خوش آمدید

سلاطین نژادا خلیفه پناها

توئی مملکت بخش و اسلام پرور

از آن گشت شروان سمرقند اعظم

که گردون تو را خواند خاقان اکبر

اثیر است و اخضر به بزم تو امشب

یکی تف منقل، یکی موج ساغر

زهی آفتابی که در حضرت تو

بهم اتفاق اثیر است و اخضر

اگر رفت خورشید گردون به مغرب

برآمد ز رای تو خورشید دیگر

وگر رخصه یابد ز تو هست ممکن

که خورشید رجعت کند هم به خاور

که خورشید این قدر آخر شناسد

که شه با سلیمان به قدر است همبر

گر او را پری بود و شیطان به فرمان

مرا این را فرشته است و ارواح چاکر

به جنت طبق‌های نقل تو شاها

طبق‌های گردون نماید مزور

خداوند این سبز طشت معلق

کند طشت شمع تو از هفت اختر

عجب نیست کز کام شیر فسرده

همی آب ریزد به ایوانت اندر

عجب آنکه خون ریزد از زخم تیغت

به میدان در از کام شیران جانور

به گیتی کسی دید هیچ اژدهائی

که از کام شیری برون آورد سر

تو گوئی اسد خورد راس و ذنب را

گوارنده نامد برآوردش از بر

تو بحری و حوضی میان سرایت

چو اندر میان فلک چشمهٔ خور

بدین بحر حوض جنان شد نظاره

درین حوض حوت فلک شد مجاور

مرا این حوض را نیل خوانده است گردون

که موسی و خضر اندر او شد شناور

درختان نارنج را سایه بر وی

چو در چشم عاشق خط سبز دلبر

در او قرصهٔ خور ز چرخ ترنجی

چو نارنج در شیشه بینی مصور

در او جرم گردون چو در قعر قلزم

یکی ریگ پیروزه رنگ مدور

بر این آب غیرت بد آب حیوان

بر این حوض رشک آورد حوض کوثر

مگر گوش خاقانی امشب به عادت

ز لفظ تو دزدید صد عقد گوهر

به یاد آمدش کانکه چیزی بدزدد

ببرند دستش به فرمان داور

پس این گوهر از گوش بستد زبانش

به صد عذر در پایت افشاند یک سر

بدین سکه آورد نقد بدیهه

شد از کیمیای سخن سحر گستر

شها نیک دانی که امروز گیتی

ندارد چو من ساحر کیمیاگر

تو باقی بمان کز بقای تو هرگز

در این پیشه کس ناید او را برابر

یکی دو زایند آبستنان مادر طبع

ز من بزاد به یکباره صدهزار پسر

یکان یکان حبشی چهره و یمانی اصل

همه بلال معانی، همه اویس هنر

یگانهٔ دو سرا و سه وقت و چار ارکان

امیر پنج حس و شش جهات و هفت اختر

مرا چه نقصان گر جفت من بزاد کنون

به چشم زخم هزاران پسر یکی دختر

که دختری که ازینسان برادران دارد

عروس دهرش خوانند و بانوی کشور

اگر بمیرد باشد بهشت را خاتون

وگر بماند زیبد مسیح را خواهر

اگرچه هست بدینسان خداش مرگ دهاد

که گور بهتر داماد و دفت اولی‌تر

اگر نخواندی نعم الختن برو برخوان

وگر ندیدی دفن البنات شو بنگر

مرا به زادن دختر چه خرمی زاید

که اش مادر من هم نزادی از مادر

سخن که زادهٔ خاقانی است دیر زیاد

که آن ز نه فلک آمد نه از چهار گهر

آسمان داند که گاه نظم و نثر

بر زمین چون من مبرز کس ندید

در بیانم آب و در فکر آتش است

آبی از آتش مطرز کس ندید

ز آتش موسی برآرم آب خضر

ز آدمی این سحر و معجز کس ندید

از دو دیوانم به تازی و دری

یک هجا و فحش هرگز کس ندید

خاقانیا ز عارضهٔ درد دل منال

کز ناله هیچ درد نشان بهی ندید

بیمار روزگار هم از اهل روزگار

روی بهی ندید که جز روبهی ندید

روزی میان بادیه بر لشکر عجم

دست عرب چو غمزهٔ ترکان سنان کشید

دیوان میغ رنگ سنان‌کش چو آفتاب

کز نوک نیزه‌شان سرکیوان زیان کشید

میغ از هوا به یاری آ میغ چهرگان

آمد ز برق نیزهٔ آتش فشان کشید

ما عاجز دو میغ که بر دامن فلک

قوس قزح علامتی از پرنیان کشید

من در کمان نظاره که ناگه برید بخت

چون آب در دوید و چو آتش زبان کشید

گفتا مترس ازین گره ناخدای ترس

کاینک خدای کعبه بر ایشان کمان کشید

شنوده‌ای دم خاقانی از مدیح کسان

کنون هجای خسان می‌شنو که هم شاید

هجای بولهب ایزد بگفت و می‌شایست

که او هجای سگی گفت رو که هم شاید

که گفت آنکه خاقانی سحرپیشه

دگر خاص درگاه سلطان نشاید

بلی راست گفت او و پی بردم آن را

که دیو آبدار سلیمان نشاید

گرانی ببردم ز درگاهش ایرا

مرید سبک دل گران جان نشاید

وقت مردن رشید را گفتم

که بخواه آنچه آرزوت آید

گفت کو عمر کارزو خواهم

کارزو بهر عمر می‌باید

دور دور بدی است خاقانی

هیچ بد فعل نیک ننماید

نیکی از بد مجوی و راضی باش

که ز نیکان تو را بدی ناید

چون امیدم بریده نیست ز تو

همه رنجی که باشدم شاید

اهل بخشایشم سزد که دلت

بر تن و جان من ببخشاید