خوش آمدید

دكمه‌هاي هدايت (navigation) و نوار آدرس بار آن به اندازه كافي، درشت و خوانا بوده و متن و عكس‌ها روي خود صفحات وب بايد به صورت دستي توسط كاربر بزرگنمايي شوند كه خود باعث دردسر است. در هر حالت، بزرگنمايي در براوزرهاي مدرن امروزي به‌خودي خود آنچنان آسان است كه مرورگر همراه سخت‌افزار را بلا مصرف مي‌كند. برنامه نرم‌افزاري ذره‌‌بين (screen-magnifier software) كمي از مرورگرش بهتر بوده، راه ساده‌اي را به وسيله استفاده از دكمه‌هاي وظيفه و نمايش جهت كه در ذره‌بين پيش‌فرض ويندوز گنجانده نشده‌اند براي كنترل سطوح مختلف درشت‌نمايي ارائه مي‌دهد. اين صفحه كليد از اندازه‌اي كامل (full size) برخوردار نبوده و دكمه‌هاي كم‌عمق آن براي تايپ كردن طولاني مدت در سطحي پايين‌تر از ايده‌آل قرار دارند، اما جهت تايپ كردن معمولي در زمان‌هاي كوتاه، به اندازه كافي راحت هستند.

يك ماوس صفحه لمسي بالشتكي كه در قسمت پاييني صفحه كليد استقرار يافته و اگر شما به استفاده از ماوس‌هاي صفحه لمسي لپ‌تاپ‌ها عادت داشته باشيد، اين يكي نيز مانند آنها داراي كاركردي آسان است. دكمه‌هاي چپ و راست ماوس كمي كوچك بود، اما از قابليت‌ها و وظايفي چون كليك راست با ضربات آهسته 3 انگشت و كليك چپ با استفاده از ضربه آهسته يك انگشت به آساني و هوشمندانه پشتيباني مي‌كنند. ZDTV زوم صفحه كليد بيسيم تركيب شده با يك ماوس صفحه لمسي است كه كنترل رايانه را هنگامي كه با آن فاصله داريد، بسيار آسان ساخته و اگر نرم‌افزار همراه آن را نصب و استفاده كنيد، براي تماشاي تصوير رايانه‌تان روي صفحه نمايش تلويزيون LCD اچ‌دي اتاق پذيرايي منزلتان ايده‌آل است.

در اين مقاله قصد داريم يكي از ويژگي‌هاي جديد نسخه 3م از ASP.NET MVC را معرفي كنيم، ويژگي‌اي كه مي‌توان گفت يكي از بهترين و كاربردي‌ترين‌ها براي برنامه‌نويسان ASP.NET است. اين ويژگي Razor Syntax نام دارد. اين ويژگي علاوه بر پايين آوردن كد‌هاي نوشته شده براي يك صفحه، يك كد تميزتر نسبت به ASP.NET Syntax ارائه مي‌دهد. به آن بخشي كه در رندر كردن صفحات استفاده مي‌شود View Engine مي‌گويند. Razor يك View Engine جديد براي رندر كردن صفحات سمت سرور در ASP.NET است.

«ul»

@foreach (BlogModels.Post post in Model) {

«li»

«h2»@post.Title.«/h2»

«br /»

«h3»

«ul»

@foreach (BlogModels.Comment comment in post.Comments) {

«li»@comment.Text.«/li»

}

«/ul»

«/h3»

«/li»

}

«/ul»

همان طور كه در كد بالا مشخص است مي‌توانيد به راحتي كد سمت سرور و كد HTML مورد نظر را در يك قطعه كد بنويسيد و خود View Engine عمل تشخيص را انجام مي‌دهد. نكته قابل توجه در كد بالا خط 4م است بعد از post.Title@ يك نقطه گذاشته شده، خود View Engine تشخيص مي‌دهد كه اين نقطه جزئي از كد سمت سرور است يا قرار است به صورت يك متن در html توليد شده وجود داشته باشد. در اين View Engine ديگر خبري از هدر‌هاي صفحات asp.net نيست! ديگر براي استفاده از مسترپيج نيازي نيست كه يك سري ContentPlaceHolder قرار دهيد يا در خود صفحه مسترپيج صراحتا اعلام كنيد كه محتواي صفحه كه قرار است تكرار شود چي هست و محتواي اختصاصي در كجا قرار دارد. براي اين كار كافي است تابع RenderBody را فراخواني كنيد. براي مثال دو قطعه كد زير را مقايسه كنيد:

«asp:Content ID=Content2 ContentPlaceHolderID=»MainContent runat»=»server»»

«/asp:Content»

«div id=main»

@RenderBody()

«div id=footer»

«/div»

«/div»

اولي بر مبناي ASP.NET View Engine است و دومي با Razor View Engine، خب تفاوت‌ها كاملا مشخص هستند، مزيت اصلي Razor View Engine توليد كد خواناتر و تميزتر است و هر كسي با يك مقدار آشنايي با گرامر آن مي‌تواند يك صفحه View درست كند. بسيار خب قدري ويژگي‌هاي گرامري Razor را بررسي كنيم.

در حلقه‌هاي تكرار نياز است كه يك مقدار كد html به صورت تكراري در صفحه نمايش داده شود. مثلا فهرست آي‌تم‌هاي موجود در يك سبد خريد در ASP.NET به صورت زير است.

«% foreach(var item in items) {%»

«span»«%: item.Prop %»«/span»

در Razor به صورت زير است:

@foreach(var item in items) {

«span»@item.Prop«/span»

}

ASP.Net:

«% if (foo) { %»

Plain Text

«% } %»

Razor:

@if (foo) {

«text»Plain Text«/text»

}

ASP.NET

«%--

This is a server side

multiline comment

--%»

Razor:

@*

This is a server side

multiline comment

*@

در اين مقاله سعي شد مقدمه‌اي در مورد Razor View Engine و Razor Syntax‌ توضيح داده شود، اما براي مطالعه بيشتر آن مي‌توانيد از لينك‌هاي زير استفاده كنيد:

براي اين كار از ابزار كمان (كليد ميانبر L) استفاده مي‌كنيم كه عملكردي مشابه ابزار خودكار (كليد ميانبر P) دارد. براي اين كار بايد دور هر بخشي را كه مي‌خواهيم به رنگ خاصي در بيايد، انتخاب كنيم و سپس از طريق منوي Edit -» Fill آن را به رنگ دلخواه خود درآوريم. اين روش هر چند سريع است،‌ اما دقت كافي ندارد و بعضا از روش ديگري كه در ادامه خواهيم گفت، حوصله بيشتري نياز دارد.

براي روش دوم، ابزار قلم‌مو (كليد ميانبر B) را انتخاب كنيد، يك لايه جديد روي تصوير ايجاد كرده و Blending Mode آن را Color قرار دهيد. لايه خالي را گزينش كرده و سپس رنگ دلخواه خود را انتخاب كنيد. حالا بخشي از تصوير را كه مي‌خواهيد رنگ شود، با ابزار قلم‌مو رنگ كنيد. مشاهده خواهيد كرد كه رنگ ايجاد شده، به‌صورت شفاف است و فقط به جنس زير خود (تصوير سياه و سفيد) رنگ مي‌دهد و كاملا آن را نمي‌پوشاند.

نكته‌اي كه بايد به آن توجه داشته باشيد اين است كه اگر رنگي را انتخاب كنيد، هنگام رنگ‌آميزي كمي روشن‌تر به نظر مي‌آيد، بنابراين بهتر است براي به‌دست‌آوردن بهترين رنگ، رنگ‌هاي كمي تيره‌تر را انتخاب كنيد و تا حد امكان دقيق باشيد. هر كجا كه به اصطلاح از خط خارج شديد، مي‌توانيد از ابزار پاك‌كن استفاده كرده و آن بخش را پاك كنيد.

اگر رنگ انتخاب شده خيلي غليظ است و چشم را مي‌زند، مي‌توان Opacity (شفافيت) لايه را كم كرد. با كم كردن شفافيت از شدت رنگ كاسته مي‌شود.

بهتر است براي هر رنگ، يك لايه جديد با مشخصات گفته شده ايجاد كنيد تا رنگ‌ها با يكديگر تركيب نشده و دقت لازم براي هر رنگ اعمال شود.

براي جزئيات بيشتر از ابزار ذره‌بين (كليد ميانبر Z) استفاده كنيد تا جزئيات ريز و كوچك را هم پوشش دهيد. به عنوان مثال، چشم‌ها همواره يكي از نقاطي هستند كه رنگ‌آميزي آنها نياز به دقت دارد چراكه ممكن است سفيدي چشم به رنگ ديگري در بيايد و شخص، مريض به نظر برسد.

همچنين در نظر داشته باشيد كه رنگ ممكن است در ابتدا قشنگ به نظر برسد، اما بعد از نشستن روي كار خودش را نشان مي‌دهد و بعضا نياز است ميزان رنگ، نور يا شفافيت آن كم يا زياد شود، براي تنظيم دقيق‌تر هر رنگ مي‌توانيد با فشردن كليد تركيبي Ctrl+U مي‌توان ابزار Hue/Saturation را باز كنيد و رنگ دلخواه را دقيقا به دست آوريد. در پنجره باز شده، نوار اول، رنگ را نشان مي‌دهد، نوار دوم، شدت رنگ و سوم روشني رنگ را تنظيم مي‌كند.

ريشه مراكز داده به اتاق‌هاي بزرگ رايانه در اوايل شكل‌گيري صنعت رايانه برمي‌گردد. نگهداري و بهره‌برداري از رايانه‌هاي اوليه بسيار پيچيده بود و غالبا به محيط خاص نياز داشت. كابل‌هاي بسياري جهت ارتباط اجزا با يكديگر نياز بود كه روش‌هاي خاصي را براي مديريت و ساماندهي اين وضعيت طلب مي‌كرد. مفاهيمي چون تجهيزات قابل نصب در Rack، كف كاذب و كانال كابل در اين دوران شكل گرفت. امنيت بسيار مهم بود چراكه رايانه‌ها بسيار گران بودند و اغلب براي مصارف نظامي مورد استفاده قرار مي‌گرفتند.

در دهه 80 ميلادي استفاده از رايانه‌هاي شخصي و كوچك كه نياز به شرايط محيطي خاصي نداشتند رواج يافت و تقريبا در هر مكاني بدون توجه به عوامل محيطي از اين سيستم‌ها استفاده مي‌شد. با جدي شدن استفاده از رايانه‌ها در شركت‌ها، كنترل منابع رايانه‌اي به بحثي جدي مبدل شد. در دهه 90 ميلادي و زمان پيدايش معماري Client-Server، ميكروكامپيوترها ـ‌ كه امروزه به آنها سرور مي‌گوييم ـ به اتاق‌هاي كامپيوتر قديمي راه يافتند.

رشد و توسعه مراكز داده به زمان تجاري‌شدن اينترنت ـ سال‌هاي 90 تا 95 ميلادي ـ‌ بازمي‌گردد. شركت‌ها ارتباطات اينترنتي پرسرعت و بدون وقفه را خواستار بودند، اما بسياري از شركت‌هاي متوسط و كوچك از پس مخارج اين حضور برنمي‌آمدند. اين موضوع باعث شد مجموعه‌هايي بسيار بزرگ تحت عنوان «مراكز داده اينترنتي» توسط شركت‌هاي سرويس‌دهنده ايجاد شده و به سايرين خدمات ارائه كنند.

از سال 2007 ميلادي به بعد، طراحي، ساخت و بهره‌برداري از مراكز داده شكل و شمايل منظمي به خود گرفت. اسناد استاندارد از مراجع معتبر نظير انجمن صنعت مخابرات (TIA)‌ نيازمندي‌ها در طراحي مراكز داده را مشخص مي‌كند. سير تكامل در مراكز داده هنوز ادامه دارد و موضوعاتي چون ايجاد مراكز داده سازگار با محيط زيست مطرح شده است.

به طور كلي ساخت و بهره‌برداري از مراكز داده بسيار هزينه‌بر است. براي مثال براي مركز داده جديد Amazon.com در ايالت ارگون ايالات متحده با مساحتي حدود 11 هزار مترمربع 100 ميليون دلار هزينه پيش‌بيني شده است.

امروزه قسمت عمده فعاليت‌ها در سازمان‌ها و شركت‌ها، وابسته به IT مي‌باشد. يكي از مهم‌ترين دغدغه‌ها، تداوم كسب و كار يك شركت است. شركت‌ها براي ادامه فعاليت‌ها وابسته به اطلاعات هستند. اگر قسمتي از سيستم اطلاعاتي دچار نقص شود فعاليت شركت مختل يا متوقف خواهد شد. بنابراين وجود زيرساخت مطمئن جهت فعاليت سيستم‌هاي اطلاعاتي كه پايه و اساس كسب و كار يك شركت است حياتي مي‌باشد. هر اقدامي در جهت كاهش احتمال اختلال ضروري است. امنيت اطلاعات نيز از اهميت ويژه‌اي برخودار است و به همين دليل مراكز داده محيط امني را ايجاد مي‌كنند كه احتمال هر گونه رخنه امنيتي را به حداقل مي‌رساند.

يك مركز داده بايد استانداردهاي بالايي را براي يكپارچگي و عملكرد سرورهايي كه در آن ميزباني مي‌شوند را داشته باشد. اين استانداردها شامل شرايط محيطي، ارتباطات داده‌اي ـ با اينترنت و ساير شبكه‌ها ـ و برق مي‌شود.

انجمن صنعت مخابرات (TIA)‌ نوعي رده‌بندي را جهت مراكز داده تعريف كرده است كه امروزه به صورت يك استاندارد مورد قبول قرار گرفته است. اين استاندارد، مراكز داده را براساس دسترس‌پذيري (Availability)‌ در 4 رده‌ تقسيم‌بندي كرده است.

رده يك (Tier1):‌ مركز داده ابتدايي

اولين سطح در نظر گرفته شده براي يك مركز داده مي‌باشد. در اين سطح مركز داده مستعد اختلال و وقفه بر اثر فعاليت‌هاي برنامه‌ريزي شده يا غيرمترقبه است. سيستم برق و سرمايش به صورت كاملا ساده در نظر گرفته مي‌شود و ممكن است از كف كاذب، UPS و ژنراتور استفاده نشود، اما در هر صورت براي كسب حداقل استاندارد، اين گونه مراكز داده بايد پايداري در حد 674/99 درصد داشته باشند. به عبارت ديگر حداكثر 29 ساعت در سال اختلال در سرويس‌دهي و وقفه قابل قبول است.

طبق اين استاندارد معمولا به 3 ماه زمان جهت ساخت مركز داده با اين رده نياز است.

رده 2 (Tier 2)‌: مركز داده با اجزاي افزونه

در اين رده با وجود استفاده از يك خط تامين برق، از تجهيزاتي با قابليت تحمل خرابي N+1 در سيستم توزيع برق و سرمايش استفاده مي‌شود. N+1 به اين معني است كه به ازاي هر تعداد از يك مولفه نظير UPS يك دستگاه به عنوان سيستم پشتيبان در نظر گرفته شده است. در صورت خرابي هر يك از اين مولفه‌ها اختلالي در سرويس‌دهي به وجود نخواهد آمد، اما به دليل تامين برق از يك منبع در صورت بروز اختلال در تامين برق كل مجموعه دچار مشكل خواهد شد. حداقل پايداري اين رده از مراكز داده 741/99 در نظر گرفته شده است كه معادل 22 ساعت قطعي سرويس در سال مي‌باشد. ساخت مركز داده با اين استاندارد 3 تا 6 ماه زمان نياز دارد.

اكثر مراكز داده اينترنتي (Internet Data Centers)‌ در اين رده قرار مي‌گيرند.

رده 3 (Tier 3)‌: مركز داده با قابليت نگهداشت همزمان

اين رده امكان ادامه فعاليت در حين انجام فعاليت‌هاي اصلي مربوط به نگهداري مانند تعمير خط تامين برق را فراهم مي‌آورد. در اين كلاس علاوه بر رعايت تمام نكات رده قبلي وجود چند منبع تامين نيرو ضروري است. هر منبع تامين برق بايد بتواند به تنهايي كل مصرف مجموعه را جوابگو باشد. همچنين سخت‌افزارها بايد به نحوي باشند كه انجام فرآيندهاي نگهداشت هيچ اختلالي در سرويس‌دهي ايجاد نكند. پايداري اين رده 982/99 درصد است و قطعي سرويس در اين گونه مراكز داده نبايد از 96 دقيقه در سال تجاوز نمايد. ساخت اين گونه مراكز داده ممكن است تا 20 ماه زمان نياز داشته باشد. اغلب شركت‌هاي بزرگ جهت فعاليت‌هاي سازماني خود مراكز داده‌اي با رده 3 ايجاد مي‌كنند.رده 4 (Tier 4):‌ مركزداده با تحمل خرابيبالاترين رده و البته پرهزينه‌ترين. تمام موارد ذكر شده در رده 3 به همراه تجهيزاتي با افزونگي(1+N)2. براي رسيدن به عدد 995/99 درصد در دسترس‌بودن يا به عبارت ديگر تنها 24 دقيقه قطعي در سال نياز است از تجهيزات و روش‌هاي ويژه استفاده شود. هزينه اين گونه مراكز داده سرسام‌آور و نگهداري آن بسيار مشكل است. ايجاد اين گونه مجموعه‌ها به بيش از 20 ماه زمان نياز دارد و به نظر مي‌رسد تنها شركت‌هاي بزرگ و دولت‌ها جهت مقاصد نظامي توان ايجاد چنين مراكزي را داشته باشند.

جالب است بدانيد تعداد سرورها در مراكزداده ايالات متحده در سال 2003 ميلادي حدود 6/5 ميليون بوده است كه در سال 2007 و طي 4 سال به 8/11 ميليون حدود بيش از 2 برابر رسيده است. ميزان انرژي مصرفي در مراكز داده بيش از ميزان انرژي مصرفي كل تلويزيون‌ها در آمريكاست. طبق يك گزارش ارائه شده به كنگره، مراكز داده حدود 5/1 درصد برق توليد شده در آمريكا را مصرف مي‌كنند يعني بيش از 5/4 ميليارد دلار در سال هزينه برق مصرفي سرورهاست. اين اعداد و ارقام باعث شده است طراحان و توليدكنندگان به فكر توليد تجهيزات با كارايي بالاتر و مصرف كمتر باشند.

به نظر مي‌رسد در ايران بحث مراكز داده در دهه 70 و با جدي‌شدن استفاده از خدمات رايانه‌اي در بانك‌ها مطرح شده باشد. از ابتداي دهه 80 چند شركت خصوصي جهت راه‌اندازي مركز داده اينترنتي اقداماتي را آغار كردند. ايجاد مراكز داده اينترنتي براي كشور يك ضرورت است و به حمايت‌هاي جدي دولت نياز دارد. در آينده‌اي نزديك در رويكردي ويژه به طور مفصل بحث مراكز داده در كشور مطرح و بررسي خواهد شد.