مشاهیر ایران و جهان - مزین‏الدوله نطنزی کاشانی، علی‏اکبر

ملیت :  ایرانی   -   قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1311 -1222 ش)، مترجم، موسیقیدان و نقاش. ملقب به نقاش باشى. وى جزو اولین دانش‏آموزانى بود كه در دوره‏ى ناصرالدین‏شاه و به سال 1275 ق براى فراگرفتن فن نقاشى به پاریس اعزام شده بود. مزین‏الدوله پس از مراجعت از اروپا، بیش از پنجاه سال، معلم فرانسه در دارالفنون و مدرسه علمیه و مدرس موسیقى و نقاشى بود كه آنها را از روى اصول علمى‏آن تعلیم مى‏داد و چندین كتاب نیز در مورد نقاشى به چاپ رسانده است. كمال‏الملك از شاگردان وى بود. مزین‏الدوله اولین كسى در ایران بود كه با افتتاح تماشاخانه‏ى دارالفنون، دست به ترجمه هم زده و آن ترجمه‏ها را نیز در تماشاخانه به اجرا درآورده است. گذشته از آن، گفته مى‏شود كه «طبیب اجبارى» مولیر را نیز نخستین بار ترجمه و خود هم آن را در تماشاخانه دارالفنون اجرا كرده است. نخستین كتاب موسیقى نظرى جدید به نام «تعریف علم موسیقى»- كه از نوشته‏هاى موسیو لومر فرانسوى بوده- توسط مزین‏الدوله به فارسى برگردانده شده است. از دیگر آثار او: ترجمه‏ى «صرف افعال»؛ «مزین اللغه»، لغت نامه‏اى از فرانسه به فارسى. از آثار نقاشى وى: تصویر نیم تنه‏ى شعاع‏السلطنه به سیاه قلم كه نقطه‏پردازى پرمایه‏اى دارد، با رقم: «خانه زاد على‏اكبر».