برای رسیدن به خشوع و حضور قلب در نماز و سایر عبادات، این امور را می توان توصیه کرد:
1. به دست آوردن آن چنان معرفتی که دنیا را در نظر انسان کوچک، و خدا را در نظر او بزرگ کند تا بدین رو هیچ کار دنیوی نتواند به هنگام راز و نیاز با معبود نظر او را به خود جلب و از خدا منصرف سازد؛
2. توجه به کارهای پراکنده و مختلف معمولا مانع تمرکز حواس است و هر قدر انسان توفیق یابد که مشغله های مشوش و پراکنده را کم کند، به حضور قلب در عبادات خود کمک کرده است.
3. انتخاب محل و مکان نماز و سایر عبادات نیز در این مؤثر است. به همین دلیل، نماز خواندن در برابر اشیا و چیزهایی که ذهن انسان را به خود مشغول می دارد، مکروه است و همچنین در برابر درهای باز و محل عبور و مرور مردم، در مقابل آیینه و عکس و مانند اینها. از همین روی، معابد مسلمین هر قدر ساده تر و از زرق و برق و تشریفات خالی تر باشد، بهتر است.
4. پرهیز از گناه نیز عامل مؤثری است؛ زیرا گناه قلب را از خدا دور ساخته و از حضور قلب می کاهد.
5. دانستن معنای نماز و فلسفه افعال و اذکار آن؛
6. انجام مستحبات و آداب مخصوص نماز و آنچه در مقدمات و اصل نماز وارد شده است؛
7. از همه اینها گذشته، این کار - مانند هر کار دیگر - نیاز به مراقبت، تمرین و استمرار دارد تا به تدریج دریچه های فکر بر غیر خدا کاملا بسته شود(1).

1) بنگرید به: تفسیر نمونه، ج 14، ص 193 - 195 و 204 - 205.

منبع : تفسیر موضوعی قرآن کریم «بررسی دوازده موضوع از منظر قرآن»  نویسنده : حسین عبدالمحمدی