احاديث , سخنان تصادفي امام رضا (ع)

یكی از مهم‌ترین دلایل استمرار خط امامت، تحكیم پایه‌های معرفت دینی در میان امت اسلامی و تثبیت ره‌آوردهای پیامبر خاتم و تفسیر صحیح وحی به تناسب استعداد و نیاز و شرایط گوناگون جامعه اسلامی بوده است.
تاریخ امامت نشان دهنده این واقعیت است كه هر یك از امامان در زندگی سیاسی، اجتماعی و علمی خود شیوه خاصی را پیموده و این به خاطر شرایط متفاوت و نیازهای متنوع جامعه آنان بوده است. این در حالی است كه اصول و اهداف و پیام اصلی آنان، یكی بوده و كمترین تمایز و مغایرتی با یكدیگر نداشته است.

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم:«ستدفن بضعه منی بخراسان ما زارها مکروب الا نفس الله کربته ولا مذنب الا غفر الله ذنوبه.»(1) پاره تن من در خراسان دفن خواهد شد، هیچ گرفتار و گنه‏کاری اورا زیارت نکند جز این که خداوند گرفتاری او را برطرف سازد وگناهانش را ببخشاید.

در كوی تو نغمه خدا می‌شنوم
بوی شهدای كربلا می‌شنوم
از پردگیان عرش گرد حرمت
آوای خوش رضا رضا می‌شنوم
***

یکـ بـار بـه نـام مـن محتاج بیانـداز...

آراستگی و تمیزی را همه می پسندند و همه ی انسانها به زیبایی و پاکی گرایش دارند. این موضوع در تعالیم اسلامی و سیره و روش رهبران معصوم (ع) آموزش داده شده است که در عین سادگی و پرهیز از اشرافی گری، پاکی و آراستگی ظاهری را رعایت کنند و افراد در جامعه ی اسلامی از سیمایی زیبا و دلپذیر برخوردار باشند. در این موضوع، دو جریان انحرافی وجود دارد: نخست گرایش به اسراف کاری و پوشیدن لباسهای گران قیمت است در برابر تهیدستی و بینوایی گروههایی بسیار. دیگر، ژنده پوشی و سیمایی چندش آور داشتن و نازیبا بودن به عنوان زهد و ساده زیستی که این هر دو در رفتار و روش امامان و حضرت امام علی بن موسی الرضا (ع) دیده نشده است.

یکی از رسالتهای اصولی و ارزشمند پیامبران و جانشینان راستینشان، هدایت علمی، فکری و فرهنگی جامعه ی بشری است، و رشد و شکوفایی خرد انسانها از برنامه های اساسی آنها قرار دارد که در تمامی دوران رهبری خویشی به این موضوع حیاتی توجه داشته اند و در راه آن از هیچ کوششی فروگذار نکرده اند. امامان شیعه (ع) نیز همانند پیامبران الهی و پیامبر بزرگوار اسلام برای تکامل معنوی و عقلی و فرهنگی آدمیان به تلاشهایی توانفرسا دست یازیدند و در راه این هدف از هر شیوه و وسیله ای استفاده کردند.

از مهم ترین حوادث سفر امام علی بن موسی الرضا (ع) به مرو، حادثه ی بی نظیری است که در نیشابور روی داد. امام در اولین سخنرانی خویش، در بخش شرقی امپراطوری بزرگ السلامی، و در آن هنگام که آهنگ مرو داشت، و مردمان این سامان و دلباختگان و شیفتگان آن امام بزرگ و جست وجوگران علم و دانش بر گرد مرکبش گرد آمدند و از ایشان درخواست کردند تا حدیثی روایت کند و قلبهای مشتاقان را روشن سازد. امام (ع) چنین روایت کرد:

مسیر حرکت امام رضا (ع) از مدینه تا مرو، بیانگر بسیاری از واقعیتهای تاریخی است. مأمون که نمی خواست امام در طول راه با شیعیان برخوردکند و با ایشان تماسی داشته باشد، دستور داده بود تا امام را از راه بصره، اهواز و فارس به مرو بیاورند، نه از راه قم؛ زیرا از این ترس داشت که شیعیان پیرامون امام گرد آیند و نگذارند امام به مرو رود و تمامی نقشه های شوم او نقش بر آب شود و از سوی دیگر، امام در مرکز شیعیان قرارگیرد و مورد توجه همگان شود.