بدون شك واقعه غدير نقش سرنوشتسازى در تعيين مسير آينده اسلام داشته است. واقعهاى كه طى آن پيامبر اسلام، صلّىاللَّهعليهوآله، مهمترين مأموريت خود را به انجام رساندند. مأموريتى كه انجام آن مساوى بود با تبليغ تمام رسالت و كوتاهى در مورد آن به منزله از بين رفتن زحمات چندين ساله پيامبر اكرم و بى نتيجه ماندن فداكاريهاى مسلمانان صدر اسلام محسوب مىشد.
يا ايها الرسول بلغ ما انزل اليك من ربك و ان لم تفعل فما بلغت رسالته و الله يعصمك من الناس ان الله لا يهدى القوم الكافرين(67)
ترجمه آيه
اى فرستاده ما آنچه را از ناحيه پروردگار بتو نازل شده برسان و اگر نكنى(نرسانى)اصلا پيغامپروردگار را نرساندى و خدا تو را از(شر)مردم نگه مىدارد زيرا خدا كافران را هدايت نمىفرمايد(بهمقاصدشان نمىرساند)(67).
«اين روز مبارك، از اعياد بزرگ اسلام است و بر حسب نصوص ما بالاترين عيد است و نكته‌اش هم اين است كه اين ادامه نبوت است. ادامه آن معنويت رسول الله(ص) است، ادامه آن حكومت الهي است. از اين جهت از همه اعياد بالاتر است و در اين روز سعيد يكي از چيزهايي كه وارد شده است، اين است كه بگوييم: «اَلْحَمدُ لِلّهِ الذَّي جَعَلَنا مِن الْمُتمسَّكينَ بِولايَةِ اَميرِالْمؤمنينَ وَ اهلِ بَيتِه.» تمسك به ولايت اميرالمؤمنين چي هست؟ يعني ما همين را بخوانيم و رد بشويم؟ آن هم تمسك به ولايت اميرالمؤمنين، نه تمسك به محبت اميرالمؤمنين(ع). تمسك به مقام ولايت يكي از معاني‌اش اين است كه در ظل (سايه) آن مقام ولايت باشيم، مقام ولايت كه مقام توليت امور بر مسلمين و مقام حكومت بر مسلمين است. وقتي كه حكومت الگو قرار داد اميرالمؤمنين(ع) را در اجراي حكومتش، اين تمسك كرده است به ولايت اميرالمؤمنين»
در كنار آيات و روايات بسيار، اساس مذهب تشيع را از دو حديث ميتوان دريافت: يكي، حديث ثقلين كه پيامبر در كمتر از نود روز، آن را در چهار مكان به مردم گوشزد كرد و ديگري، «حديث غدير.» پيامبر خدا(ص) درباره قرآن و عترت و نيز امامت و جانشيني بلافصل اميرمؤمنان، علي(ع) بسيار سفارش مي‌كرد و اين همه سفارش، نگراني آن حضرت را از آشوبي نشان ميداد كه امت اسلام پس از ايشان با آن روبهرو ميشد.
غدير، نام ديگر تشيع است؛ نه فراموش مي‌شود و نه كهنه مي‌گردد. غدير هميشه مانا و پوياست. با غدير زندگي معنوي معنا مي‌گيرد و سرچشمه فضايل، جاري مي‌شود. دنياي اسلام، صفا و معنويت را وامدار عيدالله است. پهلوان غدير، نخستين پيرو آيين محمدي، از كودكي يكتاپرست بود و هرگز به بت‌پرستي آلوده نشده است. او داراي دانش برتر و شجاعت در راه خدا بود، همواره تسليم اوامر الهي بود، با دشمنان خدا جهاد مي‌كرد. مردم را به شباهت با قرآن در گفتار و عمل فرا مي‌خواند؛ او پيشواي پرهيزگاران است. در طول تاريخ، جريان غدير روزبه‌روز بالند‌ه‌تر و تازه‌تر گشته است.
پس از واقعه غدير، جزئيات و فلسفه اين حماسه هماره در جان و دل دوستداران علي(ع) نقش بسته بود و مدافعان غدير، گاه و بي‌گاه در دفاع از حريم ولايت، شكوه غدير را به رخ مخالفان مي‌كشيدند. نخستين مدافع اين راه، برترين بانوان جهان، حضرت فاطمه(س) بود و پس از او، امام حسن مجتبي(ع) و عمار ياسر و ديگران بودند.
و اينك غدير سرزنده‌تر و ماناتر، بر بام گيتي مي‌درخشد و هنوز هم، نواي ملكوتي «مَنْ كُنْتُ مُولاهْ فَهَذا عَليٌ مَولاه» در ناي تاريخ مي‌پيچد و همگان را به جشن ولايت فرا مي‌خواند. در اين سير نوراني، پژوهشگر ارجمند آقاي سيدحسين اسحاقي ره توشه برنامه‌سازان ارجمند را فراهم آورده است. اميدواريم كه به شايستگي از اين اثر استفاده شود.
تاريخ اسلام، شگفتيها و رويدادهاي بسياري به‌خاطر دارد. هنوز تصوير پيامبر اسلام كه دست در دست علي بر بام بلند غدير، در برابر ديدگان منتظر مردمان ايستاده است، بر تارك تاريخ مي‌درخشد.
أَفَمَن يَهْدِي إِلَي الْحَقِّ أَحَقُّ أَن يُتَّبَعَ أَمَّن لاَّ يَهِدِّيَ إِلاَّ أَن يُهْدَي فَمَا لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ.[1]
آيا آن كه خلق را به راه حق رهبري مي كند، سزاوارتر به پيروي است يا آنكه نمي كند، مگر آنكه خود هدايت شود. پس شما مشركان را چه شده است و چگونه چنين قضاوت باطل مي كنيد؟
مقدمه
سال دهم هجرت كه مسلمانان همراه پيامبر اكرم(ص) مراسم حج را به پايان رساندند و آن سال، بعدا «حجة الوداع» نام گرفت، پيامبر اكرم(ص) عازم مدينه گرديد.
در جهان بيني توحيدي، مقام تشريع و قانون گذاري اصالتا از آن خدا است. قرآن كريم ميفرمايد: «اِنِ الْحُكْمُ اِلاّ لِلّهِ»(1)؛ «حكم و فرمان مخصوص خداوند است.» و حق تعيين پيامبر نيز كه سفير الهي است از آن حق تعالي است كه «اَللّهُ اَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسالَتَهُ»؛(2) «خدا داناتر است كه رسالت خويش را در كجا قرار دهد.»
چهره درخشان حضرت على(ع) در تاريخ اسلام چنان پرفروغ است كه كمتر كسى را مى توان يافت كه از نقش على(ع) در صدر اسلام و قرب او در نزد پيامبراسلام(ص) اطلاعى نداشته باشد. همه مورخين و محدثين اذعان دارند كه على(ع) در اوان نوجوانى در دامان پيامبر(ص) پرورش يافت و على(ع) عطيه اى بود از خاندان ابوطالب(ع) در عصر فقر و مكنت, براى پيامبر; تا اين كه خداوند زمينه رشد و نمو على(ع) را در خانه پيامبر بدين طريق فراهم نمود و از سن ده سالگى به طور مستقيم تحت تربيت كامل ترين انسان عصر قرار گرفت.
در دوره حاكميت على بنابىطالب(ع) اتفاقا روز عيد غدير با جمعه مصادف شد. مسلمانان حضور چشمگيرى پيدا كردند و آن حضرت براى اقامه نماز جمعه و خواندن خطبههاى آن در برابر مردم قرار گرفت. حسين بنعلى(ع) مىگويد: پنج ساعت از روز گذشته بود[قبل از اذان ظهر]، كه پدرم خطبهها را آغاز كرد. او نخست به حمد و ثناى حضرت حق پرداخت، صفات ربوبىاش را برشمرد، حاكميت مطلق را از آن وى دانست، نعمتهايش را مورد توجه قرار داد و بعد خطاب به مردم فرمود: خداوند تعالى امروز دو عيد بسيار بزرگ [جمعه و غدير] را براى شما در يك زمان قرار داده است؛ دو عيدى كه هر يك فلسفه وجودى ديگرى را تكامل مىبخشدو به وسيله هر يك هدايت در ديگرى اثر مىبخشد... سپس فرمود: توحيد و ايمان به يگانگى خداوند پذيرفته نمىشود مگر با اعتراف به نبوت پيامبرش محمد(ص) و دين و شريعت محمد(ص) پذيرفته نمىشود مگر با قبول ولايت امر كسى كه خدا فرمان ولايتش را داده است؛ و همه اين امور سامان نمى پذيرد مگر بعد از توسل و تمسك به اهل ولايت.
