جمهوریت، پشتوانه نظام اسلامی
⭕️ زخمِ خنجر نخبگان و طعم شيرين وفاداري جمهور مردم
✅ #امام، پس از زنداني شدن در 15 خرداد 42، حق داشتن #كتاب در سلول را نداشت. بعد از مدتي كه به ايشان اجازه مطالعه مي دهند، ايشان دو كتاب را پيغام مي دهند كه برايشان بفرستند. يكي #مستدرك_الوسايل است و دومي #تاريخ_مشروطه كسروي، كه امام بعدها نيز از اين كتاب ذكري مي‌كند.
✅ امام با آسيب‌شناسي نهضت‌هاي ديني و نوع رهبري ديني قيام‌هاي قبلي؛ به اينجا رسید كه برای حفظ و استمرار پیروزی‌ها باید یک رابطه دو طرفه، مستمر و رسمي بین نظام دینی و حضور مردم تعریف شود.
***
✅ در طي دو دهه گذشته، غلبه بحث‌هاي صرفاً فلسفي و نظری، در تبيين يا دفاع از حكومت ديني، باعث لاغر شدن رويكرد تاريخي در فهم و تبيين جمهوري اسلامي شده است.
***
✅ در قرن نوزده میلادی در #سودان، #نهضت_متمهدین با نیروهایي مخلص، فداکار و متدین به رهبری #مهدی_سودانی وارد صحنه می‌شوند. بعضی گفتند او خودش را به عنوان زمينه‌ساز #نهضت_حضرت_مهدی(عج) معرفی کرد و بعضي گفته‌اند كه خودش را مهدي موعود معرفي كرد. شعارها کاملاً دینی بود، در یک روز چند هزار #انگلیسی را می‌کشند و حكومت ديني تأسيس مي‌كنند ولي بعد از گذشت چند سال، انگلیسی‌ها دوباره برمی‌گردند.
✅ در #ليبي يك نهضت كاملاً ديني به رهبري #سنوسي‌ها شكل مي‌گيرد و به تأسيس حكومت ديني به رهبري يك عالم ديني مي‌انجامد اما فرجام خوشي پيدا نمي‌كند و از سازش با غربي‌ها سر در مي‌آورد.
✅در #مصر، کودتایی می‌شود که اسم آن را انقلاب گذاشتند. #نجيب و بعد #ناصر، زمام امور را دست می‌گیرند. ناصر، علمدار مبارزه با #اسرائیل می‌شود و بسيار هم محبوب است. ناصر می‌میرد و نفر بعدی #انور‌سادات است، درست 180 درجه برعکس ناصر. او کسی است که با اسرائیلی‌ها ائتلاف می‌کند، در حالي كه مردم همان مردم‌اند اما حق قانوني براي مشاركت ندارند!
***
✅ امام اين #تجربيات_تاريخي را مد نظر داشت و در تأسيس #جمهوري_اسلامي صرفاً نگاه فلسفي و نظري نداشت و بي‌اعتنايي به تجربيات تاريخي امت اسلامي و غرق شدن در مباحث انتزاعي و نظری را افتخار نمي‌دانست.
***
✅ از همان روزهاي اول نهضت، امام تجربه عميقي نسبت به رفتارهاي #توده و #نخبگان پيدا كرد. امام مي‌ديد بسياري نخبگانِ عالم و فاضلي كه بايد علي‌القاعده حرف و آرمان امام را بهتر از ديگران مي‌فهميدند چگونه او را تنها گذاشتند و حتي به مقابله و مانع‌تراشي در راه نهضت او پرداختند و به قول #شهيد_آيت_الله_سعيدي، آن جماعت نخبگاني همه "بلا استثناء!" او را تنها گذاشتند و در همان حال توده‌هايي كه شايد با نظر استخفاف به آنها نگاه مي‌شد، مردانه تا پاي جان به ميدان آمدند و از كارگران فصلي آذربايجاني در #پيشواي_ورامين تا #طيب_حاج_رضايي در ميدان بار تهران خود را فداي امام كردند.
امام؛ زخمِ خنجر نخبگان و طعم شيرين خلوص و وفاداري توده‌ها و جمهور مردم را در عمق جان خود داشت و جمهوريت را تثبيت كرد تا پاسخي درخور به وفاداري اثبات شده اين ملت كه آنها را بهتر از امت اسلامي در دوره پيامبر و اميرالمؤمنين مي‌دانست داده باشد.
✅ #ولایت_فقیه، در تثبیت خود، مدیون جمهوریت نظام است. در واقع خدمتی که جمهوریت و رویکرد حکیمانه امام در انتخاب دقیق یک چنین نظامی برای ساختار نظام اسلامی انجام داد، به تثبیت رهبری دینی در جامعه انجامیده است. امام با آن نگاه تاریخی‌اش به اینجا رسیده بود که اگر انقلاب‌ها بخواهند ادامه پیدا کنند، لازمه‌اش حضور واقعی مردم در صحنه و ارتباط تنگاتنگ و همیشگی آنها با رهبری دینی در اداره نظام است.
برنامه نداشتن براي حفظ #حضور منظم و قانوني #مردم در صحنه و واگذاري تمام مسئوليت و اختيارات حكومت به #رهبري و اتكاي صرف به محبوبيت و مشروعيت ديني يا انقلابي او، فرجام‌هاي تلخي را براي بعضي از قيام‌هاي اسلامي معاصر رقم زده بود .
✅ بايد مشاركت واقعي مردم در انجام تكليف #امر_به_معروف و #نهي_از_منكر و دخالت در سرنوشت جامعه اسلامي نهادينه و تثبيت مي‌شد و تضمين‌هاي قانوني لازم را پيدا مي كرد تا با بالا گرفتن رقابت‌هایِ خواص براي امتيازگيري از رهبري؛ ظرفيت‌هاي ديگري براي مقابله با زياده‌خواهي‌هاي خواص و انحرافات و ترفندهايشان در اختيار رهبري باشد، وگرنه نخبگان و خواصِ اهل حق در همين انقلاب هم نشان دادند كه براي منحرف كردن نظام و تغيير ماهيتش و تنها گذاشتن و زير فشار قرار دادن رهبري، استعداد و آمادگي بسيار شگرفي دارند.
#وحید_جلیلی
