اختلال روانپزشکی خاص نظیر اضطراب یا افسردگی در یکی از زوجین، رضایتمندی زناشویی کاهش می دهد. کاهش میل و برانگیختگی، فقدان تجربه لذت در روابط جنسی، مشکل در رسیدن به ارگاسم یا فقدان ارگاسم از جمله عوارض و علائم این اختلالات هستند.
دکترغلام حسین قائدی در خصوص اهمیت درمان اختلالات اضطرابی قبل از ازدواج گفت:« اختلالات روانپزشکی از دلایل اصلی شکل گیری بدکارکردی های جنسی، چه در زنان و چه در مردان است. پژوهش های متعددی که در این زمینه صورت گرفته است بیانگرتاثیر بی چون چرای مسائل روانپزشکی در شکل گیری مشکلات جنسی است.
افسردگی، اضطراب، وسواس، استرس، خشم و ... همگی در ایجاد مشکلات جنسی و ارتباطی دخیل هستند.»
وی ادامه داد:«مشکلات ارتباطی زوجین و تعارضات زناشویی بین آنها ممکن است تحت تاثیر مشکلات روانی از قبیل اضطراب و افسردگی باشد. از طرف دیگر مشکلات جنسی به شدت تحت تاثیر مشکلات بین فردی و روابط زناشویی هستند. ازدواج به عنوان یکی از مهمترین و طولانی ترین روابط بین فردی، نقش مهمی در حمایت از فرد در برابر مشکلات روانی نظیر اضطراب و افسردگی ایفا میکند. »
استادیاردانشگاه علوم پزشکی شاهد افزود:«مطالعات متعددی نشان داده اند بهزیستی و سلامت روان افراد متاهل نسبت به افراد مجرد در سطح بسیار مطلوب تری است. چنانچه یکی از زوجین دارای اختلال روانپزشکی خاصی نظیر اضطراب یا افسردگی باشد، رضایتمندی زناشویی کاهش می یابد. علاوه بر تاثیراتی که اختلالات روانپزشکی (نظیر افسردگی و اضطراب) بر روابط زناشویی دارد، بر عملکرد جنسی افراد نیز، تاثیر می گذارد.
کاهش میل و برانگیختگی، فقدان تجربه لذت در روابط جنسی، مشکل در رسیدن به ارگاسم یا فقدان ارگاسم از جمله عوارض و علائم این اختلالات هستند. علاوه بر تاثیرات خود بیماری ها، داروهایی که برای درمان اختلالات روانی تجویز می گردند دارای عوارض جانبی متعددی بوده و عملکرد جنسی را مختل می نمایند. »
این روانپزشک تاکید کرد:«یکی از مهمترین مشکلاتی که اختلالات اضطرابی ایجاد می کنند، نگرانی و اضطراب عملکرد می باشد که خود زمینه ساز بروز بسیاری از مشکلات ارتباطی، جنسی و فردی می باشد. اضطراب عملکرد باعث می شود توجه فرد یا زوجین به جای اینکه معطوف به لذت بردن از یکدیگر(که هدف اصلی رابطه جنسی است) باشد، معطوف فرآیند و عملکرد بوده و بنابراین نتوانند به هدف اصلی خود برسند. این مساله باعث شکل دادن طرحواره های شناختی منفی(از قبیل «من نمی توانم به نعوظ مناسب برسم»، «من نمی تونم برانگیخته شوم»، «آدم ضعیفی هستم»، «ممکنه باردار شوم») در مورد عملکرد شده و باعث می گردد فرد شروع به منفی بافی و تعمیم افراطی مشکلات موجود کند. »
وی افزود:« مشکلات نعوظی، انزال زودرس و فقدان تجربه ارگاسم در مردان، بی میلی جنسی، مشکل در برانگیختگی، مشکل در لزج شدن واژن و فقدان تجربه ارگاسم در زنان مشکلات عمده ای هستند که بواسطه اضطراب عملکرد و پیامدهای آن ایجاد می گردند.»
دکتر قائدی خاطرنشان کرد:«افسردگی معمولا با علائمی نظیر بی میلی، کاهش انرژی، عزت نفس پایین، فقدان تجربه لذت و ... شناخته می شود. حساسیت و تحریک پذیری در کنار انزوای اجتماعی به همراه دیگر علائم افسردگی، باعث تخریب روابط عاطفی و بین فردی میگردند. افسردگی نیز همچون اضطراب تاثیرات عمیقی بر ایجاد مشکلات جنسی خواهد، کاهش میل جنسی، نافعالی جنسی، مشکل در برانگیختگی جنسی، منفی بافی های جنسی و... مشکلاتی هستند که معمولا افراد افسرده تجربه می کنند. علاوه بر خود افسردگی، داروهای ضدافسردگی موجود، غالبا تاثیرات منفی بر عملکرد جنسی می گذارند.»
وی افزود:«نتایج مطالعات نشان می دهد که بین 20 تا 36 درصد بیماران افسرده که از درمان های دارویی استفاده می کنند، دچار مشکلات جنسی هستند که عمده ترین آنها بی میلی جنسی، فقدان برانگیختگی جنسی، مشکل در رسیدن به ارگاسم و مشکل در نعوظ است.»
استادیاردانشگاه علوم پزشکی شاهد در ادامه به خبرنگار سلامت نیوز گفت:«آنچه لزوم ارزیابی های روانپزشکی و درمان مشکلات روانپزشکی قبل از ازدواج را نشان می دهد، مشکلات، تعارضات و تضادهای ارتباطی و زناشویی بعدی است. چنانچه زوجین با دامنه ای از مشکلات روانپزشکی وارد مرحله بعدی زندگی خود یعنی ازدواج گردند، پیش بینی این مساله که چه چیزی پیش خواهد آمد چندان دشوار نخواهد بود؛ آنچه که می توانست یک زندگی ایده ال و موفق باشد، تبدیل به چیزی میگ ردد که صرفا باید آن را تحمل نمود. »
وی افزود:«واکنش های تکانشی و پراسترس به رویدادهای زندگی، یکنواختی، فقدان روابطa حسنه زناشویی، خلقیات منفی، بدبینی، حساسیت های بین فردی بیش از اندازه، تلاش برای کنترل رفتار یکدیگر، مشکلات جنسی و... بخشی از مشکلات بعدی هستند. بنابراین مهم است که قبل از شروع زندگی مشترک، ارزیابی های روانپزشکی زوجین صورت گرفته و در صورت مشخص شدن احتمال وجود علائم مشکلات روانپزشکی به درمان آن ها اقدام نمود. »
این روانپزشک تاکید کرد:« تشخیص و درمان به موقع مشکلات روانپزشکی قبل از ازدواج به ثبات و تداوم آن و داشتن زندگی زناشویی رضایتبخش کمک خواهد کرد. لازم به ذکر است عدم پرداختن به این مشکلات بویژه در شرایطی که یکی از زوجین (دارای بیماری روانپزشکی) با پنهان کاری وارد زندگی مشترک خود گردد و بعد از گذشت مدت زمانی مشکلات بروز پیدا کنند، می تواند علاوه بر پیامدهای اشاره شده، به جدایی و طلاق نیز منجر گردد. »
وی توصیه کرد:«لازم است افراد در شرف ازدواج و خانواده های آنان توجه ویژه ای به این مساله داشته و برای بهتر زیستن خود، حداقل فرآیند ارزیابی های روانپزشکی را برای اطمینان از وجود یا فقدان علائم مشکلات روانپزشکی انجام دهند. بدیهی است در این صورت می توانند با اطمینان بیشتری با یکدیگر زندگی کرده و حمایت و پشتیبانی بیشتری از هم به عمل آورند.»