حیات طیب این نماز است

حیات طیب این نماز است. البته ما سبک می‌شماریم و ما از این مکالمه با خدا غفلت داریم، یا از خودش و یا از معنایش، و الاّ‌ این نماز یک مکالمه با خداست و برای اهل دل معاشقه با خداست. وقتی ما حمد و سوره می‌خوانیم، خدا با ما حرف می‌زند. قرآن کلام الله است و معنایش اینست که خدا با تو حرف می‌زند. اگر انسان راه را پیدا کند،‌به راستی می‌یابد که خدا با او حرف می‌زند. دروقتی که می‌گوید: «إِیَّاکَ نَعْبُدُ وَ إِیَّاکَ نَسْتَعینُ»

این می‌گوید، اما زبانش زبان خدا می‌شود و به جای خدا می‌شود. وقتی در رکوع می‌گوید: «سبحان ربی العظیم و بحمده»، این با خدا حرف می‌زند و خدا جوابش را می‌دهد،‌البته اگر در راه افتاده باشد و خدا را پیدا کرده باشد، خدا جوابش را می‌دهد و می‌یابد جواب خدا را. نمی‌توان این لذت را با خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها و استراحت‌ها مقایسه کرد. بلکه این لذت عبد و خداست و لذت خدا و بندۀ مقربش است. به عبارت دیگر نماز یعنی: «فَتَبارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقینَ»

هم راجع به خدا و هم راجع به بندۀ خدا زنده شده است. می‌یابد که خدا گفته آفرین بر من. می‌یابد که این احسن المخلوقین است، و بالاخره این نمازش یک مکالمه و یک معاشقه است. بالاترین لذت برای اهل دل نماز شب است، که امام صادق«سلام‌الله‌علیه» آنکه اهل دل است و می‌فهمد مکالمه با خدا یعنی چه، می‌فرماید: «الرکعتان فی جوف اللّیل أحب الی من الدنیا و ما فیها»

ارزش دو رکعت از نماز شب پیش من از دنیا و آنچه در دنیاست، بالاتر است. یعنی امام صادق می‌فرمایند اگر دنیا و آنچه در دنیاست به من بدهند و بگویند دو رکعت نماز شب نخوان، نمی‌دهم. هرکه بدهد باخت کرده و ضرر کرده است.

اگر راه را پیدا کرد و گفتم پیدا کردن این راه مشکل نیست. بعد از اینکه سه پیامبر در درون انسان هست، مشکل نیست بلکه یابیدنی‌هاست. بعد از اینکه صد و بیست و چهار هزار پیغمبر آمده، مشکل نیست. بله، برای کسی که گم شود، مشکل است. کسی مثلاً ‌می‌خواهد به تهران رود و اشتباه می‌کند و ضد تهران را می‌گیرد. ماشین او هر قدمی بردارد از مبدأ دور شده است. معلوم است که راه را گم کرده است و وقتی راه را گم کرده،‌ یا نماز نمی‌خواند و یا اگر بخواند یک نماز سرسری می‌خواند. به قول قرآن، نماز برای او سنگین است: «وَ إِنَّها لَکَبیرَهٌ إِلاَّ عَلَى الْخاشِعینَ»

در همین آیه قرآن می‌فرماید بنده‌ام! راه را پیدا کن: «وَ اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاهِ»

برای پیدا کردن راه کمک بگیر.  بعد قرآن می‌فرماید: برای کسانی که راه را پیدا نکردند و خدا را پیدا نکردند، معلوم است که نماز سنگین است و صبر و استقامت هم سنگین می‌شود. کسی که راه را گم کرده هرچه تند برود، باز از مبدأ دور می‌شود و سردرگمی عجیبی برایش پیدا می‌شود. قرآن تشبیه معقول به محسوس می‌کند و می‌فرماید: «أَوْ کَظُلُماتٍ فی‏ بَحْرٍ لُجِّیٍّ»

مثلاً‌ دریا ذاتا وحشتناک است، مخصوصا اینکه جزر و مد و تلاطم هم داشته باشد. شب و تاریکی و تلاطم سخت است. قرآن می‌فرماید: آنها که راه را پیدا نکرده‌اند، اینگونه هستند. خیلی وحشتناک است و ظلمت روی ظلمت و تاریکی روی تاریکی و وحشت روی وحشت است و نمی‌داند چه کند. در عالم برزخ کسانی که بد هستند و عذاب جهنم و امثال اینها دارند به کنار و آنچه برایش مشکل است، اینست که خودش و دیگران را گم می‌کند و سرگردان است. این خیلی مصیبت است که کسی مصیبت باشد و مثلاً‌ اگر عالم برزخ یک میلیون سال است، این هم یک میلیون سال سرگردان باشد.

توصیه های آیت الله مظاهری به جوانان