سوداگری؛ به جای فعالیت های سالم بانکی
پس از سال ها افزایش نرخ بهره، برای نخستین بار مجلس هفتم نرخ بهره را کاهش داد یا به عبارت بهتر جلوی افزایش آن را گرفت. بر سر کاهش یا افزایش نرخ بهره، بحث و جدل بسیار زیادی بین اقتصاددانان یا کسانی که به هر دلیل خود را در این زمینه صاحبنظر می دانند در گرفته است. هیچ جمله ای بیشتر از "نرخ بهره را نمی توان دستوری تعیین کرد"، از سوی طرفداران افزایش نرخ تکرار نشده است. البته این تنها استدلال نیست و بحث های دیگری را نیز مطرح می کنند، مانند اینکه نمی توان از بانک ها انتظار داشت بیش از بهره ای که دریافت می کنند سود پرداخت نمایند.
بدون شک هر نظری در اقتصاد باید مصداقی عینی در دنیای خارج داشته باشد در غیر این صورت باعث موفقیت نخواهد شد. در مورد تعیین دستوری و غیردستوری نرخ بهره باید گفت در تمام دنیا نرخ بهره به صورت دستوری از طرف بانک های مرکزی کشورها تعیین می شود؛ بانک های مرکزی با توجه به واقعیات حاکم بر اقتصاد نرخ بهره را تعیین می کنند، اما در نهایت نرخ بهره یک ابزار سیاستگذاری است و با توجه به اولویت های حاکم بر اقتصاد، نرخ بهره را تعیین می کنند و البته نگاه ایدئولوژیک به تئوری های اقتصادی نیز ندارند. به این معنا که تئوری را باید در ظرف واقعیات و با توجه به جزئیات آزمایش کرد و سپس در مورد سودمند بودن آن نظر داد.
ادامه مطلب
بانکداری ایرانی و بانکداری بین المللی
فرایند جهانی شدن ـ با بد و خوب های فراوانش ـ چهره جهان را دگرگون ساخته و از بعضی جهات به یک ضرورت تبدیل شده است. گسترده ترین قلمروهای عینی آن هم اقتصاد و بازرگانی است. برای توسعه یافتن نیاز به تعامل با جهان داریم و حضور در بازارهای جهانی هم الزاماتی دارد ـ باید قواعد بازی را بدانیم و رعایت کنیم، وگرنه...
نارضایتی از روندهای گذشته، اخیراً به صورت رویکرد تعامل با اقتصاد جهانی آشکار شده و یکی از حوزه های پیشگام در این زمینه نیز سیستم بانکی است و یکی از راهکارهای اتصال هم مشابهت، مشارکت و اجازه حضور بانک های خارجی در کشور است، و شاهد این مدعا هم اعلام رئیس کل بانک مرکزی در گفتگو با شبکه دوم سیماست که گفته است: با تصویب بانک مرکزی، سه شعبه بانک خارجی به زودی در کشور راه اندازی می شوند، و سایر داوطلبان خارجی هم می توانند طرح های توجیهی خودشان را به بانک مرکزی ارائه کنند.
بدیهی است که برای نزدیک تر شدن به این هدف، باید هر دو سوی معادله را بشناسیم تا راه برون رفت از بن بست را بیابیم. مصاحبه با دکتر محمود جامساز ـ اقتصاددان ـ گامی است در این راه.
ادامه مطلب
چگونه باید ساختار مدیریتی بانک ها را اصلاح کرد؟
● بانک مرکزی در دوره تازه
نقش مدیر در جایگاه فعلی و سرنوشت بعدی سازمان ها انکارناپذیر است. هنگامی که دکتر محسن نوربخش صندلی ریاست بر بانک مرکزی را ترک کرد و به دیار باقی شتافت، این نهاد مالی معتبر وارد دور تازه ای شد و مرحله نوینی از سرنوشت خویش را آغاز کرد. شاید برجسته ترین ویژگی این دور تازه، کاهش اختیارات و محدود شدن دامنه مسئولیت ها و تحلیل رفتن توانائی های درونی بانک مرکزی از یک طرف، و گسترش نفوذ و سلطه دولت در قالب وزارت امور اقتصادی و دارائی از سوی دیگر باشد و دوری و نزدیکی بانک ها به این دو نهاد هم تابعی از همین متغیر اصلی است.
این جابه جائی ها سرانجام به مرحله ای رسید که برای تثبیت چیدمان تازه، تغییر ساختارهای قانونی هم ضرورت یافت و درنتیجه، علاوه بر تصویب مصوباتی در همین راستا، طرح ها و الگوهای نوینی نیز ارائه شد و همین آغاز موج تازه تحولات ساختاری و کارکردی بانک مرکزی و سیستم بانکی و ارائه الگوهای جدید و جایگزین برای سیستم فعلی، بار دیگر نشان داد که سیستم بانکی نقش عمده ای را برعهده دارد و سازوکارهای آن توسط بالاترین مقامات و رده های حاکمیت رصد می شود.
ادامه مطلب