حضور قلب در نماز
برای بهره مند شدن از آثار و برکات نماز، رعایت آداب باطنی آن ضروری است.
توضیح اینکه، نماز دارای دو بعد است: یکی بعد ظاهری که به منزله پیکر نماز است. دیگری بعد باطنی که روح و حقیقت آن است و هر یک از این دو بعد، احکام و آداب و یژه ای دارد. در اولین گام برای بهره بردن از برکات نماز رعایت احکام فقهی آن ضروری است. گاه انسان در اثر کم توجهی به احکام فقهی نماز متوجه می شود که همه نمازهایش باطل بوده است! گام دوم، رعایت آداب باطنی نماز است. و از مهم ترین این آداب، حضور قلب وخشوع در نماز می باشد. این سخن، سخنی به گزاف نیست که بهره هر کسی از نماز به اندازه حضور قلب اوست(1).
خداوند خواندن نماز را نشانه مؤمنان نمی شمارد، بلکه خشوع در نماز را از ویژگی های آنان می داند.
قد أفلح المؤمنون الذین هم فی صلاتهم خاشعون(2).
به راستی که مؤمنان رستگار شدند؛ آنهایی که در نمازشان با خشوع هستند.
سر محرومیت از برکات و آثار نماز این است که ما آن را با حضور قلب و توجه نمی خوانیم. کار برخی از نمازگزاران شبیه کار کسانی است که تنها حرکت های نمایشی انجام می دهند. این گونه نماز خواندن هرگز نمی تواند معراج آدمی باشد و او را به قرب الهی برساند.
1) برای آگاهی بیشتر ر.ک: مصباح یزدی، محمد تقی، به سوی او، ص 225 - 359.
2) مؤمنون (23)، 1 - 2.
منبع : تفسیر موضوعی قرآن کریم «بررسی دوازده موضوع از منظر قرآن» نویسنده : حسین عبدالمحمدی