ملیت : ایرانی - قرن : 14 منبع : شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران (جلد دوم)
فرزند سید رحمتالله، در 1276 در شهر خلخال متولد شد. تحصیلات ابتدائى و مقدماتى را طبق معمول زمان انجام داد و چون پدرش ملاك بود، او نیز كار پدر را تعقیب نمود. بعد از شهریور 1320 وارد فعالیتهاى سیاسى شد و خود را كاندیداى مجلس نمود و در دورهى چهاردهم از خلخال به وكالت مجلس انتخاب گردید. هنگامى كه قضیهى آذربایجان پیش آمد و قوامالسلطنه ناگزیر دكتر سلامالله جاوید را به استاندارى آذربایجان منصوب نمود، حمدالله ذكائى هم از طرف دولت فرماندار زنجان و خمسه شد و در آن سمت به نفع دولت قدمهائى برداشت. در دورهى شانزدهم، ذكائى براى بار دوم از خلخال وكیل شد و در دورهى هفدهم هم از صندوق انتخابات خلخال بیرون آمد و در مجلس از طرفداران دكتر مصدق بود. بعد از 28 مرداد 1332 از كارهاى سیاسى كنارهگیرى كرد و به همان كار كشاورزى و ملكدارى پرداخت.
