خوش آمدید

چار چیزست از کرامتهای حق

یاد دارش چون ز من گیری سبق

اولا صدق زبانست در سخن

بعد از آن حفظ امانت فهم کن

پس سخا هست از کرامات الله

فضل حق دان گر نظر داری نگاه

تا توانی دور باش از سود خوار

زانکه هستند دشمنان کردگار

هر کرا حق داده باشد این چهار

باشد آن کس مؤمن پرهیزکار

پیش مردم هر که رازت کرد فاش

همدم آن ابله باطل مباش

هر که باشد مانع عشر و زکات

وانکه غافل وار بگذارد صلات

بر حذر باش از چنان کس زینهار

تا نباشی در جهان بسیار راز

درگذر از چار خصلت زینهار

تا نسوزد مر ترا بسیار نار

لذت عمرت اگر باید بدهر

باش دایم برحذر از خشم و قهر

چون نگردد خلق با خوی توراست

گر بخوی مردمان سازی رواست

ای برادر تکیه بر دولت مکن

یاد دار از ناصح خود این سخن

سود نکند گر گریزی از قضا

هر چه می‌آید بدان می ده رضا

زانکه حاصل نیست دل خرسند دار

گوش دل را جانب این پند دار

هر که با دوستان یک دل بود

جمله مقصود دلش حاصل بود

هر کرا سه کار عادت باشدش

در جهان بخت و سعادت باشدش

تا تواند خیر بی منت کند

خویش را مستوجب رحمت کند

دائما گر بیند او عیب کسان

در ملامت هیچ نگشاید زبان

هر کرا بینی براه ناصواب

سر براهش آر تا یابی ثواب

زحمت خود را ز مردم دور دار

بار خود برکس میفکن زینهار

گر همی خواهی که باشی رستگار

رخ مگردان ای برادر از سه کار

اولت دیدن بود حکم قضاش

بعد از آن جستن بجان و دل رضاش

چیست سیوم دور بودن از جفا

هر که این دارد بود اهل صفا

هر که دارد دانش و عقل و تمیز

جز براه حق نبخشد هیچ چیز

صدقهٔ کالوده گردد از ریا

کی بود آن خیر مقبول خدا

گر عمل خالص نگردد همچو زر

قلب را ناقد نیارد در نظر

تا توانگر باشی اندر روزگار

نفس را از آرزوها دور دار

چند خصلت آورد خواری بروی

با تو گویم گر همی گویی بگوی

اول آن باشد که مانند مگس

مرد ناخوانده شود مهمان کس

هر که مهمان با کسی ناخوانده شد

نزد مردم خوار و زار و رانده شد

دیگر آن باشد که نادانی رود

کتخدای خانهٔ مردی شود

کار کردن بر حدیث آن دو مرد

کز پی جهلند دایم در نبرد

هر که بنشیند زبر دست صدور

گر رسد خواری برویش نیست دور

نیست جمعی را چو بر قول تو گوش

صد سخن گر باشدت یک را مکوش

حاجت خود را مخواه از دشمنان

زین بتر خواری نباشد در جهان

از فرومایه مراد خود مجوی

تا نیاید مر ترا خواری بروی

با زن و کودک مکن بازی هلا

تا نگردی خوار و زار و مبتلا

در جهان شش چیز می‌آید بکار

اولا باری طعام خوشگوار

خوش بود یار موافق در جهان

باز مخدومی که باشد مهربان

هر سخن کان راست گویی و درست

به ز دنیا زانکه در وی نفع تست

آنکه ارزانست عالم در بهاش

عقل کامل دان وزان خرسند باش

دشمن حق را نباید داشت دوست

بازگشت جمله چون آخر بدوست

عیب کس با او نمی‌باید نمود

زانکه نبود هیچ لحمی بی غدود

از خدا خواه هرچه خواهی ای پسر

نیست در دست خلایق نفع و ضرر

بندگان را نیست ناصر جز اله

یاری از حق خواه و از غیرش مخواه

آنکه از قهر خدا ترسد بسی

بی‌گمان می‌ترسد از وی هر کسی

از بدی گفتن زبان را هر که بست

کرد شیطان لعین را زیر دست

کس نیاید پنج چیز از پنج کس

یادگیر از ناصح خود این نفس

نیست اول دوستی اندر ملوک

این سخن باور کن از اهل سلوک

سفلهٔ را با مروت ننگری

هیچ بد خوی نیابد مهتری

هر که بر مال کسان دارد حسد

بوی رحمت بر دماغش کی رسد

آنکه کذابست می‌گوید دروغ

نیست او رادر وفاداری فروغ

شد دو خصلت مرد ابله را نشان

صحبت صبیان و رغبت با زنان

ناخوشی در زندگانی ای ولید

مرد را از خوی بد گردد پدید

آنکه نبود مرد را خوی نکو

مرده می‌دانش که زنده نبود او

هر که گوید عیب تو اندر حضور

می‌نماید راهت از ظلمت بنور

مر ترا هر کس که باشد رهنمای

شکر او می‌باید آوردن بجای

هر خردمندان علم را لباس

خلق نیکو شرم نیکوتر شناس

حال خود را از دو کس پنهان مدار

از طبیب حاذق و از یار غار

تا توانی با زنان صحبت مجوی

راز خود را نیز با ایشان مگوی

آنچه اندر شرع باشد ناپسند

گرد او هرگز مگرد ای هوشمند

هر چه را کردست بر تو حق حرام

دور باش از وی که باشی نیک نام

چونکه بگشاید در روزی خدای

دل گشاده دار تنگی گم نمای

تازه روی و خوب سخن باش ای اخی

تا بود نام تودر عالم سخی

پر مخور اندوه مرگ ای بوالهوس

چونکه وقت آید نگردد پیش و پس

دل زغل و غش همیشه پاک دار

تا توانی در درون کینه مدار

تکیه کم کن خواجه برکردار خویش

دل بنه بر رحمت جبار خویش

بهترین چیزها خلق نکوست

خلق خلق نیک را دارند دوست

رو فروتر شو همیشه ای خلف

کین بود آرایش اهل شرف

آنکه باشد در کف شهوت اسیر

گرچه آزادست او را بنده گیر

گر تو بینی ناکسی را بارگاه

حاجت خود را ازو هرگز مخواه

بر در ناکس قدم هرگز مبر

ور به بینی هم مپرس از وی خبر

تا توانی کار ابله را مساز

کار فرمایش ولی کمتر نواز

ازدو کس پرهیز کن ای هوشیار

تا نه‌بینی نکبتی در روزگار

اول از دشمن که او استیزه روست

انگهی از صحبت نادان دوست

خویش را از نود دشمن دور دار

یار نادان را زخود مهجور دار

ای پسر کم گوی با مردم درشت

ور بگویی از تو گردانند پشت

بهترین خلق می‌دانی کراست

آنکه داد انصاف و انصافش نخواست

چون حدیث خوب گویی با فقیر

به بود ز آتش که پوشانی حریر

خشم خوردن پیشهٔ هر سرورست

تلخ باشد از شکر شیرین ترست

هر که با مردم نسازد درجهان

زندگانی تلخ دارد بی گمان

آنکه شوخست و ندارد شرم نیز

دان که ناپاک زاده است ای عزیز

از ملامت تا بمانی در امان

باش دایم همنشین صالحان

دور شو از پنج خصلت ای پسر

تا نریزد آب رویت در نظر

اولا کم گوی با مردم دروغ

زانکه گردی از دروغت بی فروغ

هر که استیزه کند با مهتران

آب روی خود بریزد بی گمان

پیش مردم هر کرا نبود ادب

گر بریزد آب رو نبود عجب

از سبکساران مباش ای نیک خوی

کز سبکساری بریزد آب روی

ای پسر با مهتران کمتر ستیز

وز حماقت آب روی خود مریز

گر بعالم آب روی بایدت

دایما خلق نکو می‌بایدت

هر که آهنگ سبکساری کند

از وی آب روی بیزاری کند

جز حدیث راست با مردم مگوی

تا نگردد آب رویت آب جوی

از خلاف و از خیانت باش دور

تا بود پیوسته در روی تو نور

گر همی خواهی که گویندت نکو

ای برادر هیچ کس را بد مگو

تا نباشی در جهان اندوه گین

از حسد در روزگار کس مبین