به غیر از آبریزش بینی و آلرژی و برخی سرماخوردگیهای فصلی، بهار گاهی بیماریهای خشنتری هم در خود دارد. بیماریهایی که ممکن است شما را راهی بیمارستان یا اگر کمی ضعیف باشید راهی آن دنیا کند. بیماریهایی که خیلی آسان فرد را درگیر میکنند و خیلی سخت دست از سرش برمیدارند. باهم برخی از این بیماریهای کشنده را مرور میکنیم.
تب مالت
Malta fever
تب مالت یا بروسلوز از معروفترین بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان است.این بیماری عفونی همانقدر که در دامها ایجاد خطر میکند، در انسانها هم میتواند با تحتتاثیر قرار دادن اعضای خونساز بدن مانند مغز استخوان، گرههای لنفاوی و کبد و طحال باعث ایجاد بیماری شود. در فصل بهار به خاطر بارندگی فراوان، محیط مرطوب زندگی دامها و آلودگی آنها امکان انتقال این بیماری به شیر دامها وجود دارد و افرادی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با این محصولات سروکار دارند ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. تب و لرز متناوب، خستگی، سردرد، تورم غدد لنفاوی، کمردرد، دردعضلانی، افسردگی و کاهش وزن از علائم اولیه این بیماری هستند که به تدریج با عدم درمان و گسترش عفونت به ارگانهای حیاتی، باعث مرگ فرد میشوند. در صورت شک به بیماری تب مالت حتما باید فرد در بیمارستان بستری شود و با آنتیبیوتیک و داروهای کورتونی تحت درمان قرار بگیرد. مصرف نکردن محصولات آلوده و غیرپاستوریزه، استفاده از دستکش و وسایل ایمنی هنگام تماس با حیوانات از اقدامات لازم برای پیشگیری از این بیماری کشنده است.
آبله مرغان
chickenpox
ویروس آبله مرغان در همه مواقع سال وجود دارد اما در فصل بهار که بیماریهای تنفسی بیشتر میشود، این ویروس سرعت انتقال بیشتری پیدا میکند. این بیماری عفونی، یک روز بعد از ورود ویروس به بدن با بیحالی، بیاشتهایی و سردرد خود را نشان میدهد و سپس بعد از چند روز علائم معروف پوستی به صورت وزیکولها و جوشهای قرمز رنگ خارشداری که بیشتر روی شکم و صورت هستند، ایجاد میشود. مدتی طول میکشد تا ویروس سیر طبیعیاش را در بدن داشته باشد و از بین برود، اما در این فاصله درصورتی که فرد از نظر سیستم ایمنی ضعیف باشد یا در بعضی موارد خاص که ویروس به بافت مغز یا غشاي اطراف آن نفوذ پیدا کند، ممکن است عوارض شدیدی برای فرد ایجاد شود. التهاب مفصل در این بیماری باعث مرگ نمیشود اما آنسفالیت یا همان عفونت مغز و میوکاردیت یا التهاب عضله قلب در مبتلایان به آبله مرغان میتواند جان بیمار را هم تهدید کند. عفونت شدید تنفسی هم در بزرگسالانی که به این بیماری مبتلا میشوند بیشتر دیده میشود. با این همه در اغلب موارد نیاز به درمان خاص ضد ویروسی نیست و درمانها بیشتر برای برطرف کردن علائم انجام میشوند. اما بیماران بدحال باید تحتنظر باشند تا در صورت ایجاد عوارض شدید، با اقدامات لازم عفونت ارگانهای حیاتیشان کنترل شود. آبله مرغان معمولا بعد از ۷ تا ۸ روز خودبه خود درمان میشود و خوشبختانه یک ایمنی همیشگی نسبت به این بیماری در فرد بهوجود میآید، اما در فصل بهار که این بیماری شیوع بیشتری دارد، باید بیشتر نگران یک خارش پوستی ساده بعد از تب و بدن درد بود. به غیر از آبله مرغان، بیماریهای ویروسی دیگری مانند سرخک و سرخجه هم با علائم و مکانیسمهای مشابه، میتوانند گاه باعث عوارض شدید و حتی مرگ بیمار شوند. البته شیوع این بیماریها نسبت به آبله مرغان، بسیار کمتر است.
تب یونجه
hay fever
بوی بهار همیشه هم خوب نیست، بوی علف تازه اصلاح شده، بوی گرده گلها و بوی درختان و گیاهان که در بهار همه جا سرحالتان میکند، ممکن است یک وقتهایی هم باعث افتادن از آن ور بام شود. تب یونجه، واکنش حساسیتی شدید به این مواد حساسیتزاست که در هوا وجود دارد. وارد شدن این مواد به چشمها، بینی، سینوسها، گلو و مسیر تنفسی باعث آلرژی شدید تنفسی و حتی مرگ میشود. بسیاری از آلرژیهای فصلی در بهار، تنها با خارش گلو، اشکریزی و آبریزش بینی و گاهی خستگی و خواب آلودگی خود را نشان میدهند، اما تب یونجه، وقتی است که این حساسیتها شدیدتر و زیادتر شود، در این صورت گرفتگی بینی، خارش در سقف دهان، خس خس سینه، حملات آسم، عفونت ریه ناشی از انباشت این مواد حساسیتزا و باکتریهای همراه آنها در مسیر هوایی بسته شده ممکن است عوارض شدیدی را به دنبال داشته باشد. تب یونجه بیشتر در بهار و تابستان شیوع دارد و گرده گلها و درختان به خاطر ریزتر بودن و ورودشان به عمقیترین قسمتهای تنفسی، دلیل اصلی ایجاد این بیماری هستند؛ اگرچه قارچها، گردو غبار، حیوانات خانگی و دود سیگار هم بر این بیماری تاثیر دارند. اجتناب از مواجهه با مواد آلرژیزا، اصلیترین روش مقابله با تب یونجه است، اما در صورت ایجاد بیماری، فرد حتما باید در بیمارستان با انواع داروهای آنتیهیستامینی، کورتونی و بقیه داروهای ضدحساسیت درمان شود. به غیر از تب یونجه، بقیه بیماریهای آلرژیک فصل بهار هم میتوانند باعث آزار فرد شوند اما احتمال مرگ و میر ناشی از آنها بسیار ناچیز است.
اسهال
Diarrhea
فصل بهار و درکل هر تغییر فصلی، زمان مناسبی برای شیوع بیماریهای ویروسی است. آلرژیها و سرماخوردگیها باعث میشوند این ویروسها که در همه سال حضور دارند بیشتر انتقال پیدا کنند، اگرچه بعضی از این ویروسها، در هوای بهاری و گرمتر شدن هوا، امکان فعالیت بیشتری پیدا میکنند. یکی از این بیماریها، گاستروآنتریت ویروسی است. این بیماری که در ابتدا خود را به صورت یک سرماخوردگی شدید یا آنفلوآنزا نشان میدهد، علاوه بر علائم شایع آنفلوآنزا علائم اختلالات گوارشی مانند اسهال و استفراغ را هم به همراه دارد. عدم تحمل مایع و استفراغهای جهنده شدید در همان روزهای اول درمان و سپس اسهال و شل کار کردن شکم تا چندین روز بعد، نشانه یک گاستروآنتریت ویروسی است که دورهاش از 3 روز تا 3 هفته ممکن است تغییر کند. درمان اصلی در این بیماری، درمان نگهدارنده است. داروهای تببر، داروهای ضدتهوع و ضد اسهال برای درمان علائم میتوانند کمککننده باشند. مصرف مایعات به صورت مناسب، متعادل و خوردن غذاهای گرم و مقوی به زودتر تمام شدن دوره بیماری کمک میکند. در کودکان و سالمندان و در بعضی افراد که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، گاستروآنتریت ویروسی ممکن است باعث مرگ شود.
فاویسم
favism
شمالیها نام فاویسم را زیاد شنیدهاند، به این دلیل که هم ژن این بیماری در مناطق شمالی ایران بیشتر است و هم گیاهی که باعث بیماری میشود، در شمال کشور بیشتر وجود دارد. فاویسم همان بیماری حساسیت به باقلاست؛ اما در واقع در این افراد یک نقص ژنتیک کمبود نوعی آنزیم وجود دارد که باعث حساسیت بیرویه گلبول قرمز نسبت به عوامل خاصی میشود. در این افراد عمر گلبولهای قرمز کوتاهتر از بقیه است و به همین دلیل ممکن است دچار کمخونی یا زردی هم باشند. زردی، کم خونی و شوک ناشی از تخریب یکباره گلبولهای قرمز بر اثر آلرژی باقلا ممکن است در افراد مبتلا به فاویسم باعث مرگ شود. به دلیل اینکه فاویسم درمان خاصی ندارد، افراد مبتلا باید در فصل بهار کاملا مراقب مواجهه با این گیاه باشند. حضور ناگهانی در مزرعه باقلا یا خوردن باقلای خام، میتواند باعث ایجاد شوک و همولیز یا همان تجزیه ناگهانی گلبولهای قرمز در فرد شود. درمان فاویسم در مراحل اولیه مایع درمانی و رقیق کردن غیرمستقیم خون است. استفاده از داورهای ضد حساسیت هم برای کنترل علائم آلرژی مناسب است اما درصورتی که فاویسم شدید همراه با زردی حاد ایجاد شد، خون فرد باید تعویض شود. داروهای لازم هنگام تعویض خون هم باید تحت نظر پزشک و در بیمارستان به فرد تزریق شود.
