احاديث , سخنان تصادفي امام رضا (ع)

فاطمه کراچیان ثانی، دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی

چکیده:

یکی از مباحث مهم کلامی موضوع جبر و اختیار است. سه دیدگاه مهم در این حوزه مطرح می باشد: دیدگاه جبر، دیدگاه اختیار، دیدگاه امر بین الامرین. امام رضا (علیه السلام) با دیدگاه جبر و اختیار به سختی مقابله نموده و این دیدگاه ها را نفی و پیروان این تفکرات را کافر و مشرک برشمرده اند. به نظر ایشان دیدگاه صحیح دیدگاه امر بین الامرین می باشد. زیرا خداوند بر آنچه که توانائی انجامش را به بندگان بخشیده است قادر است و از طرف دیگر مانع افعال نیک و بد آنان نیز نمی گردد.

(فصلنامه فرهنگی اجتماعی ژرفای آفتاب - علی اکبر نوایی)
 

چکیده
رعایت حقوق بشر و رعایت کرامت انسانی آرزوی دیرینه انسان در زندگی اجتماعی بوده و هست ، همه انسانها از هر نژاد و زبان و در هر سطحی که باشند دوست دارند، از حقوقی برابر، آزادی فکر و اندیشه، و امنیت در حوزه های مختلف زندگی برخوردار باشند و دیگران به حفظ حرمت و رعایت حقوق مسلم آنان پایبند باشند تا بتوانند فارغ از هر دغدغه و بدون هیچ تهدیدی به آینده خود امیدوار باشند و به زندگی خود ادامه دهند و به حقوق مسلم خود دست یابند.

مناظره امام با عمران صابی

وحدت وجود در کلام امام رضا علیه السلام

حضرت خطاب به جمعیت فرمودند : اگر در بین شما کسی مخالف اسلام هست و می خواهد سوال کند بدون خجالت و رودربایستی سوال کند ، در این موقع عمران صابی که یکی از متکلمین بود ، برخاست و گفت : ای دانشمند ! اگر دعوت به پرسش نکرده بودی ، اقدام به سوال نمی کردم ، من به کوفه ، بصره ، شام و جزیره سفر نموده ، با متکلمین بسیاری برخورد کرده ام ولی کسی را نیافته ام که بتواند وجود «واحد» ی را که غیر از او کس دیگری قائم به وحدانیت نباشد را برایم ثابت کند ، آیا اجازه پرسش به من میدهی ؟ حضرت فرمودند :

واژه «توحید» به معنای «یگانه دانستن و یکتا شمردن» است . اما از نظر اصطلاح در نزد متکلمان (دانشمندان عقاید) و فلاسفه و عرفاظ معانی گوناگونی دارد . هر چند که مقصود همگی بیان یگانگی خداست . ما در اینجا درصدد بیان مباحث فلسفی ، کلامی و عرفانی نیستیم اما از آنجا که شناخت اقسام توحید در احادیث مستلزم آشنایی با مفهوم آنهاست بدان اشاره می کنیم . معمولاً توحید را به چهار قسم : «توحید ذاتی ، صفاتی ، افعالی و عبادی» تقسیم می کنند ، البته برخی صاحب نظران معاصر اقسام دیگری برای توحید ذکر کرده اند که عبارتند از :

امام رضا علیه السلام می فرمایند :

للناس فی توحید ثلاثه مذاهب . نفی و تشبیه و اثبات بغیر تشبیه. فمذهب نفی لایجوز و مذهب تشبیه لایجوز لأن الله تبارک و تعالی لایشبه شی والسبیل فی طریق الثلاثه اثبات بلاتشبیه .

مردم در توحید سه گروه هستند: تعطیل و تشبیه و اثبات اوصاف بدون تشبیه. مذهب تعطیل روا نیست و مذهب تشبیه باطل است چرا که خداوند به هیچ چیز نمی ماند. پس راه حق همان مذهب سوم است یعنی اثبات بدون تشبیه[1]

امام رضا (ع): »الحَیاَءُ مِنَ الإیِمَان« ؛ حیا از نشانه های ایمان است.
از  امور پسندیده که به انسان ارزش مى دهد و مرتبه و مقام او را نزد حق و خلق رفعت مى بخشد، شرم و حیا کردن از امور قبیح و زشت است.

چکیده :
یکی از ابعاد معرفت به حق امام رضا علیه السلام این است که بدانیم او غریب است. غربت امام رضا علیه السلام را می توان ناشی از این موارد دانست: دوری از اهل و عیال و فرزند، جدایی از قبر رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله، انکار امامت حضرت توسط شیعیان و نمایندگان پدر بزرگوارشان، انکار امام جواد علیه السلام به عنوان فرزند حضرت، تحمیل ولایت عهدی بر امام رضا علیه السلام و دفن شدن در کنار هارون الرشید.