ملیت : ایرانی - قرن : 14 منبع : شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران (جلد اول)
فرزند میرزا هاشم محلاتى، در 1299 متولد شد. پس از انجام تحصیلات مقدماتى، وارد دبیرستان نظام شد و علاوه بر تحصیل به انواع ورزشها عشق مىورزید و قهرمان دوچرخهسوارى شد. روزى در خیابان كاخ كه وى با دوچرخهى خود عبور مىكرد، با اتومبیل محمدرضا پهلوى ولیعهد تصادف كرد. این تصادف موجبات آشنائى آن دو را فراهم نمود. در سال 1321 از دانشكدهى افسرى فارغالتحصیل گردید. در سال 1323 به درجهى ستوان یكمى و در 1327 به درجهى سروانى و در 1331 به درجهى سرگردى رسید. در تمام آن ایام توجه و فعالیت او در امر ورزش بود و باشگاهى به نام «تاج» بنیاد نهاد كه مورد حمایت كامل محمدرضا پهلوى بود. در 1332 كه ستارهى بخت دكتر مصدق در حال افول بود، خسروانى در زمرهى مخالفین قرار گرفت و بازداشت شد و محاكمهاى براى او و شعبان جعفرى و سایر ورزشكاران تشكیل دادند و قبل از صدور حكم، 28 مرداد 1332 پیش آمد و خسروانى درجهى سرهنگى گرفت و آجودان مخصوص شاه شد و از این موقعیت براى توسعهى باشگاه ورزشى خود تلاش بسیارى نمود و در تهران و سایر شهرهاى كشور زمینهائى گرفت یا تصرف كرد و باشگاهى در این زمینها بنیاد نهاد. پرویز خسروانى در درجهى سرهنگى، دورهى ستاد و فرماندهى را طى كرد و چند سفر كوتاهمدت به آمریكا دعوت شد. در مهرماه 1340 درجهى سرتیپى گرفت و در همان زمان برادرش عطاءاللَّه خسروانى وزیر كار كابینهى دكتر امینى بود، شغل مهمى در ژاندارمرى به او واگذار شد و آن شغل فرماندهى ناحیهى ژاندارمرى تهران بود. وى در این سمت توانست كلیه زمینهاى اطراف تهران را ارزیابى كند، در غرب تهران زمینهاى نظامالسلطنه مافى، حاج مهدى باتمانقلیچ و دریانى تاجر چاى وسعت بسیار زیادى داشت. در شرق تهران شهرك تهران پارس به سرعت رو به ترقى و نوسازى بود. سرتیپ خسروانى براى باشگاه ورزشى تاج زمینهاى زیادى از مالكین گرفت و باشگاه بزرگى در خیابان میكده بنیاد نهاد و در خیابان انقلاب نیز ساختمان بزرگى احداث نمود و دفتر باشگاه تاج را به آنجا منتقل نمود. خسروانى در سال 1345 درجهى سرلشكرى گرفت و ریاست سازمان تربیت بدنى بدو واگذار شد و با حفظ سمت معاون وزارت آموزش و پرورش شد. یك سال بعد، سازمان تربیت بدنى از وزارت آموزش و پرورش منتزع و ضمیمهى نخستوزیرى شد و سمت سیاسى خسروانى، معاونت نخستوزیرى شد. در 1350 سپهبد شد و شغل سازمانى او معاونت ژاندارمرى كل كشور و ریاست مرزبانى بود. حس خودخواهى و بلندپروازى او موجب شد اختلاف نظرى در كارها بین او و ارتشبد غلامعلى اویسى كه ریاست و فرماندهى ژاندارمرى را عهدهدار بود بوجود آمد و اویسى در صدد برآمد به هر نحوى كه ممكن است او را از معاونت خود تغییر دهد و سرانجام موفق شد كه چهار سپهبد معاون خود را تغییر دهد و طبعاً سپهبد خسروانى نیز در زمرهى آنها قرار گرفت و بازنشسته شد. تلاش وى براى دستیابى به شغل به جائى نرسید و در همان زمان آجودانى شاه را از دست داد. خسروانى با همكارى جلال آهنچیان بازرگان پرنفوذ، امتیاز یك كارخانهى آجرپزى گرفتند و آن را در اطراف تهران به كار انداختند و نام این كارخانه را «پرجلا» انتخاب كردند. پرویز خسروانى قبل از انقلاب به اروپا رفت و در لندن سكونت نمود.
