بعد از زلزله به آسیب دیده گان کمک کنیم یا نماز آیات بخوانیم؟
اگر زلزله بدون خسارت باشد با ترس از زلزله مجدد، در حال فرار هستیم و اگر با خسارت باشد باید جان آسیب دیده گان را نجات دهیم. حال چگونه نماز آیات بخوانیم؟
واجب بودن نماز آیات در آن لحظات در حال اختیار است. اما در حال اضطرار، که کاری مهمتر از نماز آیات پيش می آید، نماز آیات به زمان دیگری موکول می شود و طبق «آیه قرآن» ترک نماز، گناهى ندارد.
اين مسأله بر اساس قاعده «الاهمّ فَالاهم» كه يك قاعده شرعى و عقلى است، بنا گذاشته شده است. یعنی در تزاحم میان دو واجب كار مهمتر مثل حفظ جان مؤمن را باید انجام داد و واجب دیگر مثل نماز را باید رها كرد.
پس اگر خواندن نماز آيات، چه در حال زلزله و چه غير آن موجب عسر و حرج و يا ضرر مهم مالى و جانى، به انسان و يا فردى ديگر شود، لازم است كه آن را ترك كرده و پس از انتفاى ضرر، قضاى آن را به جا بياوريم. زيرا در دين اسلام عسر و حرج و يا ضرر و ضرار نفى شدهاند.
همچنین اگر بتوانیم نماز را به گونه ای بخوانیم که بتوانیم به دیگری کمک هم بکنیم یا فرار کنیم باید چنین کنیم. به همین جهت در نامهی امام رضا (ع) به على ابن الفضل آمده است كه مىتوان نماز آيات را سواره نيز خواند.
- « فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ باغٍ وَ لا عادٍ فَلا إِثْمَ عَلَيْهِ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحيم» (بقره : 173)
- الذكرى، شهيد اول، طبع قديم، چاپ سنگى، ص 32، خط كرمانى، سال 1272 ه. ق
- عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْفَضْلِ الْوَاسِطِيِّ أَنَّهُ قَالَ: كَتَبْتُ إِلَى الرِّضَا ع إِذَا انْكَسَفَتِ الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ وَ أَنَا رَاكِبٌ لَا أَقْدِرُ عَلَى النُّزُولِ فَكَتَبَ إِلَيَّ صَلِّ عَلَى مَرْكَبِكَ الَّذِي أَنْتَ عَلَيْهِ. (وسائل الشيعة ؛ ج7 ؛ ص502)