مشاهیر ایران و جهان - برکشلی، مهدی

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : گلزار مشاهیر

مدرس، موسیقیدان. تولد 1291، تهران. درگذشت: 19 دى 1366. مهدى بركشلى تحصیلات ابتدایى را در دبستان توفیق و تحصیلات متوسطه را در دارالمعلمین مركزى (سابق) و دبیرستان شرف در 1309 به پایان رسانید و تحصیلات دوره‏ى لیسانس فیزیك و شیمى را در دانشسراى عالى (سابق) كه بعدا به دانشگاه تهران تغییر نام یافت در سال 1312 تمام كرد و از همان تاریخ به تدریس ادامه داد. مدت‏ها تدریس فیزیك و شیمى را در دوره‏هاى دوم متوسط دبیرستان‏هاى دارالفنون و ثروت را به عهده داشت. در آن سال‏ها فرصتى پیش آمد كه در میان معلمینى كه براى آشنایى با روش‏هاى جدید تعلیم و تربیت به خارج از كشور اعزام مى‏شدند، به فرانسه برود. در پاریس علاوه بر مطالعات تعلیم و تربیت در مركز بین‏المللى مطالعات تعلیم و تربیت در سور، در دانشگاه سربن هم نام‏نویسى كرد و موفق شد دكتراى دولتى در علوم را از این دانشگاه بگیرد و بعد هم چند سالى در مركز تحقیقات علمى فرانسه CNRS در رشته‏هاى تخصصى آكوستیك شامل آكوستیك ساختمانى، آكوستیك فیزیولوژیك و آكوستیك موسیقى به فعالیت پرداخت و با گرفتن دكتراى تخصصى از دانشگاه اكس‏مارسى به ایران بازگشت. دكتر بركشلى همچنین داراى دیپلم عالى مدرسه‏ى عالى موسیقى در رشته‏ى موسیقى عملى بود. به سبب ارتباط مستقیم رشته‏ى موسیقى و رشته‏ى فیزیك، به شناخت خصوصیات موسیقى سنتى ایران و تاریخ آن، مطالعات و تحقیقاتى بر مبناى تألیفات نوشته‏هاى فارابى، ابن سینا، صفى‏الدین و دیگر فلاسفه ایران پرداخت و نتیجه‏ى تحقیقات وى در مجله‏هاى داخلى و خارجى و نیز به صورت كتاب به چاپ رسید. وقتى به تهران برگشت، به عنوان بازرس تعلیماتى وزارت فرهنگ (كه بعدا به وزارت آموزش و پروش تغییر نام یافت) شروع به كار كرد و سپس براى طرح‏ریزى اداره‏ى هنرهاى زیبا مأموریت یافت و چند سالى در آنجا مشغول به كار بود. پس از آن در دانشگاه تهران در گروه فیزیك دانشكده‏ى علوم به تدریس دروسى مانند حرارت، مكانیك، الكترومگنتیك، فیزیك جدید، آكوستیك و سایر رشته‏ها اشتغال ورزید و سرانجام به سمت مدیر گروه فیزیك دانشگاه تهران انتخاب شد. از جمله فعالیت‏هاى دكتر بركشلى مى‏توان به تأسیس گروه موسیقى و گروه تئاتر در دانشكده‏ى هنرهاى زیباى دانشگاه تهران و تأسیس مؤسسه‏ى تحقیقات موسیقى‏شناسى در فرهنگستان ادب و هنر، تأسیس كمیته‏ى ملى موسیقى یونسكو اشاره كرد. وى علاوه بر مقاله‏هاى تحقیقى در مجله‏هاى مختلف، و نیز تدوین كتاب‏هاى درسى دانشگاهى از قبیل حرارت، مكانیك، فیزیك جدید، آكوستیك و چند كتاب دیگر، كتاب شرح ردیف موسیقى سنتى ایران (گردآورى به همت موسى معروفى، 1342)؛ را نیز به رشته‏ى تحریر درآورده است. خلاصه‏اى از این كتاب در دانشنامه‏ى پلیاد به زبان فرانسوى به چاپ رسیده است. كتاب‏هاى دیگر او گام‏ها و دستگاه‏هاى موسیقى ایران و موسیقى دوره‏ى ساسانى (فارسى و فرانسوى، تهران، 1326، نشریه 24 دانشگاه) نام دارد.