پولیپ بینی می تواند در هر سنی وجود داشته باشد، اما بیشتر در جوانان و میانسالان وجود دارد.
علائم پولیپ بینی
پولیپ های کوچک بینی، علامتی ندارند. هرچه این پولیپ ها بزرگ تر شوند، علائم آشکارتر می گردد.
ممکن است این علائم مربوط به سینوزیت مزمن باشد و پولیپ بینی وجود نداشته باشد.
علائم شایع عبارتند از:
- آبریزش بینی
- گرفتگی مداوم بینی
- آبریزش از قسمت عقب بینی
- کاهش و یا از دست دادن حس بویایی
- از دست دادن حس چشایی
- درد صورت و سردرد
- درد دندان های بالایی
- احساس فشار در بالای پیشانی و صورت
- خرناس کردن
- خارش اطراف چشم ها
هر گونه شرایطی که باعث بدتر شدن التهاب مزمن در راه هوایی و یا سینوس ها گردد از قبیل عفونت ها و یا آلرژی ها، باعث پیشرفت پولیپ بینی می گردد
علل پولیپ بینی
دانشمندان هنوز علت ایجاد پولیپ بینی را به طور کامل نمی دانند. هنگام داشتن پولیپ، التهاب در غشای مخاطی بینی و سینوس ها بوجود می آید.
برخی شواهد نشان داده که افراد مبتلا به پولیپ بینی، دارای پاسخ های ایمنی متفاوت هستند و مواد شیمیایی مختلفی در غشای مخاطی بینی نسبت به افراد بدون پولیپ بینی دارند.
پولیپ بینی ممکن است در هر جایی از سینوس ها و یا راه های هوایی تشکیل شود، اما اغلب آنها در نزدیک چشم ها، بینی و استخوان های چانه قرار دارند.
عوامل خطر پولیپ بینی
هر گونه شرایطی که باعث بدتر شدن التهاب مزمن در راه هوایی و یا سینوس ها گردد از قبیل عفونت ها و یا آلرژی ها، باعث پیشرفت پولیپ بینی می گردد.
عوامل تشدید کننده پولیپ بینی عبارتند از:
- آسم که موجب التهاب و انقباض راه های هوایی می شود.
- آلرژی به آسپیرین و یا ضددردها نظیر: ایبوپروفن و ناپروکسن
- آلرژی نسبت به قارچ های موجود در هوا
- فیبروز سیستیک : تولید و ترشح مخاط ضخیم و چسبنده از غشاهای بینی و سینوس ها.
- سندروم چرگ اشتراوس ( Churg-Strauss Syndrome) باعث التهاب عروق خونی می شود.
- سابقه خانوادگی ابتلا به پولیپ بینی
- تغییرات ژنتیکی خاص در ارتباط با عملکرد سیستم ایمنی
عوارض پولیپ بینی
- آپنه خواب : در طی خواب، تنفس قطع و وصل می شود.
- آسم
- سینوزیت
- عفونت کاسه چشم
- مننژیت : التهاب مایعات اطراف مغز و نخاع
- آنوریسم و لخته شدن خون
داروها و جراحی برای درمان پولیپ بینی به کار می روند، اما این درمان ها موقتی هستند، زیرا پولیپ ها بعد از درمان، دوباره می توانند تشکیل شوند
راه های تشخیص پولیپ بینی
- آندوسکوپی بینی
- با سی تی اسکن و MRI (ام آر آی) اندازه و محل پولیپ مشخص می شود.
- تست آلرژی : برای تشخیص اینکه ایا آلرژی باعث التهاب مزمن گردیده است یا نه.
- آزمایش برای تشخیص فیبروز سیستیک (فیبروز کیستی) : اگر کودک مبتلا به پولیپ بینی باشد، آزمایش فیبروز سیستیک انجام می شود.
درمان پولیپ بینی
هدف از درمان عبارت است از کاهش اندازه و یا تعداد پولیپ ها.
داروها و جراحی برای درمان به کار می روند، اما این درمان ها موقتی هستند، زیرا پولیپ ها بعد از درمان، دوباره می توانند تشکیل شوند.
1- داروها
- اسپری کورتیکواستروئید بینی برای کاهش التهاب
- کورتیکواستروئید خوراکی ممکن است به تنهایی و یا همراه با اسپری کورتیکواستروئید تجویز شود.
- کورتیکواستروئید تزریقی که مستقیما به پولیپ ها تزریق می شود.
- آنتی هیستامین برای درمان آلرژی
- آنتی بیوتیک برای درمان عفونت های مزمن
2- جراحی
اگر درمان های بالا موفقیت آمیز نبود، پزشک جراحی را توصیه می کند.
جراحی به دو روش انجام می شود:
- پولیپ اکتومی : پولیپ های کوچک بینی را توسط دستگاهی با مکش مکانیکی می توان برداشت.
- جراحی آندوسکوپی سینوس : جراح یک لوله کوچک به همراه یک دوربین را در سوراخ بینی و یا حفره های سینوسی فرد وارد می کند. از یک وسیله کوچک برای خارج کردن پولیپ و مسدود کردن جریان سینوس ها استفاده می کند. بعد از جراحی، پزشک اسپری کورتیکواستروئید به همراه سرم فیزیولوژی را برای بیمار تجویز می کند.
استفاده از دستگاه بخور: باعث مرطوب کردن راه های تنفسی می شود، جریان مخاط را از سینوس ها بهبود می بخشد و از مسدود شدن و التهاب بینی جلوگیری می کند
جلوگیری از پولیپ بینی
با استفاده از روش های زیر، احتمال عود پولیپ بعد از درمان و نیز پیشرفت پولیپ ها کم می شود:
- کنترل آلرژی و آسم: دوری کردن از محرک های بینی از قبیل آلرژن ها، دود سیگار، دود شیمیایی، گردوغبار و روی هم چیدن آشغال ها.
- استفاده از دستگاه بخور: باعث مرطوب کردن راه های تنفسی می شود، جریان مخاط را از سینوس ها بهبود می بخشد و از مسدود شدن و التهاب بینی جلوگیری می کند.
- رعایت بهداشت فردی: دست های خود را مرتب بشویید.
- استفاده از شوینده های بینی مثل محلول کلرور سدیم.
- استفاده از اسپری سالین (آب نمک): جریان مخاط را بهبود می بخشد و آلرژن ها و دیگر مواد محرک بینی را بیرون می کند.
شما می توانید محلول آب نمک را در خانه درست کنید، بدین ترتیب که: یک هشتم قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب مقطر و یا آب گرم حل کنید.
