مقدمه
جلال الدين محمد بلخى مشهور به «مولوى» ، متولد ششم ربيع الاول سال 604 ه.ق در بلخ و متوفاى پنجم جمادى الاخر 672 ه.ق در قونيه، قريب 68 سال عمر كرد.عمر وى به سه دوره تقسيم مى شود:
مقدمه
جلال الدين محمد بلخى مشهور به «مولوى» ، متولد ششم ربيع الاول سال 604 ه.ق در بلخ و متوفاى پنجم جمادى الاخر 672 ه.ق در قونيه، قريب 68 سال عمر كرد.عمر وى به سه دوره تقسيم مى شود:
«ولايت» در بيان قرآن كريم، اولاً و بالذات، از آن مقام مقدس حضرت احديت است. خداوند متعال اولي به نفس همه مخلوقات است و تمام موجودات تسبيح گوي اويند. هركس به زبان خودش« لا إله الّا الله» ميگويد.
كيست مولا ذات بي همتاي حق
بعد حق هر كس بود شيداي حق
كيست مولا لام خلقت را هدف
عـيـن عـلـم و يـاء درياي شرف
رابطه حيات، انديشه و انگيزه
حيات، نحوه خاص از هستى است كه مبدا ظهور علم و قدرت شده و عامل هماهنگ كننده «انديشه علمى» و «انگيزه عملى» است، به طورى كه انديشه علمى بر انگيزه عملى اشراف و نظارت داشته و انگيزه عملى تحت هدايت انديشه علمى، بهصورت كوشش عينى ظهور مىيابد .
مردم دوستي علي (ع) و علي دوستي مردم، يکديگر را تصديق مي کنند و نشان مي دهند که بزرگ، کسي است که دوستدار نيکي باشد و در راه آن شهيد شود. علي (ع) همان شهيد بزرگوار است.
ديوان قضا خطي ز ديوان علي است
سُكان قدر، در يَدِ فرمان علي است
طبع من و مدح مرتضي، شرمم باد
آنجا كه خداي من ثنا خوان علي است
دارم دِلَكي كه بنده ي كوي علي است
روي دل او هميشه بر سوي علي است
هر چند هزار رو سياهي دارد
مي نازد از اينكه منقبت گوي علي است
چكيده
در اين مقاله از رشتهى تعلقات و آشنايىهاى ايرانيان با على عليه السلام سخن رفتهاست; نظير مدارا در اخذ خراج از ايرانيان چه در زمان پيامبر صلى الله عليه و آله كه به يمن گسيل شد و گروهى از ايرانيان در آنجا مقيم بودند و چه در زمان خلافتخويش; خونخواهى آن حضرت از هرمزان ايرانى; اجراى عدالت در تقسيم بيت المال ميان عرب و عجم و از جمله ايرانيان در زمان خلافت; حمايت ايرانيان از على عليه السلام در جنگ جمل .
جلوه گر شد بار ديگر طور سينا در غدير
ريخت از خم ولايت، مى به مينا در غدير
مى تراويد از دل صحراى سوزان بوى عشق
موج مى زد عطر انفاس مسيحا در غدير
1 ـ قالَ الاْمامُ علىّ بن أبي طالِب أميرُ الْمُؤْمِنينَ (عَلَيْهِ السلام) :
إغْتَنِمُوا الدُّعاءَ عِنْدَ خَمْسَةِ مَواطِنَ: عِنْدَ قِرائَةِ الْقُرْآنِ، وَ عِنْدَ الاْذانِ، وَ عِنْدَ نُزُولِ الْغَيْثِ، وَ عِنْدَ الْتِقاءِ الصَفَّيْنِ لِلشَّهادَةِ، وَ عِنْدَ دَعْوَةِ الْمَظْلُومِ، فَاِنَّهُ لَيْسَ لَها حِجابٌ دوُنَ الْعَرْشِ.([1])
حضرت امير المومنين امام علي (عليه السلام) فرمود: پنج موقع را براى دعا و حاجت خواستن غنيمت شماريد:
موقع تلاوت قرآن، موقع اذان، موقع بارش باران، موقع جنگ و جهاد ـ فى سبيل اللّه ـ موقع ناراحتى و آه كشيدن مظلوم. در چنين موقعيت ها مانعى براى استجابت دعا نيست.
خواجه ى حق پيشواى راستين
کوه حلم و باب علم و قطب دين
ساقى کوثر، امام رهنماى
ابن عم مصطفا، شيرخداى
نه هر دل کاشف اسرار «اسرا»(1) ست
نه هر کس محرم راز « فاوحا»(2) ست
نه هر عقلى کند اين راه را طى
نه هر دانش به اين مقصد برد پى
امام على(ع):
((لاتكثرن من اللئيم, فانه ان صحبتك نعمه حسدك و ان طرقتك نائبه قذفك))
(غرر الحكم, ج2, ص814, ح189)
با ناكس و آدم پست, بسيار دوستى و رفاقت نكن, زيرا اگر نعمتى به تو برسد او بر تو رشك برد و اگر مصيبتى به تو راه يابد تو را بيندازد[ و شادى كند].