آثار تربيتي مسجد

يكي ديگر از آثار فردي مسجد، آثار تربيتي آن است. مسجد علاوه بر آثار عبادي با گستره فعاليت ها و مفاهيم حاشيه اي، در امور تربيتي نيز نقش مهمي ايفا مي كند. آثار تربيتي مسجد را در سه بخش بررسي مي كنيم:
تربيت ديني
تربيت، در لغت به معناي رشد و پاكيزه كردن است. در اصطلاح، تربيت عبارت است از تبديل كردن قوه ها به فعليت و استخراج نيروها و استعدادهاي دروني انسان كه سبب شكوفايي و پرورده ساختن است.[7]
تربيت ديني، تربيت بر اساس آموزه هاي ديني است كه به دين داري پايان مي پذيرد و شكوفايي ديني را دربر دارد.
«هدف از تربيت ديني، ايجاد تقويت و پرورش روح تقوا و هدايت پذيري است؛ زيرا نجات، در گرو ايمان و تقواي مستمر و رسيدن به مقام رضا مي باشد».[8]
در دنيايي كه هدف و فلسفه زندگي، گم شده و پذيرش حيات پوچ و بيهوده، زمينه ساز پي آمدهاي نامطلوبي است كه به صورت هاي گوناگون در زمينه هاي فردي و اجتماعي بروز مي كند، تنها دين و تربيت ديني است كه عامل هدايت انسان در مسير زندگي مي شود.
در اين ميان مسجد با احياي تربيت ديني، انسان را به خويشتن باز مي گرداند و با زدودن غبارهاي خود فراموشي از فطرت، انسان را به سوي هويت ديني راهنمايي مي كند. مسجد از راه هاي گوناگون بر تربيت ديني اثر مي گذارد.
ايجاد شناخت
تربيت، بدون ايجاد شناخت و آگاهي امكان پذير نيست. بنابراين، تربيت ديني به اطلاع رساني و انتقال مفاهيم نياز دارد تا در سايه آن وظيفه هاي ديني شكل يابد. برگزاري جلسه هاي سخنراني ديني در مسجدها، مناسبت هاي گوناگون و بيان احكام، تلاش ارزشمندي در اين مسير است. در اين سخنراني ها شناخت و آگاهي ديني افراد افزايش مي يابد و با تبيين جامعيت ديني و ارزش هاي اسلامي، يكي از مهم ترين جنبه هاي تربيت ديني شكل مي گيرد و در نهايت، ارزش ها و آرمان هاي ديني تقويت مي شود.
تربيت عملي
تربيت تنها به ايجاد و انتقال آگاهي ها مربوط نيست، بلكه تربيت عملي نيز بسيار مؤثر است. برگزاري نماز جماعت، جلسه هاي دعا و نيايش، اعتكاف و مراسم هاي ديني در مناسبت هاي مذهبي از اين قبيل است.
تربيت الگويي
تربيت الگويي، يكي ازبهترين شيوه هاي تربيتي است. مسجد در اين مورد نيز مؤثر است. امام جماعت و افراد نمازگزار در مسجد، مسلمانان برتري هستند كه بيشتر از ديگران به احكام ديني پاي بندند.

[1] . مجيد رشيدي پور، آشنايي با تعليم و تربيت اسلامي، ص 8 تا 12.
[2] . محمدمهدي پورعلي فرد، نكته هايي درباره روش تربيت ديني نسل جوان و نوجوان، ج، انتشارات شاكر، ص 19.

سبطین