وقتی مردم از نمازم تعریف می کنند،آیا این ریا محسوب می شود؟
وقتی مردم از نمازم تعریف می کنند،آیا این ریا محسوب می شود؟
وقتی مردم از نمازم تعریف می کنند یا در نماز نگاهم می کنند، احساس می کنم ریا شده و ناراحت می شوم؟ آیا این ریا محسوب می شود؟
«ريا» از رؤيت گرفته شده است و تعريف آن عبارتست از: «طلب منزلت و مقام در قلبهاى مردم به وسيله عبادات و طاعات خداوند متعال.»
پس ریا با سه شرط اتفاق می افتد :
در دل قصد خودنمایی و ريا داشته باشیم، ولی اگر ما قصد خودنمایی نداشته باشیم و آنها تعریف کنند ریا محسوب نمی شود.
با غرض دنيوى مثل محبوبيت نزد مردم باشد، ولی اگر به قصد ترغیب دیگران به عبادت باشد ریا محسوب نمی شود.
ریا در عبادت و پرستش است نه در روابط اجتماعی و ...
بنابراين تا زماني كه عوامل ريا محقق نشده است دليلي ندارد تا كسي تصور نمايد که اعمال وي با نگاه ديگران و يا تعريف آنها عملي ريائي مي شود.
برای درمان این وسوسه كه با نگاه دیگران شما «ریا» می کنید، به آن بي توجه باشيد و با خود بگوييد: «بگذار اين عملم ريايى باشد، و ديگران ببينند و تعريف كنند» سپس بگوييد: «خوب حالا تمجيد ديگران به چه درد من مىخورد؟»
همچنین در صورتی که انسان كار خوبي را آشکارا انجام دهد که باعث تشويق ديگران به آن كار شود یا نوعی امر به معروف محسوب گردد ـ بدون اينكه قصد ریا نمايد ـ در اين راستا اگر هم احساس خوشحالي نمايد ريا محسوب نمي شود.
مردى به پيامبر اكرم (صلى اللّه عليه و آله) عرض كرد: يا رسول اللّه عملم را پنهان مىكنم و دوست ندارم كسى از آن مطلع شود ولى چون كسى اطلاع می يابد خوشحال می شوم. حضرت فرمود: براى تو دو پاداش هست پاداش عمل پنهانى و پاداش عمل آشكار.
از امام باقر عليه السّلام درباره مردى كه عمل خيرى انجام مىدهد و چون ديگران او را میبينند خوشحال می شود، سؤال شد. حضرت فرمودند: اشكال ندارد هر كس دوست دارد خدا او را به خوبى در ميان مردم مشهور كند البته در صورتى كه عملش را به اين منظور انجام نداده باشد .
- (بحار الأنوار (ط - بيروت) ؛ ج69 ؛ ص274)
- (بحار الأنوار (ط - بيروت) ؛ ج69 ؛ ص294)