چطور می توانم فردی که نماز خواندن را ترک کرده دوباره به نماز خواندن تشویق کنم؟
پرسش :
من فردی خسته هستم. خیلی هم دوست دارم نماز خوان بشوم ولی نمیتوانم. یعنی برایم اهمیت ندارد. ولی از خشم خدا نمیترسم، لطفش هم برایم رنگ ندارد. می خواهم با عشق نماز بخوانم و همه کارهایم با نیت رضای خدا باشد اما نمی شود. کسی میتواند به من کمک کند؟ لطفاً راهنماییم کنید.....
پرسش :
من فردی خسته هستم. خیلی هم دوست دارم نماز خوان بشوم ولی نمیتوانم. یعنی برایم اهمیت ندارد. ولی از خشم خدا نمیترسم، لطفش هم برایم رنگ ندارد. می خواهم با عشق نماز بخوانم و همه کارهایم با نیت رضای خدا باشد اما نمی شود. کسی میتواند به من کمک کند؟ لطفاً راهنماییم کنید.
پاسخ :
اینکه اراده نموده اید به سوی خداوند تبارک و تعالی برگردید و با او ارتباط برقرار کنید، بسیار ارزشمند است و این یکی از لطف های خدا به شماست.
سستی مسلمان در نماز می تواند علت های مختلفی داشته باشد. باید علت یابی کنید، زیرا نماز عملی است که در مجموعه عقیده توحیدی، دارای معنا و فلسفه خاصی است. انسان طبق فطرتش همواره به چیزی کهبرایش اهمیت دارد، توجه و اهتمام میورزد.
به نظر می رسد، علت اصلی کاهلی و سستی شما به نماز، ضعف شناخت و معرفت و عدم آگاهی از آثار و فواید نماز و عدم آگاهی از آثار ترک نماز است و علت دیگر ضعف اراده وتنبلی باشد .
با تلاش مستمر و بهره گرفتن از راهکارهای عملی ، می توان به تنبلی و کاهلی نسبت به نماز را در خود کم کرد. بنابراین به آن چه در پی می آید، توجه کافی مبذول داشته و از هرگونه سست کاری پرهیز نمایید.
اول:
شناخت کافی از نماز و آثار و فوائد آن؛
شوق به نماز در گرو احساس نیاز است، همان طور که شوق و رغبت به امور مادی از احساس نیاز سرچشمه می گیرد. ما چون احتیاج به دنیا پیدا کردیم و آن را سرمایه و سرچشمه یافتیم , در توجه به آن حاضریم و در تحصیل آن می کوشیم. اگر ایمان به حیات آخرت پیدا کنیم و حس احتیاج به زندگانی آن جا بنماییم و عبادت و خصوصاً نماز را سرمایه نفیس آن عالم و سرچشمه سعادت آن نشئه بدانیم، البته در تحصیل آن کوشش می نماییم .
دوم :
با آشنایی به فلسفه نماز می توان این احساس نیاز را قوت بخشید.هر انسان عاقلی در جلب منفعت و دفع ضرر تلاش می کند. اگر کسی بداند که نماز عامل بازدارنده از زشتی ها و ریشه اصلی هر خیر و سعادت و وسیله آمرزش گناهان و سدی استوار در برابر آلودگی ها و وسیله پرورش فضایل اخلاقی است، قطعاً نسبت به انجام این عبادت بزرگ کم ترین تردیدی نخواهد داشت و مشتاقانه به سراغ آن خواهد رفت.
سوم :
برای تقویت انگیزه و علاقه خویش یه این امر مهم سعی کنید با مطالعه کتب جذاب که درباره نماز و اهمیت آن نوشته شده ،شناخت خود را در این باره گسترش و تعمیق بخشید. در این باره مطالبی را یادآور می شویم و شما را به مطالعه کتب زیر توصیه می کنیم:
1. نماز و آثار آن در دوره جوانی ،تالیف ابراهیم موسی زاده
2. دانستنی های لازم از نماز، محمد وحیدی
3. نماز، اثر حسین انصاریان
4. پرتوی از اسرار نماز، از محسن قرائتی
5. صلوة الخاشعین، از مرحوم دستغیب
6. نماز از دیگاه قرآن و حدیث، سید حسن موسوی لاهیجی، انتشارات جامعه مدرسین
چهارم :
اگر انسان به درستی فکرکند که خداوند چرا دستور داده که بندگانش نماز بخوانند، هیچگاه نماز را ترک نمیکند . چنانچه به هر علتی نمازش ترک شود ،فوراً جبران نموده و قضا میکند. قرآن میفرماید: «یا أیّها الناس أنتم الفقراء إلی الله و الله هو الغنیّ الحمید؛(1) ای مردم !شما همگی نیازمند خدایید، تنها خداوند است که بی نیاز و شایسته هر گونه حمد و ستایش است».
وقتی خدا از عبادت ما سودی نمیبرد و از طرفی نماز و سایر عبادتها را واجب نموده، معلوم میشود این دستورها برای خوشبختی و سعادت خود ما است. هنگامی که از عمق جان درک کردیم که نماز در تأمین خوشبختی و سعادت ما نقش اساسی و تعیین کننده دارد ، با عشق و علاقه نماز میخوانیم.
پنجم :شناخت پیامدهای ترک نماز؛
یکی از عوامل و راهکار مهم دوباره نماز خواندن شناخت پیامدهای منفی ترک نماز و کاهلی نسبت به آن است. در قرآن بر ترک نماز وعده عذاب داده شده است: « بهشتیان از دوزخیان میپرسند: چه چیز شما را به دوزخ کشانید، جهنمیان در پاسخ گویند: ما از نمازگزاران نبودیم». (2)
فاطمه زهرا "سلام الله علیها" از پدرش رسول خدا "صل الله علیه و آله و سلام" پرسید: عذاب و عقوبت کسی که نمازش را سبک بشمارد [ یعنی مسلمانی که نماز نخواند یا گاهی بخواند یا به نماز و کیفیت صحت آن اهمیتی ندهد ] چیست؟
پیامبر فرمود: هر مرد یا زنی نمازش را سبک بشمارد و نسبت به آن بی اهمیت باشد، خداوند او را به پانزده بلا و گرفتاری مبتلا می سازد. شش مکافات در دنیا و سه گرفتاری هنگام مردن و سه تا در قبر و عالم برزخ و سه مجازات در قیامت خواهد بود:
«فَأَمَّا اللَّوَاتِي تُصِيبُهُ فِي دَارِ الدُّنْيَا فَالْأُولَى يَرْفَعُ اللَّهُ الْبَرَكَةَ مِنْ عُمُرِهِ وَ يَرْفَعُ اللَّهُ الْبَرَكَةَ مِنْ رِزْقِهِ وَ يَمْحُو اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ سِيمَاءَ الصَّالِحِينَ مِنْ وَجْهِهِ وَ كُلُّ عَمَلٍ يَعْمَلُهُ لَا يُؤْجَرُ عَلَيْهِ وَ لَا يَرْتَفِعُ دُعَاؤُهُ إِلَى السَّمَاءِ وَ السَّادِسَةُ لَيْسَ لَهُ حَظٌّ فِي دُعَاءِ الصَّالِحِينَ»؛
اماشش بلای دنیوی:
1- خداوند برکت را از عمر او برمیدارد (عمرش کوتاه میشود یا پرفایده و نافع نیست).
2 - برکت را از رزق و روزی او برمی دارد (مبتلا به فقر می شود یا اگر پول دارد، نفعش به کسی نمی رسد).
3 - خداوند سیمای صالحان را از چهره او بر می دارد (هر کس او را ببیند، او را از مجرمان و افراد ناشایست می پندارد).
4 - اعمال خوب دیگراو اجری ندارد.
5 - دعای او به آسمان نمیرود (پذیرفته نمی شود).
6 - اگر خوبان هم به او دعا کنند، برای او فایدهای ندارد.
«وَ أَمَّا اللَّوَاتِي تُصِيبُهُ عِنْدَ مَوْتِهِ فَأُولَاهُنَّ أَنَّهُ يَمُوتُ ذَلِيلًا وَ الثَّانِيَةُ يَمُوتُ جَائِعاً وَ الثَّالِثَةُ يَمُوتُ عَطْشَاناً [عَطْشَانَ] فَلَوْ سُقِيَ مِنْ أَنْهَارِ الدُّنْيَا لَمْ يَرْوَ»؛
اما سه بلا وقت مرگ:
7- هنگام مردن ذلیلانه و با خواری می میرد.
8 - گرسنه می میرد.
9 - تشنه می میرد (هنگام مردن چون احساس گرسنگی و تشنگی می کند، تمام فکر و توجهش به آن است و توجهی به خدا و یاد خدا ندارد، در نتیجه با حالت غفلت می میرد). اگر از تمام رود های دنیا بخورد سیراب نمی شود.
«وَ أَمَّا اللَّوَاتِي تُصِيبُهُ فِي قَبْرِهِ فَأُولَاهُنَّ يُوَكِّلُ اللَّهُ بِهِ مَلَكاً يُزْعِجُهُ فِي قَبْرِهِ وَ الثَّانِيَةُ يُضَيَّقُ عَلَيْهِ قَبْرُهُ وَ الثَّالِثَةُ تَكُونَ الظُّلْمَةُ فِي قبره»؛
اما سه بلای قبر:
10 - در قبر فرشته ای او را آزار می دهد.
11- قبر بر او سخت و ناگوار می شود و بر او فشار می آورد.
12 - دچار ظلمت در قبر می شود (روح او در قبر دچار فشار و ظلمت می شود).
«وَ أَمَّا اللَّوَاتِي تُصِيبُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِذَا خَرَجَ مِنْ قَبْرِهِ فَأُولَاهُنَّ أَنْ يُوَكِّلَ اللَّهُ بِهِ مَلَكاً يَسْحَبُهُ عَلَى وَجْهِهِ وَ الْخَلَائِقُ يَنْظُرُونَ إِلَيْهِ وَ الثَّانِيَةُ يُحَاسِبُهُ حِسَاباً شَدِيداً وَ الثَّالِثَةُ لَا يَنْظُرُ اللَّهُ إِلَيْهِ وَ لَا يُزَكِّيهِ وَ لَهُ عَذَابٌ»؛
و سه بلای قیامت:
13 - در روز قیامت هنگامی که از قبر به سوی صحرای محشر روانه شود، فرشته ای او را به صورت روی زمین می کشاند و مردم او را نگاه می کنند.
14 - از او به سختی حساب می کشند.
15 - خداوند نظر لطف و مرحمت به او نمی کند، در نتیجه دچار عذاب الهی می شود. (3)
ششم:
بی حوصله بودن در نماز مبتنی بر عواملی است که باید از آن ها پرهیز شود. انسان گرایش به عبادت دارد. معصیت، دنیاگرایی، ندادن زکات، تکبر، حرام خوردن، حسد و ... از عوامل و موانع تأثیرگذار در بی علاقه بودن به نماز و ترک ان به حساب آمده است .شوق به نماز وقتی حاصل می شود که انسان لذت شیرینی مناجات با خدا را چشیده باشد. لذت مناجات وقتی حاصل می شود که انسان گناه و معصیت را ترک نماید.
کلام آخر:
انتخاب دوستان متدین و اهل نماز جماعت، در انتخاب دوستان با اراده و متدین که به نماز مخصوصا نماز جماعت اهمیت میدهند ،دقت بیش تری داشته و سعی کنید با چنین افرادی ارتباط بیش تری داشته باشید . از ارتباط با افراد لاابالی و کم توجه به نماز خودداری کنید.
پینوشت ها:
1. فاطر (35) آیه 15.
2. مدثر (74) آیات 40 ـ 41.
3. محدث نورى، مستدرك الوسائل، مؤسسه آل البيت عليهم السلام قم، 1408 هجرى قمرى،ج 3، ص 24.
منبع : www.askdin.com