احاديث , سخنان تصادفي امام رضا (ع)

رعایت احترام پدر

امام رضا علیه السلام مردم را نسبت به پدر سفارش می کرد و حرمت آنان را یادآور می شد. از این رو، در سخنان ارزشمند خود حقوق پدر را بیان می کرد و می فرمود:

باید از پدر اطاعت کنی و نسبت به او نیکویی نمایی و در برابرش تواضع و خضوع کرده و به بزرگی از او یاد کنی و مورد تمجید و تعریف قرارش دهی و در محضرش آهسته سخن گویی؛ چرا که پدر اصل و ریشه ی فرزند است و فرزند بخشی از اوست. اگر پدر نبود، فرزند هم نبود.

کرامت و حقوق انسان از دیدگاه امام رضا علیه السلام
در نظام رضوی به انسان به عنوان موجودی الهی و عنصری خدایی نگریسته شده است که کانون برتری ها و فضایل اخلاقی و در بردارنده ی روحی الهی و جاودانی است که در نهایت به سوی خداوند باز می گردد.
بنابراین، رابطه با انسان و ارج نهادن به او، رابطه ی با خالق و ارج نهادن نسبت به پروردگار می باشد. پس هر انسانی برای انسان دیگری به منزله ی پلی برای رسیدن به خداوند است. یعنی، هر انسانی با رعایت حقوق دیگران، یاری کردن، نجات دادن و بهترسازی روابط انسانی می تواند به کمال برسد و رضایت پروردگار را به دست آورد.
 

آن چه در حيات سياسي امام هشتم (علیه ا لسلام ) قابل توجه و دقت است , مسئله ي خلافت و ولايتعهدي است كه از طرف مأمون الرشيد خليفه عباسي به آن حضرت پيشنهاد شد و آن حضرت از پذيرفتن خلافت سرباز زد, و ولايتعهدي مأمون را به كراهت پذيرفت .

رفتار با زیر دستان

از نظر امام رضا علیه السلام همه ی افراد بشر دارای مقام و ارزش هستند . از این رو ، آن حضرت به آنان حرمت می گذارد و برابری را مراعات می کرد. بدین سبب هیچ تفاوتی میان خود و بردگان و غلامان خویش جز به رفتار و کردار نمی دید، بلکه انسان در نظر وی محترم بود. به گونه ای که غلامان و سیاهان هم مورد عنایت و توجه او بودند و با آنان هم به عنوان یک انسان برخورد می نمود. پس رعایت حقوق بشر در رفتار امام رضا علیه السلام در حد اعلای آن آشکار بود. در ذیل نمونه هایی از رفتار امام علیه السلام را با زیردستان یادآور می شویم :

دیدار از مریضان :

یکی از دستورات اسلام این است که اگر شخصی دچار بیماری شد ، مسلمانان به دیدار وی بشتابند . این رفتار از نظر روان شناسی بسیار موثر است . به گونه ای که در درمان او سرعت می بخشد . امام رضا علیه السلام نیز در رفتار خود بدین دستور اسلام عمل کرده است . در تاریخ نمونه های فراوانی را یاد کرده اند .

رافت و مهربانی امام رضا علیه السلام :

امام رضا علیه السلام کانون مهر و عاطفه نسبت به مردم و مظهر عشق و محبت نسبت بدانان بود . از این رو ، در زیارت نامه ی آن حضرت یکی از ویژگی هایش رافت و مهربانی وی یاد شده است و چنین می خوانیم :

به یاری خداوند متعال از این هفته مبحث جدیدی با عنوان « رفتارهای اخلاقی و اجتماعی امام رضا علیه السلام » را آغاز می نماییم . این مبحث برگرفته از کتابی با همین عنوان نوشته ی آقای محمد علی چنارانی می باشد . باشد که مورد عنایت خاصه ی حضرت علیه السلام و خوانندگان محترم واقع افتد :

وقتی بحث از سبک زندگی می‌شود، در واقع آنچه مورد پردازش و بررسی قرار می‌گیرد سبک «زیستن» و «زندگی» است که با این حساب، مقتضی است؛ قبل از بررسی «سبک زندگی»، خود مفهوم «زیستن» و «زندگی» به طور دقیق مشخص شود تا آن‌گاه و در گام بعدی در خصوص وضعیت زندگی و سبک آن و… بحث و بررسی‌های لازم صورت گیرد. لذا هر محققی در حوزه‌ی سبک زندگی، قبل از ورود به بحث، بایستی با مفهوم «زندگی» و «زیستن» آشنایی کافی و لازم را داشته باشد و بداند که بر اساس فرهنگ خودش، زندگی و زیستن چه مفهومی و چه نمادهایی دارد؟ در فرهنگ او نمادها، علائم و مصادیق زندگی سعادتمند و زندگی شقاوت‌مند چیست؟