خوش آمدید

شيطانى ترين شبهه: قرائت هاى مختلف

بارها بيان كرده ام كه شبهه قرائت هاى مختلف شيطانى ترين شبهه اى است كه از بدو خلقت حضرت آدم(عليه السلام) تا به حال، به ذهن انسان رسيده است و شبهه اى از اين شيطانى تر وجود ندارد. اگر اين شبهه جا بيافتد، ديگر نمى توان چيزى را اثبات يا نفى كرد، چون هر چه را شما بخواهيد نفى كنيد، مى گويند:

مشكل امام زمان(عليه السلام) با اهل تأويل

حديث عجيبى داريم كه بسيار جاى تأمل است. مضمون اين حديث اين است كه وقتى وجود مقدس ولى عصر [عجل الله تعالى فرجه الشريف] ظهور مى فرمايند با مشكلاتى مواجه مى شوند كه پيغمبر اكرم(صلى الله عليه وآله) هم آن مشكلات را نداشتند. معمولاً ما تا به حال هر چه درباره زمان ظهور آن حضرت، شنيده ايم اين بوده كه در آن زمان نعمت ها زياد شده، بساط ظلم برچيده، روزى فراوان و نرخ ها ارزان مى شود و... اما در اين حديث آمده است كه وقتى امام دوازدهم ظهور مى فرمايند، از ناحيه بعضى مسلمانان با مشكلاتى مواجه مى شوند كه پيغمبر اكرم(صلى الله عليه وآله) هم اين مشكلات را از ناحيه كفار نداشتند! روايت اين است:

بحث «زبان دين»

امروزه اين مطالب، آهنگ علمى و فلسفى پيدا كرده و كسانى مدّعى شده اند كه دين زبان خاصى دارد كه با زبان علوم و ساير كتابهايى كه در دسترس انسان است، فرق مى كند. مثال ساده اى بيان مى كنم كه اين مطلب به خوبى در ذهن همه جا بيفتد. همه ما با استخاره گرفتن آشنا هستيم شما براى استخاره، نيتى مى كنيد كه مثلاً اگر من به مسافرت بروم خوب است يا بد؟ كسى كه با معانى قرآن آشناست، قرآن را باز مى كند اگر بگويد اين كار خوب است، آيا به اين معنى است كه در قرآن نوشته است مسافرت خوب است يا اينكه آيه اى است كه مثلاً به مؤمنين وعده بهشت داده شده و استخاره كننده از آن استنباط مى كند كه لازمه كارى كه نيت كرده ايد، بهشت است و مى گويد اين كار خوب است.

بيان شبهه تأويل در دين

موضوع بحث ما پيش از اين، بيان شبهاتى بود كه به خصوص در دهه اخير بر ضدّ مبانى فكرى و اعتقادى اسلام مطرح و به صورت هاى مختلف در سخنرانى ها، مقالات و كتاب ها منتشر شده است و متأسفانه بعضى از افراد ناآگاه را تحت تأثير قرار داده است. پيش از اين بعضى از اين شبهات كه مربوط به سوء استفاده از قرآن كريم و ساير منابع دينى به عنوان قرائت هاى مختلف و مانند آن بود را بيان كرديم و در حدى كه ظرفيت مجلس اقتضا مى كرد پاسخ هاى مناسبى هم ارائه داديم.

پاسخ شبهه

در مقابل اينها چه بايد گفت؟ خود قرآن تصريح مى كند كه قرآن تأويلى دارد و اين قابل انكار نيست. اما آيا تأويل داشتن ـ به فرض اين كه تأويل از قبيل مفاهيم باشد و كسانى هم بتوانند اين تأويل قرآن را بشناسند ـ مجوّز دست برداشتن از ظواهر قرآن است و به اين معناست كه ظواهر قرآن ديگر حجت نيست؟ وجود تأويل براى قرآن به معناى استغناى از ظاهر و عمل نكردن به ظاهر قرآن نيست. به علاوه، خود قرآن مى فرمايد «و ما يعلم تأويله الا الله». اگر هم «والراسخون فى العلم» بر آن عطف شود، مصاديق آن، بنا بر آنچه در روايات آمده، ائمه اطهار(عليهم السلام) هستند.

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ مَاجِيلَوَيْهِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى الْعَطَّارِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الرَّازِيُّ عَنْ سِجَادَةَ وَ اسْمُهُ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ أَبِي عُثْمَانَ وَ اسْمُ أَبِي عُثْمَانَ حَبِيبَّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ وَهْبٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قال‏ تَبِعَ حَكِيمٌ حَكِيماً سَبْعَمِائَةِ فَرْسَخٍ فِي سَبْعِ كَلِمَاتٍ فَلَمَّا لَحِقَ بِهِ قَالَ لَهُ:

امام صادق (ع) فرمود: دانشمندى بدنبال دانشمندى ديگر هفتصد فرسخ راه‏پيمائى نمود تا مگر هفت كلمه از او فرا بگيرد چون باو رسيد گفت:

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏ لَيْسَ‏ بِمُؤْمِنٍ:

1.‏ مَنْ لَمْ يَأْمَنْ جَارُهُ بَوَائِقَهُ قَالَ غَشَمَهُ وَ أَضَلَّهُ وَ أَضَلَّهُ وَ غَشَمَهُ (المؤمن ، ص71)