خوش آمدید

«شیطان، دشمن خدا، چهار بار ناله کرد: روزی که مورد لعن خدا واقع شد و روزی که به زمین هبوط کرد و روزی که پیامبر اکرم(ص) مبعوث شد و روز عید غدیر».1

1. حمیری، قرب الاسناد، ص 10.

«روز غدیر خم، عید بزرگ خداست. خدا پیامبری مبعوث نکرده، مگر اینکه این روز را عید گرفته و عظمت آن را شناخته و نام این روز در آسمان، روز عهد و پیمان و در زمین، روز پیمان محکم و حضور همگانی است».1

«... روز غدیر خم در میان روزهای عید فطر و قربان و جمعه همانند ماه در میان ستارگان است».2

«آیا مؤمنان، غیر از عید فطر و قربان و جمعه، عید دیگری دارند؟ فرمود: آری، آنان عید بزرگ تر از اینها هم دارند و آن، روزی است که [دست] امیرالمؤمنین(ع) در غدیر خم بالا برده شد و رسول خدا(ص) مسئله ولایت را بر گردن زنان و مردان قرار داد».3

«عید غدیر، روزی است که رسول خدا(ص)، علی(ع) را به عنوان پرچم دار برای مردم برافراشت و فضیلت او را در این روز آشکار و جانشین خود را معرفی کرد، بعد به عنوان سپاس گزاری از خدای بزرگ، آن روز را روزه گرفت و آن روز، روز روزه داری و عبادت و طعام دادن و به دیدار برادران دینی رفتن است. آن روز، روز کسب خشنودی خدای مهربان و به خاک مالیدن بینی شیطان است».4

«عید غدیر، روز عبادت و نماز و سپاس و ستایش خداست و روز سرور و شادی است به خاطر ولایت ما خاندان که خدا بر شما منت گذارد و من دوست دارم که شما آن روز را روزه بگیرید».5

«عید غدیر، روز عید و خوشی و شادی است و روز روزه داری به عنوان سپاس نعمت الهی است».6

«در روز عید غدیر، خدا را با روزه و عبادت و یاد پیامبر و خاندان او یادآوری کنید؛ زیرا رسول خدا(ص) به امیرالمؤمنین سفارش کرد که آن روز را عید بگیرد. همچنین پیامبران هم به جانشینان خود سفارش می کردند که آن روز را عید بگیرند، آنان نیز چنین می کردند».7

«یک درهم به برادران باایمان و معرفت دادن در روز عید غدیر، برابر هزار درهم است. بنابراین، در این روز به برادرانت انفاق کن و هر مرد و زن مؤمن را شاد گردان».8

1. وسائل الشیعه، ج5، ص224، ح 1.

2. سید بن طاووس، الاقبال، ص 466.

3. وسائل الشیعه، ج7، ص 325، ح 5.

4. همان، ص328، ح13.

5. همان، ح 13.

6. همان، ص326، ح10.

7. همان، ص327، ح1.

8. شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص737.

«(عید غدیر) روز بس بزرگی است. در این روز، گشایش رسید و منزلت [کسانی که شایسته آن بودند] بلندی گرفت و برهان های خدا روشن شد و از مقام پاک با صراحت سخن گفته شد و امروز، روز کامل شدن دین و روز عهد و پیمان است».1

1. بحارالانوار، ج97، ص116.

حدیث
1. رسول خدا(ص)
«روز غدیر خم برترین عیدهای امت من است و آن روزی است که خداوند بزرگ دستور داد برادرم علی بن ابی طالب را به عنوان پرچم دار امتم منصوب کنم تا بعد از من، مردم توسط او هدایت شوند و آن روزی است که خداوند در آن روز دین را تکمیل و نعمت را بر امت من تمام کرد و اسلام را به عنوان دین برای آنان پسندید».1

«کسی که می خواهد زندگی و مرگش همانند من باشد و در بهشت جاودانه ای که پروردگارم به من وعده کرده [است]، ساکن شود، ولایت علی بن ابی طالب(ع) را انتخاب کند؛ زیرا او هرگز شما را از راه هدایت بیرون نبرده، به گمراهی نمی کشاند».2

1. شیخ صدوق، الامالی، ص125، ح 8.

2. علامه امینی، الغدیر، ج10، ص278.

زلال وحی
الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دِینَکمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیکمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکمُ الإِسْلاَمَ دِینًا. (مائده:3)

امروز دین شما را برایتان کامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانیدم و اسلام را برای شما برگزیدم.

کلمه اکمال و اتمام، معنایی نزدیک به هم دارند. کمال هر چیز عبارت است از اینکه غرض از آن چیز حاصل بشود و تمام بودن هر چیز منتهی شدن آن به حدی است که دیگر به چیزی خارج از خود نیاز نباشد، به خلاف ناقص که به چیزی خارج از ذات خودش محتاج است تا او را تمام کند.

«الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دینَکمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیکمْ نِعْمَتی»، می فهماند که مراد از دین، مجموع معارف و احکام تشریع شده و البته امروز مطلبی بر آن معارف و احکام اضافه شده است. مراد از نعمت، هرچه باشد، امری معنوی و واحد است که ناقص بوده و اثری که باید، نداشته و امروز آن نعمت ناقص تمام شد و در نتیجه، امروز آن معارف و احکام اثری که باید داشته باشند، دارا شده است.

کلمه نعمت بر وزن «فعله»، دلالت دارد بر نوع چیزی و نعمت برای هر چیز عبارت است از: نوع چیزهایی که با طبع آن چیز بسازد و طبع او آن چیز را پس نزند و موجودات جهان هرچند از حیث اینکه در داخل نظام تدبیر قرار گرفته اند، همه به هم مربوط و متصلند و بعضی که سازگار با بعض دیگرند، نعمت آن بعض به شمار می روند.

آیه شریفه ناظر است بر کمال یافتن دین خدا در تشریع و تمامیت یافتن ولایت نعمت، با نصب اولی الامر.

پس حاصل معنای آیه اکمال دین، این است: امروز همان روزی است که کفار از دین شما مأیوس شدند، مجموع معارف دینی را که به شما نازل کردیم با حکم ولایت کامل کردیم و نعمت خود را که همان نعمت ولایت یعنی اداره امور دین و تدبیر الهی آن است، بر شما تمام نمودیم؛ چون این تدبیر تا قبل از امروز، با ولایت خدا و رسول صورت می گرفت و معلوم است که ولایت خدا و رسول تا روزی می تواند ادامه داشته باشد که رسول در قید حیات باشد و وحی خدا همچنان بر وی نازل شود، ولی با درگذشت رسول و انقطاع وحی، دیگر رسولی در بین مردم نیست تا از دین خدا حمایت نموده و دشمنان را از آن دفع کند. پس بر خدا واجب است که برای ادامه تدبیر خودش، کسی را نصب کند و آن کس، همان ولی امر بعد از رسول و قیم بر امور دین و امت او است.

امروز با نصب ولی امر، بعد از رسول، نعمت بر شما تمام شد و وقتی دین خدا در تشریع به حد کمال رسید و نعمت ولایت تمام شد، من اسلام را بدان جهت که دینی از ادیان توحیدی است برای شما پسندیدم.

اشاره
در فرهنگ مسلمانان، بعضی روزها به دلیل برکت و خیری که در آنهاست، عید نامیده شده است. یکی ازاین روزهای والامقام، روز عید غدیر خم، یعنی هیجدهم ذیحجه است که از سوی رسول گرامی اسلام، برترین عید امت لقب گرفته است. حضرت فاطمه علیهاالسلام نیز در حدیثی، غدیر خم را اتمام حجت خداوند با مسلمانان می داند تا در برگزیدن جانشین رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله به انحراف نیفتند.

مقدمه:
سال دهم هجرت که مسلمانان همراه پیامبر اکرم(ص) مراسم حج را به پایان رساندند و آن سال، بعدا «حجة الوداع » نام گرفت، پیامبر اکرم(ص) عازم مدینه گردید.

غدیر در کلام معصومان
علی علیه السلام و غدیر
مردی خدمت امیرمؤمنان علی علیه السلام عرض کرد: بالاترین فضیلت خود را از سوی پیامبر صلی الله علیه و آله به من خبر دهید. حضرت فرمود: «پیامبر صلی الله علیه و آله مرا در غدیر خم منصوب کرد و وجوب ولایت مرا از طرف خداوند و به امر او اعلام فرمود».

ضرورت شناخت روز غدیر
غدیر، یک رخ داد تاریخی صرف یا تنها یک گذرگاه جغرافیایی نیست، بلکه یک سرفصل اعتقادی است که درون مایه همه طاعت ها از آن منشأ می گیرد، رسالت همه پیامبران در آن مفهوم می یابد، و همه رشدها و تعالی ها از آن جا آغاز می شود. از این رو، شناخت غدیر، از ضروری ترین وبنیادی ترین شناخت های اعتقادی است. امام رضا علیه السلام در کلامی اوج مند درباره شناخت غدیر فرموده اند: «به خدا سوگند، اگر مردم ارزش روز غدیر را شناخته بودند، روزی ده بار، فرشتگان با آنان مصافحه می کردند، و گر به درازا کشیدن سخن برای من ناگوار نبود، درباره ارج مندی این روز و فضیلت هایی که خداوند متعال به کسانی داده که آن را شناخته اند، چنان بسط سخن می دادم که به شمار نیاید».

روز عید سعید غدیر یکی از این ایام سرور آل محمد، علیهم السلام، است که به عنوان « عیدالاکبر » نامیده شده، چرا که روز اکمال دین و اتمام نعمتهای پروردگار، به خاطر واقعه غدیر و انتصاب شایسته و بحق حضرت علی، علیه السلام، به امر الهی به جانشینی رسول معظم، صلّی اللَّه علیه وآله، است.

از خون ما نمود نـگار1 آن نگار،2 دست
آري به عيـد گيرند اندر نگــار، دسـت
از خون بلي نگار شود دست و ساعـدش
بگذارد ار دمي به دلم آن نگـار دست.....
گيرم سراغ از دل ديـوانه مـو به مو
يـابم اگــر به سلــسلة زلف يــار، دست
بر تار زلف يــار، منِ تيره بخـت را
کي مي رسد ز طالع ناسازگار دسـت؟...

در كتاب بيان الآيات گيلاني حكايت شده اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: «سر الكتب المنزله في القرآن و سر القرآن في فاتحة الكتاب و سر فاتحة الكتاب في بسم الله الرحمن الرحيم و جميع ما في بسم الله الرحمن الرحيم في باء بسم الله و جميع ما في باء بسم الله في النقطة التي تحت الباء و انا النقطة تحت الباء» و جناب سيد حيدر آملي در «نقد النقود» و حافظ رجب برسي در «مشارق انواراليقين في اسرار اميرالمؤمنين» نقل مي‌كنند كه حضرت علي عليه السلام فرمود: «انا النقطة التي تحت الباء».
و جناب ملا عبد الصمد همداني در كتاب بحر المعارف آورده كه رسول‌خداصلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: «ظهرت الموجودات عن باء بسم الله الرحمن الرحيم».

گل هميشه بهارم، ببين خزان باقي‌ست
خراش صاعقه بر چهر آسمان باقي‌ست
حديث سيلي طوفان به چهرة گل سرخ
هنوز بر دهن ياس و ارغوان باقي‌ست

«عيد الله الاكبر» و يكي ديگر از چهار عيد بزرگ امت اسلامي و روزي است كه همه انبيا آن را عيد قرار مي‌داده‌اند. همچنين روز اكمال دين و اتمام نعمت است.
اميد است با ظهور منجي بشريت، هر چه زودتر حاكميت مطلق به نسل طاهر اميرالمؤمنين علیه السلام برگردد. با برگزاري جلسات جشن، توجه و توسل، در بزرگداشت اين روز بكوشيم. اين روز را مانند سه عيد بزرگ ديگر، با ندبه و اشك بر مولا و امام زمانمان شروع ‌كنيم كه در غيابش، عيد، معناي حقيقي خود را از دست داده و چشم‌هاي اشكبار براي صبح ظهورش لحظه شماري مي‌كنند