نیست عجب صف زده پیش سلیمان پری
صف سلیمان نگر پیش رخ آن پری
آن پریی کز رخش گشت بشر چون ملک
یافت فراغت ز رنج وز غم درمان پری
تربیت آن پری چشم بشر باز کرد
یافته دیو و ملک گوهر جان زان پری
ما و منی پاک رفت ماء منی خشک شد
گشت پری آدمی هم شد انسان پری
دیده جان شمس دین مفخر تبریز و جان
شاد ز عشق رخش شادتر از جان پری
ای صنم گلزاری چند مرا آزاری
من چو کمین فلاحم تو دهیم سالاری
چند مرا بفریبی هر چه کنی می‌زیبی
چند به دل آموزی مغلطه و طراری
آن که از آن طراری باز بر او برشکنی
افتد و سودش نکند در دغلی هشیاری
ساده دلی ساز مرا سوی عدم تاز مرا
تار هم از لطف فنا زین فرح و زین زاری
هر کی بگرید به یقین دیده بود گنج دفین
هر کی بخندد بود او در حجب ستاری
من که ز دور آمده‌ام با شر و شور آمده‌ام
بازبنگشاده‌ام این دان خبر سرباری
بار که بگشاده شود از پی سرمایه بود
مایه نداری تو ولی خایه خود می‌خاری
بس کن و بسیار مگو روی بدو آر بدو
مشتری گفت تو او سیر نه از بسیاری
خیره چرا گشته‌ای خواجه مگر عاشقی
کاسه بزن کوزه خور خواجه اگر عاشقی
کاش بدانستیی بر چه در ایستاده‌ای
کاش بدانستیی بر چه قمر عاشقی
چشمه آن آفتاب خواب نبیند فلک
چشمت از او روشنست تیزنظر عاشقی
شیر فلک زین خطر خون شده استش جگر
راست بگویم مرنج سخته جگر عاشقی
ای گل تر راست گو بر چه دریدی قبا
ای مه لاغرشده بر چه سحر عاشقی
ای دل دریاصفت موج تو ز اندیشه‌هاست
هر دم کف می‌کنی بر چه گهر عاشقی
آنک از او گشت دنگ غم نخورد از خدنگ
ور تو سپر بفکنی سسته سپر عاشقی
جمله اجزای خاک هست چو ما عشقناک
لیک تو ای روح پاک نادره‌تر عاشقی
ای خرد ار بحریی دم مزن و دم بخور
چون هنرت خامشیست بر چه هنر عاشقی
بستگی این سماع هست ز بیگانه‌ای
ز ارچلی جغد گشت حلقه چو ویرانه‌ای
آنک بود همچو برف سرد کند وقت را
چون بگدازد چو سیل پست کند خانه‌ای
غیر برونی بدست غیر درونی بتر
از سبب غیریست کندن دندانه‌ای
باد خزانست غیر زرد کند باغ را
حبس کند در زمین خوبی هر دانه‌ای
پیش تو خندد چو گل پای درآید چو خار
ریش نگه دار از آن دوسر چون شانه‌ای
از سبب آنک بد در صف ترسنده‌ای
گشت شکسته بسی لشکر مردانه‌ای
خسرو تبریزیی شمس حق و دین که او
شمع همه جمع‌هاست من شده پروانه‌ای
بستگی این سماع هست ز بیگانه‌ای
ز ارچلی جغد گشت حلقه چو ویرانه‌ای
آنک بود همچو برف سرد کند وقت را
چون بگدازد چو سیل پست کند خانه‌ای
غیر برونی بدست غیر درونی بتر
از سبب غیریست کندن دندانه‌ای
باد خزانست غیر زرد کند باغ را
حبس کند در زمین خوبی هر دانه‌ای
پیش تو خندد چو گل پای درآید چو خار
ریش نگه دار از آن دوسر چون شانه‌ای
از سبب آنک بد در صف ترسنده‌ای
گشت شکسته بسی لشکر مردانه‌ای
خسرو تبریزیی شمس حق و دین که او
شمع همه جمع‌هاست من شده پروانه‌ای
جای دگر بوده‌ای زانک تهی روده‌ای
آب دگر خورده‌ای زانک گل آلوده‌ای
مست دگر باده‌ای کاحمق و بس ساده‌ای
دل چه بدو داده‌ای رو که نیاسوده‌ای
گنج روان در دلت بر سر گنج این گلت
گیرم بی‌دیده‌ای آخر نشنوده‌ای
چیست سپیدی چشم از اثر نفس و خشم
چون پی دارو ز یشم سرمه دهی سوده‌ای
از نظر لم یزل دارد جانت تگل
پرتو خورشید را تو به گل اندوده‌ای
گنج دلت سر به مهر وین جگرت کان مهر
ای تو شکم خوار چند در هوس روده‌ای
از اثر شمس دینست این تبش عشق تو
وز تبریزست این بخت که پرورده‌ای
قصر بود روح ما نی تل ویرانه‌ای
همدم ما یار ما نی دم بیگانه‌ای
بادیه‌ای هایلست راه دل و کی رسد
جز که دل پردلی رستم مردانه‌ای
نی دل خصم افکنی بل دل خویش افکنی
نی دل تن پروری عاشق جانانه‌ای
چونک فروشد تنش در تک خاک لحد
رست درخت قبول از بن چون دانه‌ای
عاشق آن نور کیست جز دل نورانیی
فتنه آن شمع چیست جز تن پروانه‌ای
مسرح روح الله است جلوه روح القدس
زانک ورا آفتاب هست عزبخانه‌ای
گفت مرا آن طبیب رو ترشی خورده‌ای
گفتم نی گفت نک رنگ ترش کرده‌ای
دل چو سیاهی دهد رنگ گواهی دهد
عکس برون می‌زند گر چه تو در پرده‌ای
خاک تو گر آب خوش یابد چون روضه‌ایست
ور خورد او آب شور شوره برآورده‌ای
سبز شوند از بهار زرد شوند از خزان
گر نه خزان دیده‌ای پس ز چه روزرده‌ای
گفتمش ای غیب دان از تو چه دارم نهان
پرورش جان تویی جان چو تو پرورده‌ای
کیست که زنده کند آنک تواش کشته‌ای
کیست که گرمش کند چون تواش افسرده‌ای
شربت صحت فرست هم ز شرابات خاص
زانک تو جوشیده‌ای زانک تو افشرده‌ای
داد شراب خطیر گفت هلا این بگیر
شاد شو ار پرغمی زنده شو ار مرده‌ای
چشمه بجوشد ز تو چون ارس از خاره‌ای
نور بتابد ز تو گر چه سیه چرده‌ای
خضر بقایی شوی گر عرض فانیی
شادی دل‌ها شوی گر چه دل آزرده‌ای
کی بشود این وجود پاک ز بیگانگان
تا نرسد خلعتی دولت صدمرده‌ای
گفت درختی به باد چند وزی باد گفت
باد بهاری کند گر چه تو پژمرده‌ای
پیشتر آ پیشتر چند از این رهزنی
چون تو منی من توام چند تویی و منی
نور حقیم و زجاج با خود چندین لجاج
از چه گریزد چنین روشنی از روشنی
ما همه یک کاملیم از چه چنین احولیم
خوار چرا بنگرد سوی فقیران غنی
راست چرا بنگرد سوی چپ خویش خوار
هر دو چو دست تواند چه یمنی چه دنی
ما همه یک گوهریم یک خرد و یک سریم
لیک دوبین گشته‌ایم زین فلک منحنی
رخت از این پنج و شش جانب توحید کش
عرعر توحید را چند کنی منثنی
هین ز منی خیز کن با همه آمیز کن
با خود خود حبه‌ای با همه چون معدنی
هر چه کند شیر نر سگ بکند هم سگی
هر چه کند روح پاک تن بکند هم تنی
روح یکی دان و تن گشته عدد صد هزار
همچو که بادام‌ها در صفت روغنی
چند لغت در جهان جمله به معنی یکی
آب یکی گشت چون خابیه‌ها بشکنی
جان بفرستد خبر جانب هر بانظر
چون که به توحید تو دل ز سخن برکنی
شیردلا صد هزار شیردلی کرده‌ای
در کرم از آفتاب نیز سبق برده‌ای
چشم ببند و بکن بار دگر رحمتی
بشکن سوگند را گر به خدا خورده‌ای
بنگر کاین دشمنان دست زنان گشته‌اند
چونک در این خشم و جنگ پای خود افشرده‌ای
میل تو با کیست جان تا بشوم خاک او
چاکر آن کس شوم کش به کس اشمرده‌ای
ای تن آخر بجنب بر خود و جهدی بکن
جهد مبارک بود از چه تو پژمرده‌ای
خیز برو پیش دوست روی بنه بر زمین
کای صنم چون شکر از چه بیازرده‌ای
خواجه جان شمس دین مفخر تبریزیان
این سرم از نخل تست زانک تو پرورده‌ای
