خوش آمدید

دی جدل با معطلی کردم

که ز توحید هیچ ساز نداشت

آستین فضول می‌افشاند

که ز ایمان بر او طراز نداشت

آخرش هم مصاف بشکستم

که سلاحی به جز مجاز نداشت

نیک دور از خدای بود ز من

بد او جز خدای باز نداشت

بی‌نیازا تو نصرتم دادی

بر کسی کو به تو نیاز نداشت

دریغ میوهٔ عمرم رشید کز سر پای

به بیست سال برآمد به یک نفس بگذشت

مرا ذخیزه همین یک رشید بود از عمر

نتیجهٔ شب و روزی که در هوس بگذشت

چو دخترم آمدم از بعد این چنین پسری

سرشک چشم من از چشمهٔ ارس بگذشت

مرا به زادن دختر غمی رسید که آن

نه بر دل من و نی بر ضمیر کس بگذشت

چو دختر انده من دید سخت صوفی‌وار

سه روز عدهٔ عالم بداشت پس بگذشت

مهتر قالیان و نور مرند

میلشان جز به سربلندی نیست

دو کریمند راست باید گفت

که مرا طبع کژ پسندی نیست

هر کجا دل شکسته‌ای بینند

کارشان جز شکسته بندی نیست

لیک چون طالعم به صحبتشان

نیست، در دل مرا نژندی نیست

چون مهذب مراست وان دو نه‌اند

عافیت هست و دردمندی نیست

چون مرا سندس است و استبرق

شاید ار قالی مرندی نیست

من که خاقانیم ز هر دو جهان

بی‌نیازم چه خوب هر دو چه زشت

عافیت خواهم این سرا نه یسار

مغفرت خواهم آن سرا نه بهشت

دوستی داشتم به ری که به حسن

رخ او خط نغز دلبر داشت

او خط اندر جهان کشید و به عقل

خال خوف از رخ رجا برداشت

ده دهی باشد زر سخنم گرچه مرا

چون نجیبان دگر جامه به زر معلم نیست

ترک چون هست به انداختن زوبین جلد

چه زیان دارد اگر مولد او دیلم نیست

ای همه نیست‌ها به صنع تو هست

هست‌ها با کمال ذات تو نیست

نیست یک دم که بنده خاقانی

غرقهٔ فیض مکرمات تو نیست

خطی مجهول دیدم در مدینه

بدانستم که آن خط آشنا نیست

بر آن خط اولین سطری نبشته

که جوزا نزد خورشید سما نیست

به جان پادشا سوگند خوردم

که نزد پادشاه جز پادشا نیست

چو خاقانی نداند کاین چه سر است

جواب این سخن گفتن روا نیست

خاقانیا به دولت ایام دل منه

کایام هفته‌ای است خود آن هفته نیز نیست

روز و شب است سیم سیاه و زر سپید

بیرون ازین دو عمر تو را یک پشیز نیست

چرخ است خوشه‌ای به زکاتش مدار چشم

کان صاع کو دهد دو کری یک قفیز نیست

چون در زمانه چیز نداری خرد چه سود

کن را که چیز نیست خرد هیچ چیز نیست

بر خوشی حیات مشو غره کآسمان

سیاف پیشه‌ای‌ست که او را تمیز نیست

آن، بز نگر که در پی طفلی همی رود

بهر مویزکی که جز آنش عزیز نیست

روزی به دست طفل شود کشته بی‌گمان

چون بنگری گلو بر بز جز مویز نیست

خاقانی از حدیث زمانه زبان ببست

کز هرچه هست به ز زبان کوتهیش نیست

گیرم ز روی عقل همه زیر کیش هست

با کید روزگار به جز ابلهیش نیست

هدهد ز آب زیر زمین آگه است لیک

از دام بر فراز زمین آگهیش نیست