رکوع اولیاى خدا
رکوع اولیاى خدا
امام صادق علیه السلام مى فرماید: حضرت على علیه السلام به قدرى رکوع خود را طول مى داد که عرق از ساق مبارکش جارى مى شد.(262)
خود آن حضرت در اوّلین خطبه نهج البلاغه مى فرماید: خداوند فرشتگانى دارد که همواره در حال رکوعند و هرگز قیام نمى کنند.
البتّهدر فرشته خستگى وگرسنگى مطرح نیست ، لذا انسان هاى عارف و عاشق که چنین رکوع هاى طولانى انجام مى دهند، فرشتگان را به تمجید خود وادار مى کنند. این حالت اولیاى خداست ، امّا حال ما چطور؟ پیامبر اکرم در مسجد نشسته بودند، مردى وارد شد و به نماز ایستاد، اما رکوع و سجودش را ناقص و سریع انجام داد. پیامبر صلّى اللّه علیه و آله فرمودند: او همچون کلاغ نوکى زد ورفت ، اگر او با این نماز از دنیا برود بر دین من نمرده است .(263)
262-بحار، ج 85، ص 110.
263-وسائل ، ج 4، ص 922.
ادامه مطلب
اهمیّت سجده

سجده ، بهترین حالات انسان در برابر خداست .
سجده ، بهترین راه براى نزدیکى به خداست . (وَاسْجُدْ وَاقْتَرِبْ)(265)
نشانه یاران باوفاى پیامبر آن است که آثار سجده در سیماى آنان دیده مى شود. (سیماهُمْ فى وُجُوهِهِمْ مِنْ اَثَرِ السَّجُودِ)(266)
سجده، انسان را همگام و هماهنگ با کلّ هستى مى سازد، زیرا همه موجودات آسمان وزمین ، از ستاره و سبزه به درگاه الهى ساجد و خاضع اند. (وَ لِلّهِ یَسْجُدُ ما فِى السَّمواتِ وَ ما فِى الاَْرْضِ)(267)، (وَالنَّجْمُ وَ الشَّجَرُ یَسْجُدانِ)(268)
سجده، هماهنگى با فرشتگان الهى است . حضرت على علیه السلام مى فرماید: هیچ طبقه اى از طبقات آسمان نیست مگر آنکه گروهى از فرشتگان در حال سجده اند.(269)
سجده، عالى ترین درجه عبودیت و بندگى است ، زیرا انسان بالاترین نقطه بدن خود،یعنى پیشانى را بر خاک مى ساید و اظهار ذلّت و عجز به درگاه عزیز قادر مى برد.
سجده، عالى ترین مقام براى والاترین مردان و زنان عالم است . خداوند پیامبرش را فرمان به سجده مى دهد، آنهم نه فقط در روز که بهنگام شب : (وَ مِنَ اللَّیْلِ فَاسْجُدْ لَهُ وَ سَبِّحْهُ لَیْلاً طَویلاً)(270) و خطاب به حضرت مریم ، آن زن پاک و عابد مى فرماید: (یا مَرْیَمُ اقْنُتى لِرَبِّک وَاسْجُدى )(271)
سجده، که بدنبال رکوع مى آید مرحله اى کامل تر و بالاتر از آنست و نمازگزار رابه اوج خضوع مى رساند، لذا در قرآن معمولاً این دو در کنار یکدیگر آمده است : (یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا ارْکَعُوا وَاسْجُدُوا)(272)، (تَریهُم رُکَّعاً سُجّداً)(273)
سجده ، رمز ایمان به آیات الهى است : (اِنَّما یُؤْمِنُ بِایاتِنا الَّذینَ اِذا ذُکِّروُا بِها خَرُّوا سُجَّداً)(274)
سجده هاى شبانه ، یکى از نشانه هاى بندگان صالح خداست : (عِبادُ الرَّحْمنِ... وَالَّذینَ یَبیتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّداً وَ قِیاماً)(275)
سجده، زینت نماز است پس آنرا نیکو بجاى آوریم . امام صادق علیه السلام مى فرمود: هرگاه نماز مى خوانید رکوع و سجود آنرا نیکو انجام دهید که خداوند پاداشى هفتصد برابر بلکه بیشتر عنایت مى فرماید.(276)
سجده، مایه مباهات خداوند بر فرشتگان است و لذا عنایت الهى را بدنبال دارد، تاآنجا که در هر سجده یکى از گناهان انسان محو و پاداشى بزرگ براى او ثبت مىشود.(277) حضرت على علیه السلام مى فرمود: اگر انسان بداند بهنگام سجده چه رحمتى او را فرا گرفته است هرگز سر از سجده برنمى دارد.(278)
سجده ، روح خودخواهى و غرور را از میان برده و انسان را از تکبّر نجات مى دهد.(279)
پیامبر مى فرمود: من در قیامت امّت خود را از آثار سجده که بر پیشانى دارند مى شناسم .(280) و آن گوشه از زمین که بر آن سجده شده است ، در قیامت گواه عبادت انسان مى گردد(281) و در دنیا نیز از آن نقطه نورى به آسمانها مى رود.(282)
همانند رکوع ، سجود طولانى نیز سبب بقاى نعمت ها و طول عمر مى شود.(283)
سجدهبه قدرى مهم است که خداوند به پیامبر عظیم الشاءنى همچون حضرت ابراهیم فرمان مى دهد که مسجدالحرام را براى طواف کنندگان و قائمین و راکعین و ساجدین تطهیر نماید.(284)
265-سوره علق ، آیه آخر. البتّه این ، آیه یکى از چهار، آیه اى است که اگر تلاوت شود سجده بر انسان واجب مى شود.
266-سوره فتح ، آیه 29.
267-سوره نحل ، آیه 49.
268-سوره الرحمن ، آیه 6.
269-نهج البلاغه ، خطبه 91.
270-سوره انسان ، آیه 26.
271-سوره آل عمران ، آیه 43.
272-سوره حج ، آیه 77.
273-سوره فتح ، آیه 29.
274-سوره سجده ، آیه 15.
275-سوره فرقان ، آیه 64.
276-بحار، ج 85، ص 139.
277-جامع الاحادیث ، ج 5، ص 466.
278-جامع الاحادیث ، ج 5، ص 482.
279-جامع الاحادیث ، ج 5، ص 453.
280-مسند احمد حنبل ، ج 4، ص 189.
281-جامع الاحادیث ، ج 5، ص 189.
282-مستدرک وسائل ، ج 4، ص 485.
283-وسائل ، ج 4، ص 928.
284-سوره بقره ، آیه 125.
ادامه مطلب
حکمت هاى سجده
حکمت هاى سجده
ازامیرالمؤ منین على علیه السلام درباره حکمت هاى سجده پرسیدند، حضرت فرمود:سجده اوّل ، یعنى آنکه در ابتدا خاک بودم و چون سر از سجده برمى دارى یعنىاز خاک به دنیا آمدم . سجده دوم یعنى دوباره به خاک بازمى گردم و سر برداشتن از آن ، یعنى در قیامت از قبر برمى خیزم و محشور مى شوم .(285)
امامصادق علیه السلام مى فرمایند: چون سجده براى خداست پس نباید بر خوردنى ها وپوشیدنى ها که مورد توجه اهل دنیاست ، سجده کرد. سجده باید انسان را متوجهخدا سازد نه شکم و لباس و مادّیات .(286)
درحدیث مى خوانیم : دلیل سجده سهو براى هر کم و زیادى سهو و یا کلام و قیام وقعود نابجا، آن است که ابلیس تو را گرفتار حواس پرتى کرد و در نماز تو خللى ایجاد نمود، پس تو بعد از نماز دو سجده بجاى آور تا بینى او به خاک مالیده شود و بداند هر لغزشى ایجاد کند تو دوباره در برابر خداوند به سجده مى افتى .(287)
حضرتعلى علیه السلام فرمودند: ظاهر سجده ، صورت گذاردن بر خاک از روى اخلاص وخشوع است ، اما باطن آن دل کندن از همه امور فانى و دل بستن به سراى باقى ورهایى از تکبر، تعصّب و تمام وابستگى هاى دنیوى است .(288)
285-بحار، ج 85، ص 139.
286-الفقیه ، ج 1، ص 272.
287-وافى ، ج 8، ص 992.
288-مستدرک وسائل ، ج 4، ص 484
ادامه مطلب
برکات سجده شکر
برکات سجده شکر
در روایات ، آثار و برکات فراوانى براى سجده شکر بیان شده است که ما بطور اختصار فهرست آنها را ذکر مى کنیم :
اگردر نماز نقصى بوده که با نوافل هم برطرف نشده ، سجده شکر آنرا جبران مى کند. رضایت پروردگار را به دنبال دارد و فاصله میان انسان و فرشتگان را برطرف مى کند. دعاى در سجده مستجاب مى شود و ثواب ده صلوات دارد و ده گناه بزرگ را محو مى کند.
در قدر و منزلت سجده شکر همین بس که خداوند با آن بر فرشتگان مباهات مى کند.(297)
297-الفقیه ، ج 1، ص 331.
ادامه مطلب