مشاهیر ایران و جهان - نفیسی، سعید

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1354 -1274 ش)، نویسنده، مترجم، مورخ، مصحح، فرهنگ‏نویس، استاد دانشگاه، روزنامه‏نگار و شاعر. در تهران به دنیا آمد. خانواده‏ى پدرى وى تا یازده پشت پزشك بودند و خود نواده‏ى حكیم برهان‏الدین نفیس، فرزند عوض كرمانى، صاحب «شرح اسباب». او تألیفات عدیده‏اى در طب داشت كه برخى از آنها تا روزى كه طب قدیم در ایران تدریس مى‏شد، جزو كتب درسى بود. وى تحصیلات ابتدایى و متوسطه را در مدارس شرف و علمیه به پایان رساند و سپس براى ادامه‏ى تحصیل به اروپا رفت و تحصیلات خود را در سوئیس و پاریس ادامه داد. در 1297 ش به ایران بازگشت و به تدریس زبان فرانسه در دبیرستان‏هاى اقدسیه و سن‏لویى پرداخت و نیز در مدارس علوم سیاسى، دارالفنون، مدرسه‏ى عالى تجارت، مدرسه‏ى صنعتى (هنرستان دولتى)، دارالمعلمین عالى و پس از تأسیس دانشگاه تهران، در دانشكده‏ى حقوق و سپس ادبیات به تدریس اشتغال ورزید. همچنین در وزارت فلاحت و تجارت و فواید عامه مشغول خدمت شد و به مشاغل چندى دست یافت. او مدتى مدیریت مجله‏ى «فلاحت و تجارت» و در 1301 ش سردبیرى مجله‏ى ادبى «پرتو» با مدیریت میرزا محمدعلى خان واله خراسانى و مدتى مدیریت و نویسندگى مجله‏ى «شرق» و نیز ریاست اداره‏ى امتیازات (اداره‏اى كه براى ایجاد مراكز صنعتى و فعالیت‏هاى معدنى و انتشار روزنامه‏ها و غیره مجوز صادر مى‏كرد) را به عهده داشت. نفیسى همچنین براى تدریس در دانشگاه‏هاى كابل، قاهره و سن‏ژوزف به كشورهاى افغانستان، مصر و لبنان سفر كرد. او در 1340 ش در رادیو برنامه‏ى یادداشتهاى یك استاد را كه راجع به شرح حال چند تن از بزرگان علم و ادب بود، به مدت دو سال اجرا كرد. نفیسى سرانجام در بیمارستان شوروى (میرزا كوچك خان جنگلى فعلى) درگذشت. از آثار وى: «آخرین یادگار نادرشاه»، نمایشنامه؛ «احوال و اشعار رودكى»؛ «ایران در صد و هفتاد سال اخیر»؛ «بابك خرم دین، دلاور آذربایجان»؛ «بحرین و حقوق هزار و هفتصد ساله ایران»؛ «پورسینا و زندگى و كار و اندیشه و روزگار او»؛ «تاریخ اجتماعى و سیاسى ایران در دوره‏ى معاصر»؛ «تاریخ ادبیات روسى»؛ «تاریخ تمدن ایران ساسانى»؛ «تاریخچه‏ى ادبیات ایران»؛ «ستارگان سیاه»؛ «تاریخ نظم و نثر در ایران و در زبان فارسى»؛ «فرهنگ فرانسه به فارسى»؛ «فرهنگ نامه‏ى پارسى»؛ «ماه نخشب»؛ «فرنگیس»؛ «نیمه راه بهشت»؛ «آرزوهاى بر باد رفته»؛ ترجمه؛ «ایلیاد»، ترجمه؛ «تاریخ عمومى قرون معاصر»، ترجمه؛ «افسانه‏هاى گریلف»، ترجمه؛ «دیوان» شعر.[1] سعید فرزند على‏اكبر ناظم‏الاطباء (و. 1274 ه.ش- ف. 23 آبان 1345) از استادان و نویسندگان مشهور ایران. سالها در دانشكده‏ى ادبیات دانشگاه تهران تاریخ تصوف و ملل و نحل و دروس دیگر را تدریس مى‏كرد و در دانشگاه‏هاى خارج از كشور نیز مدتها به تدریس پرداخت. مقاله‏ها و كتابهاى متعدد از او باقى است و از آثار مفید او باید احوال و اشعار رودكى را نام برد.