موانع تقرب و وصال

در آیات قرآنی موانع چندی به عنوان موانع تقرب به خدا و وصول به او بیان شده است که از مهم ترین آنها می توان پیروی از شیطان(اعراف،آیات ۱۷۵ و ۱۷۶)، پیروی از هواهای نفسانی(همان)، اعراض از آیات خداوندی(همان)، شرک در عبادت و پرستش معبودان باطل(زمر،ایه ۳؛ احقاف، آیه ۲۸)، تجاوزگری(مطففین، آیات ۱۲ و ۱۵)، دنیاطلبی(اعراف، ایه ۱۷۶) و گناه(مطففین، آیات ۱۲ تا ۱۵) اشاره کرد.

امام محمد باقر علیه السلام در بیان موانع تقرب به خداوند می فرماید: الجَبّارونَ اَبعَدُ النّاس منَ اللهِ عزُّ و جلَّ یومَ القیامَهِ؛ دورترین مردم ار خداوند عزّو جل در روز قیامت سرکشانِ متکبّر هستند

( جهادالنفس،ص۲۵۴)

آن چه که در این آیات به آن توجه داده شده این است که شخص اطاعت خدا را کنار بگذارد و به اطاعت دیگران بپردازد و این گونه از خداوند دور می شود؛ چرا که به جای انقطاع از غیر خدا از خداوند بریده و به خلق پیوسته است و این همان ضلالت و گمراهی است که او را از خداوند دور می سازد. امام حسین علیه السلام می فرماید: مَن طَلَبَ رِضَی الله بِسَخَطِ النّاس کَفاهُ اللهُ اُمورَ النّاسّ وَ مَن طَلَبَ رِضَی النّاسِ بِسَخَطِ اللهِ وَکَلَهُ اللهُ إلَی النّاسِ؛ هر که خشنودی خدا را بطلبد هر چند به قیمت خشم مردم، خداوند او را از مردم بی نیاز می کند و هر که رضایتِ مردم را با ناخوشنودی خدا طلب کند خداوند او را به مردم وا می گذارد.(مستدرک الوسایل ج۱۲ ص۲۰۹)

به هر حال،‌ هدف اصلی در زندگی هر انسانی می بایست تقرب و وصال الی الله باشد. از این روست که خداوند در بیان تقسیم انسان به تقرب به عنوان یک اصل اساسی توجه می دهد و انسان ها بر اساس میزان و درجه تقرب ایشان سبک و سنگین می کند و در ترازوی ارزشی می گذارد. در سوره واقعه انسان ها به مقربان و اصحاب یمین و اصحاب شمال دسته بندی شده اند. مقربان به سبب سبقت جویی در کارهای خیر و مسارعت در آن به درجاتی رسیده اند که برتر از آن نیست. دسته دوم اصحاب یمین است که در مسیر کمالی حرکت کرده اند ولی به مقام قرب و مقام محمود صعق و فنا نرسیده و خدایی نشده و تنها رنگ خدایی گرفته اند؛ اما دسته سوم که اصحاب شمال هستند به بیراهه رفته و فرصت کوتاه عمر را تباه ساخته و هیچ صفت الهی را در خود فعلیت نبخشیده اند. این گونه است که در دوزخ فراق گرفتار و از قرب وصال بی بهره می شوند.

باشد که مسیر درست زندگی و هدف آفرینش را بشناسیم و به درستی در انقطاع و بریدن از هر آن چه ما را از خدایی شدن باز می دارد پرهیز کنیم و اهل تقوا و عمل صالح و سبقت گیرنده در کار خیر و سرعت جوینده در عمل صالح باشیم تا مقام محمود صعق و فنا را درک کرده و در برترین کمالات جایی گیریم و خدایی شویم.

منبع : سماموس