کلینی و ابن بابویه و شیخ مفید و شیخ طوسی و سایر محدثان به طریق بسیار از حضرت امام حسن و امام موسی کاظم (ع) و سلیم بن قیس هلالی روایت کرده‏اند که چون امیرالمؤمنین (ع) اراده وصیت نمود، جمیع فرزندان و اهل بیت و سرکرده‏های شیعه خود را جمع کرد، و حضرت امام حسن (ع) را وصی و خلیفه خود گردانید، و نص بر امامت آن حضرت نمود، و کتاب‏های الهی و صحف پیغمبران و علوم گذشتگان و سلاح و زره رسول خدا (ص) و سایر آثار آن حضرت و آثار معجزات سایر پیغمبران را به آن حضرت تسلیم نمود و فرمود: ای فرزند گرامی! رسول خدا(ص) مرا امر کرد کرد که تو را وصی خود گردانم و کتاب‏ها و اسلحه که نزد من است به تو تسلیم نمایم چنانچه حضرت رسول خدا(ص) مرا وصی خود گردانید و کتاب‏ها و اسلحه خود را تسلیم من نمود، و امر کرد مرا که تو را امر کنم که چون وقت وفات تو شود، برادرت حسین را وصی خود گردانی و اینها را به او تسلیم نمایی، پس رو کرد به سوی امام حسین (ع) و فرمود: امر کرد تو را رسول خدا (ص) که چون وقت شهادت تو شود، فرزند خود علی بن الحسین را وصی خود گردانی و اینها را به او تسلیم نمایی، پس رو به جانب علی بن الحسین (ع) گردانید و فرمود: رسول خدا(ص) تو را فرموده است که در وقت وفات خود، پسر خود محمد بن علی را وصی خود گردانی و اینها را به او تسلیم نمایی، چون او را دریابی از جانب رسول خدا(ص) و از جانب من او را سلام برسان.
پس رو کرد به سوی حضرت امام حسن (ع) و فرمود: ای فرزند گرامی! تویی صاحب امامت و خلافت بعد از من، و اختیار کشنده من با توست، اگر خواهی از او عفو کن و اگر خواهی به یک ضربت او را بکش، پس فرمود: بنویس وصیت مرا:
بسم الله الرحمن الرحیم‏
این وصیت نامه علی بن ابیطالب است، وصیت می‏کند که گواهی می‏دهم به وحدانیت حق تعالی و آنکه او را شریکی نیست، و گواهی می‏دهم که محمد(ص) بنده و رسول خدا است، که او را با هدایت و دین حق فرستاده است تا غالب گرداند او را بر همه دین‏ها هر چند مشرکان نخواهند، پس بدانید که نماز من و حج من و عبادت من و زندگانی من و مردن من همه از برای پروردگار عالمیان است، و کسی را با او شریک نمی‏گردانم، و به این مأمور شده‏ام، و من از جمله مسلمانم.
پس وصیت می‏کنم تو را ای حسن و جمیع اهل بیت و فرزندان خود را و هر که این نامه من به او برسد به تقوی و پرهیزگاری خداوند عالمیان که پروردگار شماست که نمی‏رید مگر با دین اسلام، و چنگ بزنید در ریسمان خدا که کتاب خدا و اهل بیت رسول خداست، و همه بر طریق حق مجتمع باشید و پراکنده مشوید، به درستی که شنیده‏ام از رسول خدا(ص) می‏فرمود: که اصلاح کردن در میان مردم بهتر است از نماز و روزه، به درستی که فساد کردن در میان مردم دین را زایل می‏گرداند و هلاک کننده خلق است، لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم.
نظر کنید خویشان خود را و احسان کنید نسبت به ایشان تا حق تعالی حساب قیامت را بر شما آسان گرداند، و خدا را به یاد آورید در باب یتیمان که ایشان به گرسنگی نیفتند و ضایع نگردند در حضور شما، به درستی که شنیدم از رسول خدا(ص) که: هر که یتیمی را در عیال خود داخل گرداند تا مستغنی شود، حق تعالی بهشت را از برای او واجب گرداند، چنانچه برای خورنده مال یتیم جهنم را واجب گردانیده است و خدا را به یاد آورید در باب قرآن و کسی بر شما پیشی نگیرد در عمل کردن به آن، و خدا را به یاد آورید در حق همسایگان خود، به درستی که رسول خدا(ص) آنقدر در باب همسایگان ما را وصیت کرد که گمان کردیم میراثی از برای ایشان مقرر خواهد فرمود.
و خدا را به یاد آورید در باب خانه پروردگار خود که هرگز از شما خالی نباشد تا هستید، زیرا که اگر ترک کنید حج خانه کعبه را، مهلت نخواهید یافت و به زودی عذاب خدا بر شما نازل خواهد شد، و کمتر ثوابی که به حاجیان بیت الله می‏دهند آن است که گناهان گذشته ایشان را می‏آمرزد. و خدا را به یاد آورید در باب نماز که آن بهترین عمل‏هاست و ستون دین شماست، و خدا را به یاد آورید در باب زکات که آن غضب پروردگار شما را فرو می‏نشاند. و خدا را به یاد آورید در باب روزه ماه مبارک رمضان آن برای شما سپری است آتش جهنم، و خدا را به یاد آورید در باب فقرا و مساکین، ایشان را شریک کنید با خود در معاش خود.
و خدا را به یاد آورید در جهان کردن در راه خدا به مال‏های خود و جان‏های خود و زبان‏های خود، بدانید که جهاد نمی‏توان کرد در راه خدا مگر به مدد امامی که پیشوای راه هدایت باشد یا کسی که اطاعت کننده او باشد و به هدایت او هدایتی یافته باشد. و خدا را به یاد آورید در باب ذریه پیغمبر شما که ستم بر ایشان نکنند در حضور شما و حال آنکه قادر باشید که دفع ظلم از ایشان کنید، و از خدا بترسید در باب اصحاب پیغمبر و رعایت نمایید آنها را که بدعتی در دین خدا نکرده‏اند و صاحب بدعتی را پناه نداده‏اند، به درستی که حضرت رسالت (ص) وصیت نمود در حق این گروه از صحابه خود و لعنت کرد کسی را که بدعتی کند از صحابه و غیر صحابه و کسی را که صاحب بدعتی را پناه دهد و یاری کند، و از خدا بترسید از زنان و غلامان و کنیزان خود، به درستی که آخر چیزی که پیغمبر شما به آن تکلم نمود، این بود که وصیت می‏کنم شما را در حق دو ضعیف: زنان شما و غلامان و کنیزان شما.
پس سه مرتبه فرمود: نماز را رعایت کنید، و در راه خدا مترسید از ملامت ملامت کنندگان، حق تعالی کفایت کند از شما هر که را اذیت رساند به شما و ستم کند بر شما، و با مردم سخن نیک بگویید چنانچه حق تعالی در قرآن شما را امر نموده است و ترک مکنید امر به نیکی‏ها و نهی از بدی‏ها را که اگر ترک کنید خدا بدان شما را بر شما والی می‏گرداند، چون دعا کنید دعای شما مستجاب نمی‏شود.
بر شما باد ای فرزندان من به نیکی کردن و بخشش کردن و مهربانی با یکدیگر، و زنهار بپرهیزید از دوری کردن و بدی کردن و پراکنده شدن از یکدیگر، و معاونت کنید یکدیگر را بر نیکی و تقوی، و معاونت مکنید یکدیگر را بر گناه و ظلم، و از عذاب الهی بپرهیزید که عقاب او شدید است، خدا حفظ نماید شما را ای اهل بیت و حفظ کند در میان شما حرمت پیغمبر شما را، به خدا می‏سپارم شما را، سلام و رحمت و برکات الهی بر شما باد.
پس پیوسته لا اله الا الله می‏گفت تا به رحمت الهی واصل شد در شب بیستم و سوم ماه مبارک رمضان در شب جمعه در سال چهلم هجرت، و در شب بیست و یکم ضربت به آن حضرت رسیده بود.(412)