خوش آمدید

ترامادول به علت خاصیت سرخوشی، ضد افسردگی و بی‌خوابی به شدت مورد سوءمصرف قرار می‌گیرد و در میان جوانان این مخدر به اشتباه مصرف می‌شود و خطر اعتیاد به آن در نظر گرفته نمی‌شود.

 فارس، ترامادول که به نامهای تجاری ترامال، ترامدو بایومادول نیز شناخته می‌شود. یک داروی مسکن شبه تریاک است.

این دارو برای تسکین دردهای متوسط تا شدید تجویز می‌شود.  خاصیت تسکین درد در ترامادول حدود ۱۰ برابر ضعیف تر از مرفین است. علاوه بر این ترامادول باعث جلوگیری از بازجذب “نورآدرنالین” شده و این امر باعث ایجاد نوعی خاصیت، مانند داروهای ضدافسردگی و همچنین هوشیاری می‌شود و برعکس مرفین، فرد مصرف کننده را فعال‌تر می‌کند، حتی در برخی از مصرف‌کنندگان احتمال گرفتگی عضلانی نیز کاهش می یابد.

با خوردن ۱۰۰ میلی گرم ترامادول سطح خونی دارو در دو ساعت به حداکثر می‌رسد. حدود ۲۰ درصد ترامادول به پروتئین خون بسته می‌شود. ۳۰ درصد ترامادول بصورت تغییر نیافته و ۶۰ درصد آن بصورت متابولیتهای شکسته شده در کبد از راه ادرار دفع می‌شود.

مدت زمان تاثیر ترامادول ۴ تا ۶ ساعت است و موارد مصرف آن برای تسکین درد معمولا به مدت کمتر از ۵ روز و به مقدار ۵۰ تا ۱۰۰ میلی گرم هر ۸ ساعت تجویز می‌شود، همچنین این دارو جهت درمان سندروم پای بی‌قرار نیز تجویز می‌شود.

این دارو نحستین بار توسط شرکت آلمانی گروننتال (Grünenthal) در دهه ۱۹۷۰ با نام تجاری ترامال (®Tramal) ساخته شد. گروننتال در سالهای بعد حق تولید ترامادول را به شرکتهای متعددی در سراسر دنیا واگذار کرد.

ترامادول معمولاً به شکل نمک هیدروکلراید تولید شده و به دو شکل خوراکی (بیشتر کپسول و قرص) و آمپول به بازار عرضه می‌شود. مقدار جذب و تأثیر فرم تزریقی ترامادول بسیار بیشتر از فرم خوراکی است.

ترکیب ترامادول و استامینوفن نیز در بازار موجود است که البته در کشور عرضه نمی‌شود اما در خارج از ایران به صورت قرص، آمپول، کپسول و قطره موجود است. مصرف قطره خوراکی آن رایج‌تر است و برعکس اکثر داروهای اپیوئیدی شامل قوانین داروهای مخدر نمی‌شود و با نسخه عادی پزشک قابل تهیه‌ است.

مصرف ترامادول موجب وابستگی روانی و جسمی شبیه اعتیاد به تریاک می‌شود و با قطع ناگهانی دارو علائم اضطراب، تعریق، بی‌خوابی، تهوع و لرز، اسهال، درد عضلانی، سندروم پای بی‌قرار (RLS)، ترس و بیقراری، گرگرفتگی و گزگز پیش می‌آید.

ترامادول به علت خاصیت سرخوشی، نعشگی و ضدافسردگی به شدت مورد سوءمصرف قرار می‌گیرد و اکثراً در میان جوانان این مخدر به اشتباه حدس زده می‌شود و خطر اعتیاد به آن در نظر گرفته نمی‌شود.

ترامادول با نسخه پزشک قابل تهیه است و در اکثر کشورها شامل قوانین داروهای مخدر نمی‌شود با این وجود خاصیت اعتیاد آور آن کمتر از دیگر مواد اپیوئیدی نیست.

علائم جسمی ترک ترامادول احتمالاً به علت خواص ضدافسردگی این دارو (جلوگیری از بازجذب سروتونین و نورآدرنالین) شدیدتر از علائم ترک مخدرهایی مانند تریاک است، حتی بعد از قطع مصرف کوتاه مدت ترامادول علائمی مانند بی خوابی، سندروم پای بی‌قرار (RLS) و افسردگی بروز می‌کند.

مصرف بدون وقفه آن در طولانی مدت باعث ایجاد مقاومت بدنی نسبت به مواد اپیوییدی شده و دوز مصرف آن باید افزایش یابد تا اثری مشابه مقدار مصرف اولیه را ایجاد کند، مدتی بعد از قطع مصرف دارو مقاومت بدنی نسبت به ترامادول و دیگر مواد اپیوئیدی به حالت اولیه بر می‌گردد.

عوارض جانبی

عوارض مشابه دیگر داروهای شبه‌تریاک (تهوع، سرگیجه، خواب آلودگی، خشکی دهان،یبوست، افت فشار خون، تعریق، خارش) در ترامادول هم دیده می‌شود اما احتمال بروز دپرسیون تنفسی که کشنده‌ترین عارضه این گروه داروهاست، با ترامادول خوراکی نسبت به مرفین کمتر است.

مصرف این دارو به علت افزایش سطح سروتونین، بیشتر از دیگر مواد اپیوئیدی ایجاد حالت تهوع می‌کند، همچین باعث بی خوابی می‌شود. مصرف بیشتر از ۴۰۰ میلی گرم ترامادول برای افراد بدون مقاومت بدنی در مقابل مواد اپیوئیدی خطرناک است.

یکی از عوارض نادر ولی خطرناک مصرف ترامادول تشنج است. تشنج معمولا در اثر مصرف زیاد این دارو یا مصرف دارو در بیماران صرعی یا بیمارانی که دچار آسیب مغزی شده‌اند با بیمارانی که مشکلات کبدی کلیوی (دفع دارو دچار اختلال گشته و افزایش مقدار دارو در خون) دارند و یا معتادان به الکل ایجاد می‌شود. همچنین احتمال وابستگی دارویی و بروز علائم ترک مشابه دیگر ترکیبات شبه تریاک هم وجود دارد.

یکی دیگر از عوارض نادر ترامادول (چهار تا پنج ساعت پس از مصرف) افزایش فشار خون به همراه سردرد شدید است.

پزشکان در سطح های مختلف ممکن است اشتباهاتی در تشخیص بیماری داشته باشند همچنین آن ها ممکن است گاهی در شرایطی مانند اتاق عمل هم دچار اشتباهاتی جبران ناپذیر شوند.

به گزارش باشگاه خبرنگاران، پزشکان سال های بسیار درس می خوانند تا بتوانند در رشته ای متخصص شده و مشغول به کار شوند. این افراد برای گرفتن تخصص باید آزمون های بسیار سخت و باورنکردنی را بگذرانند چرا که در آینده جان انسان های دیگر دست آن ها خواهد بود. با همه سخت گیری ها بازهم دنیای پزشکی گاهی دچار شوک های بزرگی میشود و آن ناشی از اشتباهات باورنکردنی است که گاهی باعث مرگ دیگر انسان ها نیز می شود.

** پیوند قلب و ریه اشتباهی

 

“جسیکا سانتیلان” یکی از قربانیان اشتباهات پزشکی است که در آمریکا رخ داده است. او که به صورت مادرزادی دچار عارضه قلبی بود برای ادامه حیات به یک قلب نیاز داشت از همین رو برای یک عمل تعویض قلب اقدام میکند که همین مقدمه ای برای مرگش می شود. او در بیمارستان “دوک” تحت عمل جراحی قرار گرفت اما پزشکان به اشتباه قلب و ششی با بافت خونی متفاوت را به او پیوند زدند. این دختر ۱۷ ساله دوهفته بعد از عمل قلب جانش را از دست داد. گزارش های دیگر حاکی از آن است که خانواده او پس از شکایت های مختلف بالاخره با بیمارستان کنار آمدند.

** سوغاتی ۳۳ سانتی متری

“دونالد چرچ” در سال ۲۰۰۰ برای برداشتن یک تومور سرطانی از داخل شکمش به بیمارستان واشنگتن رفت و پزشکان خیلی سریع و دقیق آن را خارج کردند اما یادشان رفت وسایل کارشان را از شکم دونالد خارج کنند. او پس از عمل جراحی به خانه رفت ولی همچنان دردشدیدی در دلش احساس میکرد که با مراجعه دوباره به پزشک متوجه خطای بیمارستان شد. پزشکان در حین عمل جراحی وسیله ۳۳ سانتی متری خارج کردن تومور را در شکم او جا گذاشتند. آن ها پس از مشاهده این مشکل سریعا این وسیله را از شکم او خارج کردند و البته غرامتی ۱۰۰ هزار دلاری را نیز پرداختند.

** قطع اشتباهی پا

در یکی از شکه کننده ترین حوادث پزشکی یک دکتر پای بیمارش را اشتباهی از تن او جدا کرد. در سال ۱۹۹۵ “ویلی کینگ” به خاطر یک مشکل در پای چپش مجبور شد آن را قطع کند و به زیر تیغ جراحان رفت اما تیم اتاق عمل در انتهای کار متوجه شد که پای اشتباه را قطع کرده است. پس از این حادثه و در پی شکایت “کینگ” از بیمارستان، پزشک جراح برای همیشه از کار برکنار شد و کینگ نیز بیش از یک میلیون دلار غرامت دریافت کرد.

** خارج کردن کلیه سالم

در یکی از اتفاقت عجیب در بیماریستانی واقع در آمریکا بیماری به اشتباه کلیه سالم خود را از دست داد. این بیمار به علت داشتن تومور قرار بود عمل شود ولی پزشکان به اشتباه کلیه سالم او را از بدنش خارج کردند و بعد از یک روز و انجام آزمایشات مختلف به اشتباه خود پی بردند. پس از این حادثه اطلاعات خاصی درمورد بیمار در اختیار رسانه ها قرار نگرفت اما بیمارستان اعلام کرد کلیه را برای آن ها کنار گذاشته است تا در زمان لازم به خانواده آن مصدوم بدهد.

** عمل قلب باز اشتباهی

“ژوان ماریس” خانم ۶۷ ساله ای است که برای یک عمل آنژیوگرافی به بیمارستانی در انگلستان مراجعه کرد. او در این بیمارستان پس از آنژیوگرافی به اشتباه به طبقه ای که مخصوص بیماران قلبی بود برده شد. نکته جالب این است که حتی پزشکان نیز به این موضوع دقت نکردند و بیمار را برای عمل قلب باز به اتاق عمل بردند. ان ها خیلی سریع بدن را شکافته و به قلب بیمار رسیدند ولی با دیدن قلب سالم او تازه متوجه اشتباه خود شدند. این عمل ممکن بود باعث سکته یا حتی مرگ این خانم شود. پزشکان با مشاهده این وضعیت سریعا بدن او را بسته و در همان حالت بیهوش به اتاقش منتقل کردند.

اگر یک کاربر پی‌سی هستید، حتما دفعات زیادی از Control-Alt-Delete استفاده کرده‌اید، گرفتن این دکمه‌های کیبورد با هم باعث می‌شود که سیستم شما که به حالت «فریز» شده رفته، از این حالت دربیاید و نیازی به خاموش و روشن کردن سیستم نباشد، اما چه کسی نخستین بار به این فکر افتاد و از این دکمه‌ها استفاده کرد؟ تاریخچه این کار چیست؟

دوید جی بردلی، مهندسی نرم‌‌افزاری است که پشت این کار است. بردلی در سال ۱۹۴۹ به دنیا آمد و در سال‌های ۱۹۷۲ و ۱۹۷۵ لیسانس و دکترای خود را در رشته مهندسی الکترونیک از دانشگاه Purdue در ایندیانا گرفت.

بعد از آن شروع به همکاری با IBM نمود، در IBM او نخست روی فناوری پیشرفته سیستم‌های Series/1 کار می‌کرد، در سال ۱۹۷۸، او سیستم ورودی-خروجی را برای دیتامستر شماره ۲۳ این شرکت توسعه داد.

در سال ۱۹۸۰، او یکی از ۱۲ مهندس گروه مشهوری شد که روی تولید نخستین کامپیوتر شخصی IBM  کار می‌کردند. کاری که به او محول شده بود نوشتن بیوس سیستم بود، کار او موفق بود و به مهندسی ارشد رسید.

سال ۱۹۸۱، سال حساسی برای IBM بود، در آن زمان اپل و RadioShack پی‌سی‌های خود را وارد بازار کرده بودند و IBM در نظر داشت که در یک پروژه با  نام رمز «اکرون»، پی‌سی خود را تولید کند، چنین کاری نیازمند صرف سه تا پنج سال بود، اما آنها تحت فشار بودند که یک ساله کار را به سرانجام برسانند.

در سال ۱۹۸۱، اعضای گروه بردلی، به دنبال راهی بودند تا با استفاده از آن، در زمان فریز شدن سیستم، بدون اینکه نیازی به خاموش و روشن کردن یک کامپیوتر باشد، بتوان آن را بوت مجدد یا ری‌بوت کرد.

در آن زمان بردلی، کدی نوشت که با گرفتن همزمان دکمه‌های Control-Alt-Delete این کار را می‌کرد، البته او این روش را تنها برای برنامه‌نویس‌ها مهیا کرده بود و هیچ نیتی نداشت که بعدا کاربران عادی هم برای رفع مشکل به آن پناه ببرند.

علت انتخاب این سه کلید هم این بود که این سه، در صفحه کلید دور از هم هستند و هیچگاه پیش نمی‌آید که کسی تصادفی این سه کلید را به هم فشار بدهد.

از این ایده که تنها بعد از چند دقیقه به ذهن بردلی رسیده بود، استقبال زیادی شد، بعدها مایکروسافت هم این ایده را در سیستم عامل ویندوز اقتباس کرد، حتی در سیستم عامل‌های امروزی هم می‌توان از Control-Alt-Delete استفاده کرد و با آن Task Manager را احضار کرد.

نخستین پی‌سی IBM که حتی خوشبین‌ها هم تصور نمی‌کردند بیشتر از ۲۵۰ هزار دستگاه از آن به فروش برسد، فروشی میلیونی پیدا کرد. پی‌سی آنها یک جعبه خاکستری در زیر یک مانیتوری بود که هنگام کار خطوط سبز رنگی روی آن دیده می‌شد.

پردازشگر این پی‌سی ۴٫۷۷ کیلوهرتزی و حافظه آن ۱۶ کیلوبایت بود و یک داریور برای گذاشتن فلاپی داشت، قیمت آن در آن زمان ۱۶۵۶ دلار بود که معادل ۴ هزار دلار امروز می‌شود.

۴ ماه بعد از عرضه این پی‌سی بود که مجله تایم، پی‌سی  را شخصیت برتر سال انتخاب کرد.

بردلی بعد از انجام انبوهی از پروژه‌ها سرانجام در سال ۲۰۰۴، بازنشسته شد ولی در حال حاضر بیشترین چیزی که او را مشهور کرده، همین Control-Alt-Delete است.

البته او در جریان همایشی به مناسبت ۲۰ سالگی پی‌سی IBM که بیل گیتس هم در آن حضور داشت، حرف جالبی گفت:

«من Control-Alt-Delete را اختراع کرده‌ام، اما بیل بود که مشهورش کرد.»

رونامه‌نگارها زمانی به گرفتن Control-Alt-Delete، «سلام سه‌انگشته» لقب داده بودند.

پروفسور پرویز کردوانی، محققی است که برای اولین بار اعلام کرد نقطه ای در کویر لوت ایران وجود دارد که گرمترین و داغ ترین نقطه جهان است. پس از اعلام این موضوع، تحقیقات روی کویر لوت شروع شد و در نهایت سازمان ناسا، نظریه کردوانی را تایید کرد. از آن روز به بعد بود که کویر لوت، گرم ترین نقطه جهان معرفی شد. 

شاید اگر تلاش های پیر کویرشناسی ایران نبود، این موضوع برای همیشه در هاله ای از ابهام باقی می ماند. پرویز کردوانی از محققانی است که تجربه خود را درباره کویر مدیون ماجراجویی هایش در مناطق کویری جهان است؛ ماجراجویی هایی که این مرد را تا دم مرگ نیز برده است. البته پیش از این هم مصاحبه ای با استاد داشتیم اما این بار سراغ خاطرت و ماجراجویی های خواندنی او رفتیم.
 

 

اهالی شهرستان گرمسار، او را به خوبی می شناسند. خیلی ها هر روز که از میدان انقلاب این شهر عبور می کند، مجسمه او را می بینند. کسی که پدر کویرشناسی ایران لقب گرفته و بیش از نیم قرن از عمر خود را صرف کویرشناسی کرده. حالا کوله پشتی آقای پروفسور پر است از خاطرات و حادثه های عجیب و غریبش از سفرهای او به کویرهای مشهور جهانهپ، «از همان ابتدا عاشق بیان و کویر بودم. پدرم کشاورز بود و ما در تمام تلاشم این بود که به صورت علمی کویر را آباد کنم. به همین خاطر شروع کردم به تحصیل در رشته های کشاورزی و جغرافیا. دلم می خواست برای گذراندن دوره های تحصیلی به آلمان بروم.» 

همین اتفاق هم افتاد زمینه و طولی نکشید که کردوانی در شهر برن آلمان مشغول به تحصیل شد. او سال 42 شروع کرد به تحقیق در زمینه خاک ها، «از مسئولان و مدیرانی که می شناختم کمک گرفتم. از آنها خواستم ترتیبی بدهند که یک تن خاک از ایران برای تحقیق به دست من برسانند تا بتوانم پژوهش خود را روی خاک ایران کامل کنم.» به همین خاطر با تلاش همکاران پدر کویرشناسی، 17 گونی بزرگ خاک از ایران به شهر برن آلمان رسید. «نمی دانید چه ذوقی کردم وقتی خاک ها را در کامیون دیدم. وقتی مشتی خاک به دست گرفتم آن را بوسیدم و از همانجا زندگی من رنگ دیگری به خود گرفت.»

از کویر آمریکا تا صحرای آفریقا

زندگی پرویز کردوانی به واسطه کویرنوردی هایش با خاطرات زیادی همراه است. او درباره یکی از خاطراتش می گوید: «من برای تحقیق به کویر آفریقا هم سفر کرده ام. هفته ها در آنجا مانده و زندگی کرده ام. به نظرم حیوانات و خزندگانی که در آفریقا وجود دارند توجه هر بیننده ای را به خود جلب می کنند. گرچه گرمای آفریقا همتا ندارد. اما می توانم به جرأت بگویم که هیچ کویری به اندازه کویرهای ایران گرم و طاقت فرسا نیست.» بالاخره پس از کویرهای ایران رفت، «یک روز قرار شد به کویر لوت بروم. در نزدیکی شهر شهرداد در اوج گرما وسط بیابان یک فیل دیدم. باورم نمی شد. از همراهانم پرسیدم که آیا درست می بینم. آنها همه همان چیزی را دیدند که من دیدم. یک فیل وسط بیابان! از آنها خواستم که جلو بروند تا ببینم فیل وسط بیابان چه می کند. جلوتر که رفتیم دیدم که یک گاو چاق وسط آن همه تپه های شنی ایستاده و به این طرف و آن طرف نگاه می کند. یکی از همراهان که اهل کویر بود، گفت که به خاطر قشنگی خطای دیدمان بالاتر رفته. به همین خاطر گاو را به جای فیل اشتباه گرفتیم.»
 

 

باز هم بودن گاو در آن شرایط برای پروفسور تعجب برانگیز بود. او پس از تحقیقاتش، متوجه شد اهالی کویر از روی تپه های ماسه ای گندم به بیرجند می برند و خرما می خرند، «آنها اعتقاد داشتند که اگر بخواهند با ماشین بروند، خطر گرفتار شدنشان در دل کویر بیشتر است. مردی که صاحب گاو بود به من گفت: «اینجا کسی جرأت نمی کند با کامیون در این بیابان بی آب و علف ماجراجویی کند برای همین ما از گاو برای باربری استفاده می کنیم.»
 

روباه یا جوجه تیغی؟

عجیب ترین اتفاقی که پدر کویرشناسی ایران در کویر لوت شاهدش بوده، اشتباه گرفتن یک روباه با جوجه تیغی بوده، «چند ماهی می شد که پشت سر هم به کویر می رفتیم. تاب و توانمان تمام شده بود. خسته بودیم به همین خاطر وسط کویر داغ چادر زدیم تا بخوابیم و استراحت کنیم بلکه بتوانیم فردا صبح به راه خود ادامه بدهیم اما آن شب اتفاق عجیبی افتاد. یکی از دوستانم ناگهان شروع کرد به فریاد زدن. گفت که یک جوجه تیغی به سراغش آمده و او هم حیوان را گرفته است. برایم جالب بود که جوجه تیغی وسط بیابان چه می کند.

فردا صبح حسابی متعجب شدیم چرا که ما یک جوجه تیغی را نگرفته بودیم بلکه آن حیوان یک روباه بود که به خاطر بی آبی و گرسنگی ما، اشتباها تبدیل به یک جوجه تیغی شده بود!!»

به گفته کردوانی، در آن منطقه بی آب و علف، روباه بخت برگشته مجبور بود از مدفوع شتر برای تغذیه استفاده کند، «به همین خاطر ما حیوان را با خود به تهران آوردیم تا روی آن تحقیق کنیم. پس از مرگ حیوان هم جسم او را تاکسیدرمی کردیم و الان این حیوان در موزه دانشگاه تهران نگهداری می شود.»
 

شتر را پودر می کند

می گوید ترسناکترین موجودی که در دل کویر دیده، ماری بوده که هیچ وقت مستقیم حرکت نمی کند: «خزنده عجیب و غریبی است. یک بار در دالان مرگ آمریکا با این موجود آشنا شدم و شبیه او را در کویر لوت ایران هم دیدم، از محققان بزرگ دنیا شنیده ام که اگر این مار به شتر نیش بزند در دم او را پودر می کند.»
 

 

به گفته کردوانی، یکی از هولناکترین موجودات کویر، عقرب است. او به کویرنوردان پیشنهاد می کند که اگر می خواهند در دل کویر بمانند حتما با خود یک تختخواب پایه دار همراه داشته باشند، «پایه های تخت را در سطل های پر از آب فرو ببرید تا عقرب نتواند به جای خوابتان نفوذ پیدا کند و به دردسر بیفتید.»
 

مرگ در میان ماسه های داغ

البته خاطرات پیر کویرشناسی ایران تمامی ندارد. او یک بار به همراه چند محقق با یک هلی کوپتر به دل کویر زدند، «از بدشانسی ما هلی کوپتر خراب شد. هر چه خلبان سعی کرد درست نشد. به او گفتیم که بیاید و با هم به نقطه ای برویم که راه را پیدا کنیم و بتوانیم خودمان را نجات دهیم اما او گفت که خلبان ها باید هر جا که وسیله شان خراب شد بمانند تا بیایند و آنها را نجات بدهند. از ساعت 12 ظهر تا 4 عصر خلبان روی هلی کوپتر کار کرد. تشنگی امانمان را بریده بود. مرگ را به چشم دیدیم.» اما در همین گیر و دار که کردوانی ناامید شده بود، ناگهان هلی کوپتر روشن شد و آنها نجات پیدا کردند، «باورش برایمان خیلی سخت بود اما می توانستیم بار دیگر به خانه بازگردیم.»
اگر امروز پرویز کردوانی تجربه بسیاری از کویر دارد، به خاطر همه روزهای سختی است که او در کویر گذرانده.

او از روزهایی که تازه کار بوده و تجربه زیادی برای کویرنوردی هم نداشته و تازه تحقیقاتش را شروع کرده بود برایمان می گوید: «با یک ماشین لندرور به همراه یکی از دوستانم به دل کویر زدیم. سعی می کردیم از روی قطب نما مسیر را شناسایی کنیم اما باز دور می زدیم و به جای اول می رسیدیم. فکرش را بکنید ساعت ها در بیابان دور خودمان می چرخیدیم. همه خنده مان گرفته بود، هم اعصابمان به هم ریخته بود. می ترسیدیم که اگر گرفتار کویر شویم جانمان را از دست بدهیم.»

دست آخر اینکه پس از کلی دور زدن، کردوانی یک خط روی سایه آینه ماشین کشد و به راننده پیشنهاد داد که راه را مستقیم طی کند و مراقب باشد سایه از خطی که کشیده شده، کنار نرود. «دست آخر با همین شیوه موفق شدیم جانمان را نجات بدهیم. بعدها من متوجه شدم که قطب نمای ماشین خراب بوده و درست کار نمی کرده.»
 

 

کویرنوردی تا پای مرگ

کردوانی بارها تا پای مرگ پیش رفته و خیلی از اوقات از حوادث طبیعی کویر جان سالم به در برده. توفان شن و ماسه بارها او را غافلگیر کرده، «شاید بارها از طریق تلویزیون شاهد توفان های شن و ماسه در مناطق مختلف کویری بوده باشید. از آنجا که من برای کار و تحقیقات به کویر می رفتم، بارها در معرض این توفان ها قرار می گرفتم تا جایی که یک بار بدنم خشک شد و تا پای مرگ پیش رفتم.»

یکی از این اتفاقات در سال 1347 برای پیر کویرشناسی ایران رخ داد. او به جنوب کویر لوت رفته بود تا درباره خاک آن منطقه تحقیق کند، «می خواستیم به سمت زاهدان برگردیم که ناگهان توفانی از شن به پا شد. اصلا نفهمیدیم از کجا شروع شد. فقط در طول چند ثانیه همه چیز مقابل چشمانمان تیره و تار شد. من به همراه دکتر مستوفی، پدر جغرافی شناسی ایران و یک ماشین دیگر که همگی شان محقق بودند به راه افتادیم.»

آنها ماشین ها را متوقف می کنند. تصورشان این بود که توفان شدید نیست و به سرعت فروکش می کند، «من به سرعت از ماشین پیاده شدم تا به کمک کافرادی که در ماشین دیگر بودند و تجربه این روزها را نداشتند بروم و بگویم که چطور از خودشان مراقبت کنند.» اما ناگهان شدت توفان به اوج خود رسید و ماشینی که به سمت آن در حرکت بود، در مقابل چشمانش محو شد، «راه تنفسم بند آمده بود و گوش هایم سوت می کشید. به زمین افتادم تا توفان آرام تر شد. با پایان توفان باورمان نمی شد از این حادثه جان سالم به در برده باشیم.» این خود معجزه بود. 
 

 

البته این حادثه اولین و آخرین توفانی نبود که مرد کویر ایران در مقابل چشمانش دید. او یک بار دیگر زمانی که می خواست با تیم کویرشناسی خود از بم کرمان به سمت استان سیستان و بلوچستان برود، باز در میان توفانی از شن به دام افتاد، «ما در مسیر تپه های ماسه ای ریگ دو هولی بودیم که توفان غافلگیرمان کرد.» گروه در حدود 15 خودرو بودند. آنها روزها بود که در کویر به سر می بردند و شب ها ماشین ها را دورشان می چیدند تا اتفاقی برایشان رخ ندهد، «ما شب ها یک حوله روی صورتمان می انداختیم تا از گزند حوادث احتمالی در امان باشیم. آن شب هم همینطور گذشت اما در نیمه شب آن هم در دل تاریکی، توفان به پا شد.»

گروه دستپاچه شده بودند و نمی دانستند چه کار کنند، «دور چیدن ماشین و خوابیدن در وسط آنها کار اشتباهی بود. در طول چند ثانیه توفان شد و بعد هم به سرعت توفان از آن منطقه گذشت اما زمانی که به خودمان آمدیم متوجه شدیم هیچ کدام از اعضای بدنمان تکان نمی خورد. حتی نمی توانستیم دهانمان را باز کرده و اسم همدیگر را صدا کنیم. خشک شده بودیم.» آنها به هر زحمتی که بود خودشان را نزدیک یکدیگر کردند تا به هم کمک کنند. به نظرشان جان سالم به در بردن از آن حادثه یک شانس بزرگ برایشان به حساب می آمد. کردوانی می گوید که این خود معجزه بود؛ در غیر این صورت مرگ ما حتمی بود. 
 

28 روز بی آبی

اگر اهل کویر و کویرنوردی باشید به خوبی می دانید که کویر برخلاف سکوت و آرامش ظاهری اش، با توفان های بی پایان شن و ماسه و بی آبی همراه است. کردوانی در طول سالهای فعالیت خود در کویر یک بار دیگر هم بدبیاری آورد، «ما با هلی کوپتر به نقطه ای از کویر رفتیم که دور از دسترس بود. باید چند روزی را در آنجا سپری می کردیم. این برای انجام تحقیقات لازم بود.» برای کردوانی این بدترین بدشانسی در زندگی حرفه ای او به حساب می آمد، «از ارگانی دولتی تانکر گرفته بودیم که در راه به خاطر مشکلی که برایمان پیش آمد، نصف بیشتر آب تانکر خالی شد. همچنین خاک ته تانکر باعث شد آب گل آلود شود.» آنها مجبور بودند 28 روز با آب جیره بندی شده در آنجا سر کنند تا هلی کوپتر به دنبالشان بیاید، «امکان برگشتی برای ما وجود نداشت. در این مدت به خاطر آب گل آلودی که داشتیم، در وضعیت بسیار بدی به سر بردیم و تشنگی را با همه وجودمان احساس کردیم.»

 کاهش مایعات بدن و از دست رفتن رطوبت موردنیاز سلول‌های اندام‌های مختلف ازجمله عواملی است که احتمال ابتلا به گرمازدگی و سردردهای تابستانی  را در ماه‌هاي پيش‌رو در مردان و زنان زياد مي‌كند. گرمازدگي امروز يكي از رایج‌ترین معضلات زندگی مردم به‌ویژه در مناطق آب و هوایی گرم و خشك محسوب مي‌شود كه زندگي و فعاليت‌هاي روزمره آنها را تحت‌تاثير خود قرار مي‌دهد و علاوه بر آنكه روند زندگي آنها را در روزهاي گرم، سخت و دشوار مي‌كند موجب ابتلاي آنها به سردردهاي تابستاني، بي‌حالي، بي‌اشتهايي و ضعف عمومي نيز مي‌شود. در اين مطلب علاوه بر آشنايي با توصيه‌هاي طب سنتي براي پيشگيري از ابتلا به گرمازدگي با طبيعي‌ترين روش‌ها براي درمان سردردهاي تابستاني آشنا مي‌شويد.

 درمانگران طب سنتي به شما مي‌گويند

چرا در تابستان گرمازده مي‌شويد؟

مردم بسياري در جهان فكر مي‌كنند كه گرم شدن هوا مهم‌ترين عامل ابتلا به گرمازدگي در فصل‌ تابستان است.  اين ديدگاه در ميان برخي درمانگران طب رايج نيز وجود دارد، در حالي كه درمانگران طب سنتي و طبيعي در جهان به گونه ديگري فكر مي‌كنند. آنها تغذيه نامناسب و مصرف برخي داروها را مهمترين عامل براي ابتلا به گرمازدگي در تابستان مي‌دانند. از نگاه اين درمانگران علاوه بر نوع تغذيه و داروي مصرفي افراد، ميزان تحرك، شغل و احتمال انسداد مجاري تخليه سموم و اخلاط موذي از بدن مرتبط است. درمانگران طب سنتي با بررسي هر يك از اين احتمال‌ها و رفع آن به پيشگيري از ابتلا به گرمازدگي و عوارض ناشي از آن در تابستان كمك مي‌كنند.
 

 مي‌خواهيد از شر گرمازدگي راحت شويد

نوشیدنی‌های ضد صفرا

بررسي ميزان خلط صفرا در بدن يكي از بهترين روش‌ها براي پيشگيري و كنترل گرمازدگي است. بررسي اين مسئله به‌ويژه براي افرادي كه در گروه افراد گرم‌مزاج و صفراوي مزاج قرار مي‌گيرند از اهميت بيشتري برخوردار است چراكه وجود صفراي زيادتر از حد لازم در بدن ازجمله مهمترين عوامل براي ابتلا به گرمازدگي و بي‌حالي در تابستان است. درمانگران طب سنتي براي پيشگيري از گرمازدگي ناشي از توليد صفراي مازاد در بدن از رژيم‌هاي غذايي خاص كمك مي‌گيرند. آنها از بيمارشان مي‌خواهند با گنجاندن خوراكي‌هايي مثل شربت تمرهندي، آب انار تازه، سكنجبين خيار و عرق‌هاي گياهي كنترل كننده صفرا براي پيشگيري و درمان گرمازدگي اقدام كنند و تا مي‌توانند مصرف ميوه‌هاي ترش مزه مثل آلو و آلبالو  را در برنامه غذايي خود داشته باشند.

 بعد از خوردن غذا بي‌حال مي‌شويد؟

کم بخورید، سالاد بخورید

گروهي از مردم هستند كه در روزهاي گرم تابستان بعد از مصرف غذا دچار گرمازدگي و بي‌حالي مي‌شوند. آنها با وجود آنكه غذايي مغذي و پرحجم را مصرف كرده‌اند دچار ضعف و بي‌حالي مي‌شوند و توان ادامه فعاليت‌هاي روزانه را از دست مي‌دهند. عامل اصلي بروز اين مشكل گرمازدگي است. يكي از عواملي كه موجب ابتلا به گرمازدگي و بي‌حالي در روزهاي گرم تابستان مي‌شود زياده‌روي در مصرف خوراكي‌ها و موادغذايي است، چرا كه با مصرف بيش از اندازه از غذاها به‌ويژه غذاهاي سنگين و پرحجم بخش زيادي از انرژي بدن به جاي آنكه صرف تعريق و خنك كردن بدن شود، بر دستگاه گوارش متمركز مي‌شود تا هضم و جذب مواد غذايي به خوبي انجام شود. براي همين منظور درمانگران طب سنتي به بيماران خود توصيه مي‌كنند كه در تابستان يك‌سوم غذاي خود را به سالاد كاهو و ديگر سبزيجات اختصاص دهند تا به اين ترتيب آب و فيبر مورد نياز بدن را تامين كنند.

 مستعد سردردهاي تابستاني هستيد؟

با اين جوشانده  حمام كنيد 

اگر در گروه افرادي قرار داريد كه استعداد زيادي براي ابتلا به گرمازدگي، سردرد و بي‌حالي تابستاني دارند، بهتر است براي يك بار  هم كه شده حمام با عصاره گياهي را براي پيشگيري و درمان گرمازدگي تجربه كنيد. براي تهيه اين عصاره گياهي ضدسردرد كافي است 15 گرم از گياه گل خطمي را با 15 گرم گل نيلوفر خشك شده و 15 گرم سبوس گندم خوب مخلوط كرده و آن را به 4 ليوان آب و 2 عدد كدوي سبز رنده شده مخلوط كنيد و آن را 20 تا 30 دقيقه روي حرارت بگذاريد تا عصاره مواد به‌خوبي از آنها خارج شود. سپس مخلوط به‌دست آمده را توسط يك آبكش ريز خوب صاف كنيد تا عصاره آن به خوبي جدا شود. اين عصاره را مي‌توانيد به‌صورت گرم درون وان آب ولرم بريزيد و با تنظيم دماي آب نيم ساعت درون اين آب دراز بكشيد و با آن حمام كنيد. 
 

  اگر زود بي‌انرژي مي‌شويد

با اين روغن ماساژ بگيريد

افراد زيادي وجود دارند كه با شروع تابستان و افزايش دماي هوا علائمي مانند سستي، بي‌اشتهايي و ضعف عمومي بدن را تجربه مي‌كنند و توانايي پرداختن به فعاليت‌ها و برنامه‌هاي روزانه‌شان  را ازدست مي‌دهند. بهترين راه براي مبارزه با اين بي‌حالي ماساژ دست‌ و پاي فرد با روغن خالص گل‌سرخ و آب‌تني‌كردن با آبي است كه در آن اسانس يا عصاره گل‌سرخ وجود دارد. علاوه بر اين درمانگران طب سنتي براي اين گروه راه‌حل كاربردي ديگري نيز دارند. آنها به مراجعين خود توصيه مي‌كنند براي پيشگيري از ضعف و بي‌حالي در وعده‌هاي غذايي و ميان وعده‌هاي خود مصرف غذاهايي مثل عدس، عدس‌پلو، عناب، برنج و سماق را بگنجانند.

عوارض سردردهاي  تابستاني را بشناسيد 

کلاه و چتر فقط برای زمستان نیستند

یکی از مهمترین عوارض بروز سردردهای تابستانی در صورت ابتلا به سردردهای مکرر و مستمر و غفلت از درمان آنها بروز بیماری‌ها و اختلال در عملکرد قلب و گرم شدن این عضو مهم و حیاتی بدن است، به همین دلیل درمانگران طب سنتی همواره  به مراجعین خود توصیه می‌کنند برای پیشگیری از ابتلا به این عوارض با رعایت نکات ایمنی و توصیه‌های غذایی ذکر شده از بروز این سردردها پیشگیری یا هرچه سریع برای درمان و تسکین آنها اقدام کنند. از این رو بهتر است افرادی که مستعد ابتلا به این سردردها هستند در روزهای گرم تابستان از پیاده‌روی زیر تابش نور خورشید پرهیز کنند یا فعالیت‌های روزمره خود را در زمانی که میزان گرمی هوا در حداقل ممکن قرار دارد قرار دهند یا در طول روز از وسایلی مانند کلاه یا چتر برای جلوگیری از تماس مستقیم نور خورشید با بدن‌شان استفاده کنند. 


مي‌خواهيد عطش‌تان را زود برطرف كنيد؟

اين شربت را خنك بنوشيد

يكي ديگر از تدابير درمانگران طب سنتي براي كاهش حرارت دروني بدن به‌ويژه در افراد صفراوي مزاج در روزهاي تابستاني نوشيدن شربتي است كه از تركيب گلاب، نبات و آب به دست مي‌آيد. نوشيدن اين شربت درصورتي كه خنك باشد، مي‌تواند علاوه بر كاهش حرارت دروني به تسكين سردردهاي ناشي از گرمازدگي كمك كند. علاوه بر این می‌‌توانید با تهیه شربت لیموترش و نوشیدن آن در عصرهای گرم تابستان به تسکین سردردهای تابستانی و  پیشگیری از ابتلا به آن کمک کنید. حتي توصيه شده اين شربت را در روزهاي تابستاني هر روز به همراه داشته باشيد تا از ابتلا به گرمازدگي پيشگيري كنيد.