مشاهیر ایران و جهان - فخرالزمانی قزوینی، عبدالنبی

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 11 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(ز 1041 ق)، نویسنده و شاعر، متخلص به نبى. در قزوین به دنیا آمد و در آنجا نیز نشوونمایافت. پدرش از تجار آن شهر بود كه به مرض طاعون درگذشت. عبدالنبى در اوایل كار عزتى تخلص مى‏كرد و سپس تلخص خود را به نبى تغییر داد.در «فرهنگ سخنوران» و «هدیه العارفین» تخلص وى را زلالى قزوینى ذكر كرده‏اند.وى در جوانى به زیارت مشهد مقدس رفت و از آن جا به هند مسافرت كرد. سفرهایى به قندهار، لاهور و آگره نیز داشت. در 1022 ق به خاطر خویشى با میزرا نظامى قزوینى، از ملازمان بهادر میرزا امان‏الله، پسر مهابت‏خان و مدتى قصه‏خوان و كتابدار وى شد، بعد از مدتى به علت بیمارى به لاهور و از آنجا به كشمیر رفت و تا 1029 ق در پتنه بود. ظاهرا ملا عبدالنبى اولین كسى است كه ساقى نامه‏ها را جمع كرد و «ساقى‏نامه‏ى» پرتوى را بهترین ساقى‏نامه قرار داد. از زمان فوت وى اطلاعى در دست نیست، جز این كه تا 1041 ق، زمان تألیف «نوادر الحكایات»، زنده بوده است. از آثار وى: «دستور الفصحاء»؛ «نوادر الحكایات و غرایب الروایات» یا «بحر النوادر»، مجموعه‏اى از داستانهاى تاریخى پیامبران و امامان و شاهان و شاهزادگان، تذكره‏ى «میخانه»؛ «طراز الاخبار»؛ «دیوان» شعر.