مشاهیر ایران و جهان - میرزاده، مجتبی

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : مردان موسیقی سنتی و نوین ایران (جلد اول)

به سال 1324 مجتبى میرزاده در كرمانشاه متولد شد، با توجه به وضع خاص آن زمان و محدودیتهایى كه براى فراگیرى موسیقى توسط بسیارى از خانواده‏ها براى جوانان وجود داشت معهذا تعداد بى‏شمارى از هنرمندان خوب موسیقى از آن دیار برخاستند، مجتبى میرزاده خیلى كوچك بود كه توسط رادیوى همسایه‏ى خود با موسیقى انس گرفت، خودش مى‏گوید: «هر وقت كه صداى ساز آقایان: مهدى خالدى و پرویز یاحقى را از رادیوى همسایه مى‏شنیدم دیگر چیزى مرا به خود مشغول نمى‏كرد جز شنیدن صداى ساز آنها به خصوص هنگام سلونوازى ایشان، البته ساز سایر هنرمندان كشورمان را كه از رادیو پخش مى‏شد مى‏شنیدم و دوست داشتم ولى صداى ساز این دو نفر براى من چیز دیگرى بود و همیشه هم چیز دیگرى خواهد بود». مجتبى میرزاده با توجه به عشقى شدید كه براى فراگیرى و نواختن ساز داشت ولى امكان آن را نمى‏یافت تا بتواند سازى خریده و براى دل خود بزند اما هر روز دور از چشم پدر تعدادى از بشقاب و نعلبكى را كنار هم در منزل مى‏چید و با زدن روى هر یك از آنها، صدایى درمى‏آورد و تقلید آهنگى را از رادیو مى‏كرد و گاهى نیز در مدرسه از قطعات تیغهاى صورت تراشى كه روى میز مدرسه فرومى‏برد با فواصل مختلف صداهایى تولید مى‏كرد كه آن هم تقلیدى مى‏شد از آهنگهاى آن روز رادیو بود ولى این وضع او را راضى نمى‏كرد تا این كه نى‏لبكى تهیه مى‏كند و روزها براى خود آن را مى‏زد و تمرین مى‏كرد، نى‏لبك زدن وى موجب مى‏شود تا برادر بزرگش به موسیقى علاقمند شود و براى خود سنتور بخرد و در منزل تمرین نماید. برادر كه مدتها تمرین مى‏كند چون شور و استعدادى نداشت فقط علاقه داشت لذا به زودى از این كار خسته شد و سنتور را كنار گذارد، اینجا بود كه بخت خفته‏ى وى بیدار شد و سنتور برادر نصیب وى گشت، از این زمان به بعد میرزاده با كوشش و تمرینهاى شبانه‏روزى نزد خود توانست بسیارى از آهنگهاى رادیو را تقلید نموده و به خوبى بنوازد و در همین ایام با آقاى حسن كامكار آشنا شد و به رادیو سنندج راه یافت و در اركستر ایشان برنامه‏هایى اجرا و از راهنمایى‏ها و تجربیات وى بهره‏ها مى‏گیرد. میرزاده پس از یك سال در كرمانشاه با خوانندگانى نظیر: حسن زیرك، مظهر خالقى، خوشنوا و هاشم ربیعى برنامه‏هایى اجرا مى‏كند و در سال 1346 به تهران مى‏آید و نت را از روى یك كتاب ابتدایى نت كه به تدوین ضیاء مختارى بود خریدارى كرده و با تلاش فراوان موفق مى‏شود به چگونگى الفباى موسیقى پى ببرد. این كتاب غیر از اطلاعات اولیه درباره‏ى نتها و سكوتها چیز دیگرى به وى نمى‏دهد، ولى در آن روزها كه مجله‏ى «موزیك ایران» منتشر مى‏شد و هر هفته نت یك آهنگ را حداقل چاپ مى‏كرد وى با توجه به اصل آهنگ آن كه در حافظه داشت و با تمرینهاى فراوان توانست به هر طریقى بود از این راه نت را فراگیرد. سال 1347 بود كه رادیو اعلام كرد به تعدادى نوازنده احتیاج دارد، وى در این زمان به رادیو مراجعه و پس از امتحانى كه توسط مصطفى كسروى از ایشان به عمل آورد قبول شد و از این تاریخ در سلك نوازنده‏هاى رادیو قرار مى‏گیرد و در این زمان سه اركستر مشهورى كه در رادیو فعالیت داشتند عبارت بودند از: اركستر «نكیسا» به رهبرى مصطفى كسروى، اركستر «فارابى» به رهبرى مرتضى حنانه و اركستر «باربد» به رهبرى فریدون ناصرى كه وى همكارى خود را در اركسترهاى نكیسا و باربد آغاز و ادامه مى‏دهد، وى در سال 1349 همكارى خود را با فرهنگ و هنر آغاز كرد و براى شناساندن موسیقى اصیل ایران مسافرتهایى به كشورهاى: افغانستان، پاكستان، مصر، كویت، آمریكا، مكزیك، آلمان، فرانسه و بلژیك كرد. وى با نواختن اكثر سازهاى سنتى آشنایى دارد ولى ساز تخصصى میرزاده ویولن مى‏باشد كه پس از آن بیشتر به نواختن كمانچه و سه‏تار علاقمند است و مدتى نیز سرپرستى اركستر سماعى كه با سازهاى سنتى اجرا مى‏شد عهده‏دار بود و با اركستر بازسازى كارهاى قدیمى و سنتى را اجرا مى‏كردند، بیشترین فعالیت هنرى وى، تنظیم و بازسازى و اركستراسیون بوده و حدود 42 موسیقى متن فیلم نیز براى فیلمهاى فارسى ساخته و كارهایى محلى، لرى، كردى ارائه كرده كه به صورت كاستهاى متعدد ضبط گردیده او بعد از انقلاب، رهبر اركستر بزرگ رادیو گردید.