عبادت و آبادى درون
عبادت و آبادى درون
حضرتفاطمه علیهاالسلام آن بنده پاک و خالص خداوند است که سعى دارد حرکت خود رادر سیر کمالى و در مسیر بى نهایت طلبى قرار دهد و آن انسان فهمیده اى است که در سایه اخلاص و رهائى از ثقل ها و پاى بندى ها به مقام ان الى ربک الرجعى مى رسد و آماده پذیرش خطاب یا ایتها النفس المطمئنة و براى رجوع به خدا راضیه و مرضیه مى شود.
فاطمه علیهاالسلام به آن درجه از ادراک مى رسد که در مى یابد اساس آبادانى درون ، ایمان به خداست و حاصل آن رهائى از بندها و اسارت ها، وابستگى به خداى حى ازلى و سرمدى است و مهم این است که ایمان او از سنخ ادراک است و مورد خطاب اعبد الله کانک تراه و ان کنت لاتراه فانه یراک .
چنین ایمانى است که براى او امنیت پدید مى آورد و او را راضى به قضا و قدر الهى مى سازد. به گفته علامه طباطبائى مرحوم آدمى در حقیقت خود را در قبول امر مقبول در امنیت مى بیند و قلبش به آن تسکین و آرامش مى یابد. انسان که در آرامش و امنیت باشد مى تواند نیکو بیندیشد، نیکو تصمیم بگیرد و درست عمل کند و این یکى از رموز عدم اضطراب فاطمه علیهاالسلام در برابر کشاکش زندگى است . (1)
- پی نوشت -
1- در مکتب فاطمه ، ص 163.
ادامه مطلب
در چه سفری نماز کامل است؟
در چه سفری نماز کامل است؟
شرط اول در نماز شکسته آنکه سفر او کمتر از هشت فرسخ شرعى نباشد پس کسى که رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است اگر رفتن او کمتر از چهار فرسخ نباشد باید نماز را شکسته بخواند بنابر این اگر رفتن سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ باشد باید نماز را تمام کند و همچنین اگر بین دو محلى که فاصله آنها کمتر از چهار فرسخ است چند مرتبه رفت و آمد کند اگر چه روى هم رفته هشت فرسخ شود باید نماز را تمام بخواند.
شرط دوم از سفر آنکه از اول مسافرت قصدهشت فرسخ را داشته باشد، پس اگربه جایى که کمتر از هشت فرسخ است مسافرت کند و بعد از رسیدن به آن جا قصد کند جایى برود که با مقدارى که آمده هشت فرسخ شود، چون از اول قصد هشت فرسخ را نداشته باید نماز را تمام بخواند، ولى اگر بخواهد از آن جا هشت فرسخ برود یا چهار فرسخ برود و به وطنش یا به جایى که مى خواهد ده روز بماند برگردد باید نماز را شکسته بخواند.
کسىکه نمى داند سفرش چند فرسخ است مثلا براى پیدا کردن گمشدهاى مسافرت مى کند و نمى داند که چه مقدار باید برود تا آن را پیدا کند باید نماز را تمام بخواند
شرط سوم: آنکه در بین راه از قصد خود برنگردد، پس اگرپیش از رسیدن به چهار فرسخ از قصد خود برگردد، یا مردد شود، باید نماز را تمام بخواند.
اگر بعد از رسیدن به چهار فرسخ از مسافرت منصرف شود چنانچه تصمیم داشته باشد که همان جا بماند یا بعد از ده روز برگردد یا در برگشتن و ماندن مردد باشد، باید نماز را تمام بخواند.
شرط چهارم در شکسته شدن نماز در سفر، آنکه نخواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطن خود بگذرد، یا ده روز یا بیشتر در جایى بماند، پس کسى که مى خواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد، یا ده روز در محلى بماند باید نماز را تمام بخواند و کسى که نمى داند پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش مى گذردیا نه،یا ده روز در محلى مى ماند یا نه، باید نماز را تمام بخواند.
شرطپنجم از شکسته شدن نماز در سفر، آن که براى کار حرام سفر نکند، و اگر براىکار حرامى مانند دزدى سفر کند، باید نماز را تمام بخواند. و همچنین است اگر خود سفر حرام باشد،مثل آن که براى او ضرر داشته باشد، یا زن بدون اجازهشوهر سفرى برود که بر او واجب نباشد، ولى اگر مثل سفر حج واجب باشد، باید نماز را شکسته بخواند و سفرى که اسباب اذیت پدر و مادر باشد حرام است و انسان باید در آن سفر نماز را تمام بخواند و روزه هم بگیرد.
شرط ششم در نماز شکسته در سفر آنکه از صحرانشینهایى نباشد که در بیابانها گردش مى کنند و هر جا آب و خوراک براى خود و حشمشان پیدا کنند مى مانند و بعد از چندى به جاى دیگر مى روند پس صحرانشینها در این مسافرتها باید نماز را تمام بخوانند.
شرطهفتم در نماز شکسته در سفر آنکه شغل او مسافرت نباشد، بنابراین شتردار و راننده و چوبدار و کشتیبان و مانند اینها، اگرچه براى بردن اثاثیه منزل خودمسافرت کنند، در غیر سفر اول باید نماز را تمام بخوانند، ولى در سفر اول اگرچه طول بکشد، نمازشان شکسته است.(جزئیات بیشتر هم دارد که باید سوال شود)
شرط هشتم در نماز شکسته مسافر آنکه به حد ترخص برسد، یعنى ازوطنش یا جایى که قصد کرده ده روز در آنجا بماند، بقدرى دور شود که دیوار شهر را نبیند و صداى اذان آن را نشنود
پس در کمتر از حد ترخص و یا اگر بخواهد در محلى نماز بخواند که شک دارد به حد ترخص، یعنى جایى که اذان را نشنود و دیوار را نبیند رسیده یا نه، باید نماز را تمام بخواند
مسافرى که در بین مسافرت به وطنش رسیده ، تا وقتى در آن جا هست باید نماز را تمام بخواند و محلى را که انسان براى اقامت و زندگى خود اختیار کرده وطناوست چه در آن جا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آن جا را براى زندگى اختیار کرده باشد.
اگر مسافر بعد از رسیدن به هشت فرسخ، سى روز در محلى بماند و در تمام سى روز در رفتن و ماندن مردد باشد بعد از گذشتن سى روز اگر چه مقدار کمى در آن جا بماند باید نماز را تمام بخواند.
مسافرمى تواند در مسجد الحرام و مسجد پیغمبر صلى الله علیه و آله و سلم و مسجدکوفه نمازش را تمام بخواند. ولى اگر بخواهد در جایى که اول جزو این مساجد نبوده و بعد به این مساجد اضافه شده نماز بخواند احتیاط مستحب آن است که شکسته بخواند اگر چه اقوى، صحت تمام است و نیز مسافر مى تواند در حرم و رواق حضرت سید الشهدا علیه السلام بلکه در مسجد متصل به حرم نماز را تمام بخواند.
تذکر: با توجه به احکام متنوع نماز مسافر و اختلاف نظر مراجع در این موارد،بهتر است سوال به صورت جزئی و با ذکر مرجع تقلید پرسیده شود.
رساله مراجع،احکام نماز مسافر،م1272تا1356
ادامه مطلب
با رکوع کنندگان رکوع کن
با رکوع کنندگان رکوع کن
ازعایشه روایت شده که گوید: هنگامى که فاطمه از پیش روى مى آمد راه رفتنش بسان راه رفتن رسول خدا بود. او هرگز مانند دیگر زنان خون حیض ندید، زیرااز سیب بهشتى آفریده شده بود. حسن را بعد از نماز عصر به دنیا آورد و بلافاصله از نفاس پاک شد و غسل کرد و نماز مغرب را به جاى آورد.
اسحاق بن جعفر بن محمد بن عیسى بن زید بن على گوید: از حضرت صادق شنیدم که مى فرمود: از آن جهت حضرت فاطمه را محدثه نامیدند که ملائکه از آسمان فرود آمده همان گونه که با حضرت مریم علیهاالسلام صحبت مى کردند، با آن حضرت نیزصحبت مى نمودند و مى گفتند: اى فاطمه ! خداوند تو را برگزیده و پاک و طاهرکرده و بر دیگر زنان برگزیده جهان برترى داده است . اى فاطمه ! در پیشگاه پروردگارت خضوع کن ، سجده نما و با رکوع کنندگان رکوع بنما! فاطمه علیهاالسلام با آنان صحبت مى کرد. (1)
- پی نوشت -
1- بحارالانوار، ج 43، ص 78.
ادامه مطلب
چرا نماز رو به قبله؟
ولی در آیات قرآن و سنت پیامبر (ص) دستور داده شده که برخی اعمال عبادی و غیر عبادی باید رو به قبله انجام گیرد. مثلا قرآن کریم فرمود:
« فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَ حَیْثُ مَا کُنتُمْ فَوَلُّواْ وُجُوهَکُمْ شَطْرَهُ ؛ (3) پس روی به طرف مسجد الحرام کن و شما مسلمانان هر کجا باشید، در نماز روی بدان جانب کنید».
در روایات نیز تصریح شده که نماز باید رو به قبله باشد. (4)
توجه به قبله از آن رو که انسان یک وجود مادى است و بالاخره باید به سویى نماز بخواند، دستور داده شده است که همه به یک سو نماز بخوانند تا وحدت و هماهنگى در صفوف مسلمانان پیدا شود، و از هرج و مرج و پراکندگى جلوگیرى به عمل آید. فکر کنید اگر هر کسى به سویى نماز مىخواند و صفوف متفرق تشکیل مىدادند، چقدر زننده و ناجور بود؟
ضمنا سمتى که به عنوان قبله تعیین شده (سمت کعبه) نقطهاى است مقدس که از قدیمىترین پایگاه هاى توحید است و توجه به آن بیدار کننده خاطرات توحیدى مىباشد.(5)
چه اینکه بر اساس آموزه های دینی مومن حتی در حال احتضار نیز باید رو به قبله باشد. گرچه علتواقعی و فلسفه احکام به طور کامل بر ما روشن نیست؛ ولی در روایتی به فلسفهاین کار اشاره شده مثلا امیر مومنان فرمود:
«دَخَلَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) عَلَی رَجُلٍ مِنْ وُلْدِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ وَ هُوَ فِی السَّوْقِ وَ قَدْ وُجِّهَ بِغَیرِ الْقِبْلَه فَقَالَ وَجِّهُوهُ إِلَی الْقِبْلَه فَإِنَّکُمْ إِذَا فَعَلْتُمْ ذَلِکَ أَقْبَلَتْ عَلَیهِ الْمَلَائِکَه وَ أَقْبَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَیهِ بِوَجْهِهِ فَلَمْ یزَلْ کَذَلِکَحَتَّی یقْبَضَ؛ (6) امیر المومنین (ع) فرمود : پیامبر (ص) بر مردی از فرزندان عبد المطلب در بازار وارد شد در حالی که آن مرد در حالت احتضار بودو مردم او را به سویی غیر از جهت قبله خوابانده بودند، پیامبر فرمود: او را به سوی قبله کنید اگر این کار را بکنید، ملائکه به او توجه کنند و همواره مورد توجه خداوند عَزَّ وَ جَلَّ قرار گیرد تا جان بدهد».
گرچه نمی خواهیم این امر را به مورد نماز تعمیم بدهیم. اما چه بسا همین علت در سایر امور و اعمال مانند نماز هم وجود داشته باشد که ما از آن آگاهی نداشتهباشیم.
پس چرا وقتی خداوند در همه جا هست و از هرکسی به ما نزدیکتر است باید به سمت کعبه نماز خواند؟؟؟شایدبهتر باشد دلیل این سوال را نیز از خود قرآن جستجو کنیم. همان خدایی که فرموده از رگ گردن هم به انسان ها نزدیکتر است در آیه های قرآن کریم ما را به خواندن نماز رو به قبله فرمان داده است.
درستاست که خداوند در همه جا هست ولی در آیات قرآن و سنت پیامبر (ص) دستور داده شده که برخی اعمال عبادی و غیر عبادی باید رو به قبله انجام گیرد. مثلا قرآن کریم فرمود:
« فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَ حَیْثُ مَا کُنتُمْ فَوَلُّواْ وُجُوهَکُمْ شَطْرَهُ ؛ پس روی به طرف مسجد الحرام کن و شما مسلمانان هر کجا باشید، در نماز روی بدان جانب کنید».(سوره بقره آیه 144)
همچنین در آیه 149 سوره بقره نیز آمده است:....
« وَمِنْحَیْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَإِنَّهُ لَلْحَقُّ مِن رَّبِّکَ وَمَا اللّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ؛ (و هنگام نماز) از هر جا بیرون شدی روی خود را جانب مسجد الحرام کن که این براستی حقی از جانب پروردگار توست و خدا از آنچه می کنید غافل نیست » (سوره بقره آیه 149)
ازسوی دیگر اگر قرار بود هر فردی به هر سویی نماز بخواند باعث ایجاد صفوف مختلف نماز و هرج و مرج در هنگام نماز می شد که شایسته عمل شایسته نماز نیست، همچنین مشخص بودن قبله ی واحد که همه به یک سو نماز بخوانند وحدت و هماهنگى در صفوف مسلمانان را به همراه خواهد داشت و موجب نزدیکی مسلمانان به یکدیگر می شود.
ضمناسمتى که به عنوان قبله تعیین شده (سمت کعبه) نقطه اى است مقدس که از قدیمى ترین پایگاه هاى توحید است و توجه به آن بیدار کننده خاطرات توحیدى مى باشد.(1)
در حدیثی از حضرت محمد(ص) نماز خواندن به سمتی غیر از مسجدالحرام نفی شده که در زیر به آن اشاره میکنیم:
« اما یخاف الذى یحول وجهه فى الصلاة ان یحول الله وجهه وجه حمار؛ آیاآن کس که در نماز صورتش را از قبله برمى گرداند نمى ترسد از این که خداونداو رامسخ نماید و صورتش را مبدل به صورت حمار کند.» (2)
پی‌‌نوشت ها:
1. بقره (2) آیه 115.
2. جوادی آملی، صهبای حج، نشر مرکز اسراء، قم، 1383ش، ص226.
3. بقره (2) آیه 144.
4. حر عاملی، وسائل الشیعه، نشر دار الاحیاء التراث العربی، بیروت 1412 ق. ج4، ص 295.
5. ناصر مکارم، تفسیر نمونه، نشر دار الکتب الاسلامیه، تهران بی تا، ج1، ص 415.
6. وسائل الشیعه،همان، ج 2، ص 454. موفق و موید باشید
ادامه مطلب
درباره وبلاگ
آرشیو ماهانه
آرشیو موضوعی
آمار وبلاگ
دیگر امکانات
دستور آسان نماز شب از زبان حجت الاسلام عالی وصیت شهدا