ملیت : ایرانی - قرن : 14 منبع : شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران (جلد دوم)
معروف به ضیاءالواعظین، در 1267 ش در شیراز تولد یافت. پدرش سید مصطفى یزدى در كسوت روحانیت بود و از جوانى در شیراز رحل اقامت افكنده، به شغل منبرى اشتغال داشت. سید ابراهیم تحصیلات مقدماتى و صرف و نحو عربى را در شیراز فراگرفت. در جوانى به هندوستان رفت و در كلكته اقامت گزید و با روزنامهى حبلالمتین همكارى مىكرد. در 1300 ش امتیاز روزنامهى ایران آزاد را گرفت و به انتشار آن پرداخت. مندرجات روزنامه فوقالعاده تند بود. از جمله مقالات انتقادى علیه احمدشاه مىنوشت و نسبتهاى بدى به او مىداد. سلطان احمدشاه از وى به عدلیه شكایت برد. محاكمه به محكومیت شاه منتهى شد. به وساطت مستوفىالممالك، احمدشاه پولى به او داد تا به هندوستان برود. وقتى به شیراز رسید، از رفتن به هند منصرف شد و نزد صولتالدوله قشقائى رفت، و با اشارهى سردار سپه وزیر جنگ كه محرك وى در نوشتن مقالات علیه احمدشاه بود، از طرف ایل قشقائى به وكالت مجلس انتخاب شد. در دورهى پنجم نیز وكیل شد. در ادوار ششم و هفتم نیز نمایندگى مجلس را گرفت و به طور نامنظم روزنامهى ایران آزاد را انتشار مىداد. پس از آنكه به وكالت انتخاب نگردید، انتقاداتى در روزنامه پیش كشید كه منجر به این شد. امتیاز روزنامه را لغو كردند. وى ناچار شد براى ادامهى حیات و گذرانیدن زندگى خویش مغازهى خواروبارفروشى در میدان بهارستان به نام «روزى» براى خود دائر كند. ضیاءالواعظین در سال 1323 ش در سن 55 سالگى در تهران درگذشت. وى مردى امین، خوشقلم، پركار و باسواد و ناطق زبردستى بود. در اوایل جزء طرفداران و یاران صمیمى سردار سپه و با داور و تیمورتاش نزدیكى داشت. چون دایرهى انتظاراتش وسیع بود، او را كنار گذاشتند.
