ملیت : ایرانی - قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)
(1401 -1314 ق)، عالم دینى، فقیه اصولى و مجتهد. در نجف به دنیا آمد. در هفت سالگى به همراه پدرش به شیراز رفت و پس از فراگیرى مقدمات و ادبیات، فقه و اصول را در محضر پدرش و آیتاللَّه میرزا محمدصادق مجتهد شیرازى فراگرفت. مدتى نیز حكمت الهى را در محضر سید على حكیم كازرونى آموخت. سپس به نجف مهاجرت كرد و مدتى ده سال از محضر آقا شیخ ضیاءالدین عراقى و آخوند ملا محمدكاظم خراسانى و علامه نایینى استفاده نمود تا به درجهى اجتهاد نایل شد. در 1349 ق به شیراز بازگشت و عهدهدار تدریس و مرجعیت امور دینى مردم گشت. وى تا پایان عمر خویش در ایجاد مؤسسات خیریه كوشا بود. از آثارش: تألیفاتى در فقه و اصول؛ «رهنماى حق»؛ «اصول العقائد»؛ «خطبات جانسوز».[1] بهاءالدین بن العلامة الورع حاج شیخ جعفر مجتهد محلاتى از مشاهیر دانشمندان و علماء بزرگ معاصر شیراز است. وى در سال 1314 ق در نجف اشرف متولد شده و در هفت سالگى در خدمت مرحوم والدش به شیراز رفته و پس از فراگرفتن دروس مقدمات و ادبیات هشت سالى از محضر پدر بزرگوارش و مرحوم آیتاللَّه آمیرزا محمدصادق مجتهد فقه و اصول را خوانده است. آنگاه مدتى نیز حكمت الهى را در خدمت مرحوم حاج سید على حكیم كازرونى تلمذ كرده و بعد از آن مهاجرت به نجف اشرف نموده و در مدت ده سال متوالى از محضر علمین آیتین آقا ضیاءالدین عراقى و آقا شیخ محمدكاظم شیرازى و آیتاللَّه نائینى استفاده نموده تا به مقام رفیع اجتهاد رسیده. و در سال 1349 ق به شیراز برگشته و به وظائف دینى پرداخته و بعد از فوت مرحوم والدش در مسجد مولى به اقامه نماز جماعت و تبلیغ و ترویج دین و تدریس علوم دینى اشتغال و تا هماكنون اول عالم و مرجع دینى و علمى استان فارس و شیراز مىباشد. تألیفاتى در اصول دین و فقه و اصول دارد و در زهد و تقوا و فضل و دانش به پدر بزرگوارش آیتاللَّه حاج شیخ جعفر مرحوم اقتدا نموده و در حال حاضر كه هشتاد سال از عمر شریفش مىگذرد به خدمات دینى و روحى و اعانت به درماندگان اشتغال دارد. عالم دینى. تولد: 1275(1313 ق.) نجف. درگذشت: 27 مرداد 1360، شیراز. آیتالله بهاءالدین محالتى، فرزند جعفر محلاتى، در همان كودكى مادر خود را از دست داد و در مدرسهاى به نام شریعت تحت نظارت آیتالله میرزا ابراهیم محلاتى و به سرپرستى آقا شیخ محمدحسین حیات، به مدت شش سال بسیارى از علوم مقدماتى را آموخت. پس از تحصیلات ابتدایى و دروس مقدماتى به مدت هشت سال نزد پدر خود و آیتالله میرزا محمدصادق مجتهد شیرازى سطوح رفته و اصول و در محضر علامه سید اسماعیل كازرونى حكمت و فسلفه را فراگرفت. در بیست سالگى قصد عزیمت به حوزهى علمیهى نجف اشرف را داشت و چون در بحبوحه جنگ جهانى اول، عراق هم مانند ایران صحنهى تاخت و تاز نیروهاى انگلیسى قرار گرفت. مراجع نجف براى بیرون راندن متجاوزان حكم جهاد صادر كردند. در پى این فتوا، پدرش و او نیز رهبرى حركت را بر عهده گرفته و لباس رزم بر تن كرد و همراه با 700 مجاهد، به طرف برازجان حركت كردند. این مبارزه ادامه داشت تا انگلیسىها مجبور به عقب نشینى شدند. در سال 1342 ق. رهسپار نجف شد و مدت چند سال به تحصیل پرداخت. سپس از سوى محقق عراقى و محقق شیرازى براى وى اجازه اجتهاد صادر شد. برخى از استادان ایشان در حوزهى علمیهى نجف، اشرف عبارتند از: آیات عظام محمد حسین نایینى، ضیاءالدین عراقى، سید ابوالحسن اصفهانى و شیخ محمدكاظم شیرازى. پس از رسیدن به مقام اجتهاد، در سال 1349 ق. به شیراز برگشت. در سال 1349 ق. به ساماندهى حوزهى علمیهى شیراز، تدریس و دیگر مناصب روحانى خویش پرداخت. با درگذشت پدرش در 1358 ق. رسما ریاست حوزهى علمیهى شیراز را عهدهدار شد. وى همچنین در مسجد مولا نیز به وعظ و سخنرانى مىپرداخت. از دیگر اقدامات آیتالله محلاتى تشكیل جلسات منظم بحث و بررسى اصول عقاید بود كه در حدود سال هاى 1339 -1338 و با شركت دانشگاهیان و فرهنگیان، در شبهاى دوشنبه و پنجشنبه برگزار مىشد. بعدها این گردهمایى نام «انجمن دین و دانش» به خود گرفت و آن درسها به نام راهنماى حق، به عنوان یازدهمین نشریهى انجمن منتشر شد. تا قبل از وفات آیتالله سید حسین بروجردى، آیتالله محلاتى از چاپ و نشر رسالهى علمیه خوددارى مىورزید و مردم را به مراجع قم و نجف ارجاع مىداد. اما پس از وفات آیتالله بروجردى و آیتالله حكیم، توضیح المسائل خود را منتشر كرد. آیتالله محلاتى به غیر از تقریرات درس فقه و اصول استادان خود و رسالههاى فتوایى مانند رساله عملیه، مناسك حج، و حاشیهى عروة الوثقى، نوشتارهاى دیگرى مانند اصول عقاید (شیراز، 1325)؛ راهنماى حق (تهران، جلد اول چاپ دوم، 1329)؛ و خطبات جانسوز (شیراز، 1338)؛ را تألیف كردند. آیتالله محلاتى به تأسیس بنیادهاى عامالمنفعه و مؤسسههاى خیریه اهتمام مىورزید كه مهمترین آنها به شرح زیر است: درمانگاه خیریه حضرت ولى عصر (1346، شیراز)؛ مؤسسه خیریه قائمیه (1354)؛ كوى امام على (شیراز).
