن فرعون غرق و يونس آزاد شد، چون او بد سابقه و اين خوش سابقه بود). «الْمُرْسَلِينَ- الْمُسَبِّحِينَ»
۵- با ارادهى خداوند، انسان مى تواند در شكم ماهى تا قيامت زنده بماند. «لَلَبِثَ فِي بَطْنِهِ إِلى يَوْمِ يُبْعَثُونَ» پس عمر طولانى همانند عمر حضرت مهدى از هر استبعادى به دور است.
_____________________________________________________
[۱] - صافات ۱۴۳ ـ ۱۴۴
[۲] - تفسیر نمونه، ص ۱۵۷. ۱۵۸، ۱۶۵، ۱۶۶.
[۳] - تفسير نور(۱۰جلدى)، ج۸، ص:۶۱و ۶۲