نماز، مانع سقوط خاشعین

«إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهی عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ لَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ ما تَصْنَعُونَ» [1]
نمازمعلم اخلاق انسان است؛ معلمی که همه جا حضور دارد و همه می توانند از آن بهره ببرند؛ به تدریج روح و اخلاق انسان را پاکیزه می کند و موجب نجات انسان از گمراهی ها و هدایت او به سوی رستگاری می شود، معلّمی که انسان را به راه راست که راه سعادت است، هدایت می کند و مانع سقوط او می شود. آیۀ دیگری از قرآن کریم می فرماید: از نماز کمک بگیرید تا در راه مستقیم بمانید و ساقط نشوید:
«وَ اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ وَ إِنَّها لَکَبیرَةٌ إِلاَّ عَلَی الْخاشِعینَ» [2]
این آیۀ شریفه، سنگین بودن نماز را به عنوان یک زنگ خطر مطرح می فرماید، لذا می بینیم درحالی که نماز باید مکالمه و معاشقه با خداوند و وسیله ای برای ممانعت از سقوط باشد، امّا برای عموم مردم، سنگین است. حتّی برخی از کسانی که به نماز اهمیّت می دهند نیز، نماز مختصر و فوری را می طلبند، از این جهت امام جماعتی را دوست دارند که نماز را زود تمام کند. امّا اگر انسان دل خاشع داشته باشد، نماز برای او سنگین نخواهد بود و علاوه بر آنکه از نماز لذّت می برد، می تواند برای دست یابی به خیر دنیا و آخرت، از نماز کمک بگیرد.
پیامبر اکرم«صلی الله علیه وآله وسلّم» طبق روایتی که از زبان همسران ایشان نقل شده است، در دل شب نماز می خواندند و سر مبارک را روی خاک می گذاشتند و به اندازه ای گریه می کردند که خاک تر می شد و می گفتند:
«اللَّهُمَّ وَ لَا تَکِلْنِی إِلَی نَفْسِی طَرْفَة عَیْنٍ أَبَدا» [3]
یعنیخدایا یک لحظه مرا به خودم وامگذار، که نتیجۀ آن سقوط است. اگر در یک راه سنگلاخ و باریک، دست انسان را گرفته باشند و ناگهان را رها کنند، ساقط خواهد شد. معنای ذکر و دعای پیامبر گرامی همین است که اگر خداوند لحظه ای انسان را رها کند، سقوط خواهد کرد. خود آن حضرت با استمداد از نماز، از خداوند می خواستند که ایشان را لحظه ای رها نکند.
بیانات حضرت آیت الله مظاهری
پی نوشت ها
1. العنکبوت/ 45
2. بقره/ 45
3. تفسیر القمی، ج 2، ص 75